YARGITAY KARARI
DAİRE : 22. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2017/15111
KARAR NO : 2018/24858
KARAR TARİHİ : 20.11.2018
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraflar vekillerince istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, davalının işyerinde alt işveren işçisi olarak çalışırken iş akitlerinin işverence haksız olarak feshedilmesi nedeniyle açtığı işe iade davasının sonucunda asıl işverene iadesine karar verildiğini, bu nedenle başından itibaren asıl işveren işçisi sayılacağından asıl işveren işçilerine ödenen ücretlerin daha yüksek olmasından kaynaklı fark ücret alacakları ve bayram harçlığı, yakacak yardımı, doğum yardımı gibi sosyal yardım alacakları ile yapılan ayrımcılık nedeniyle tazminat ödenmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı, davacının tüm haklarının ödendiğini hiçbir alacağı olmadığını, ayrımcılık yapılmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar süresi içinde taraf vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının tüm, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Davacının bayram harçlığı, yakacak yardımı, doğum yardımı gibi sosyal yardım alacaklarını hak edip etmediği konularında taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Yasasının 39. maddesinde Toplu iş sözleşmesinden yararlanma koşulları düzenlenmiştir. Bu düzenlemeye göre;
“(1)Toplu iş sözleşmesinden taraf işçi sendikasının üyeleri yararlanır.
(2)Toplu iş sözleşmesinden, sözleşmenin imzalanması tarihinde taraf sendikaya üye olanlar yürürlük tarihinden, imza tarihinden sonra üye olanlar ise üyeliklerinin taraf işçi sendikasınca işverene bildirildiği tarihten itibaren yararlanır.
(3)Toplu iş sözleşmesinin imza tarihi ile yürürlük tarihi arasında iş sözleşmesi sona eren üyeler de, iş sözleşmelerinin sona erdiği tarihe kadar toplu iş sözleşmesinden yararlanır.
(4)Toplu iş sözleşmesinin imzası sırasında taraf işçi sendikasına üye olmayanlar, sonradan işyerine girip de üye olmayanlar veya imza tarihinde taraf işçi sendikasına üye olup da ayrılanlar veya çıkarılanların toplu iş sözleşmesinden yararlanabilmeleri, toplu iş sözleşmesinin tarafı olan işçi sendikasına dayanışma aidatı ödemelerine bağlıdır. Bunun için işçi sendikasının onayı aranmaz. Dayanışma aidatı ödemek suretiyle toplu iş sözleşmesinden yararlanma, talep tarihinden geçerlidir. İmza tarihinden önceki talepler imza tarihi itibarıyla hüküm doğurur.
(5)Dayanışma aidatının miktarı, üyelik aidatından fazla olmamak kaydıyla sendika tüzüğünde belirlenir.
(6)Faaliyeti durdurulmuş sendikalara dayanışma aidatı ödenmez.
(7)Bu Kanun anlamında işveren vekilleri ile toplu iş sözleşmesi görüşmelerine işvereni temsilen katılanlar, toplu iş sözleşmesinden yararlanamaz.
(8)Grev sonunda yapılan toplu iş sözleşmesinden, 65 inci maddeye göre zorunlu olarak çalışanlar dışında işyerinde çalışmış olanlar aksine hüküm bulunmadıkça yararlanamaz. “
Somut olayda, davacının ilk işe giriş tarihinden fesih tarihine kadar olan süre yönünden talep edilen bayram, yakacak ve doğum yardımı talepleri kabul edilmiştir. Ancak dosyaya sunulan belgelere göre davacının sendikaya üye olmadığı sabittir.
Dosyaya emsal işçilerin talep süresini kapsayan bordroları sunulmuş, ancak bu işçilerin sendika üyelikleri hakkında bilgi veya belge konulmamıştır.
Emsal işçilere ait bordroların incelenmesinde bu işçilerden 2013 yılı Temmuz ya da Ağustos aylarından itibaren sendika aidatı kesintisinin yapıldığı anlaşılmaktadır. Ancak sendika kesintisi olmayan yıllara ait bordrolarda da bayram, yakacak veya izin harçlığı gibi ödemelerinin olduğu görülmektedir.
Bu durumda yapılacak iş; emsal işçilerin sendika üyesi oldukları ya da dayanışma aidatı ödedikleri tarihleri belirleyerek TİS de düzenlenen bu alacakları almalarının sendika üyeliğinden kaynaklanıp kaynaklanmadığını tespit etmek; işçilerin sendika üyesi olması ya da dayanışma aidatı ödemesi nedeniyle bu ödemeleri TİS’den yararlanarak aldıklarının anlaşılması halinde davacının sendika üyesi olmadan TİS den yararlanamayacağı gözetilerek sendika üyesi olmaması nedeniyle taleplerin reddine karar vermek;
Emsal işçilerin sendika üyesi olmamasına veya dayanışma aidatı ödememesine rağmen işyeri uygulaması nedeniyle bu alacakların ödendiğinin tespiti durumunda ise şimdiki gibi karar verilmesi gerekirken, bu hususlar açıklığa kavuşturulmadan yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsizdir.
O halde davalı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve karar bozulmalıdır.
SONUÇ:Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 20.11.2018 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.