YARGITAY KARARI
DAİRE : 22. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2017/11602
KARAR NO : 2018/19005
KARAR TARİHİ : 18.09.2018
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının davalıya ait işyerinde 18.10.2010-28.03.2014 tarihleri arasında çalıştığını 27.03.2014 tarihinde başka bir işçinin saldırısına uğramış olmasına rağmen iş akdinin işverence haksız ve tazminatsız feshedildiğini ileri sürerek, kıdem ve ihbar tazminatı ile asgari geçim indirimi alacağının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, davacının mesai arkadaşı ile kavga ettiğini, savunmasındaki tutarsızlık nedeni ile iş akdinin haklı nedenle feshedildiğini belirterek kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanamayacağını savunmuş, asgari geçim indirimi alacağı yönünden ise işverence yapılan ödemelerin bordrolar ile sabit olduğunu beyanla davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak davalı işverence feshin haklı nedene dayandığı ispat edilemediğinden davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazandığı ancak davacının çalıştığı işyerinin … Serbest Bölgede faaliyetini sürdürdüğü, 1 seri nolu 3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunu Genel Tebliği uyarınca davalı şirketin serbest bölgede ürettiği ürünlerin %85’ini yurt dışına ihraç etmesi nedeniyle istihdam ettiği personele ödediği ücretlerin gelir vergisinden müstesna olduğu, bu nedenle istihdam ettiği personele yaptığı ödemeleri Sosyal Güvenlik Kurumu primi kesintisi yapıldıktan sonra tamamının ödendiği, işçilerden gelir vergisinin kesilmediği bu nedenle asgari geçim indirimine hak kazanılmadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu:
Kararı taraf vekilleri temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının tüm, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Taraflar arasında, serbest bölgede faaliyet gösteren ve vergi indirimi uygulaması kapsamında olan işyerinde çalışan davacının asgari geçim indirimi alacağına hak kazanıp kazanmadığı noktasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanunun geçici 3.maddesinde, 24.02.2017 tarihli resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 6772 sayılı kanun 7.maddesi ile değişiklikler yapılmıştır.
6772 sayılı kanun 7.maddesinde;”3218 sayılı Kanunun geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasının (a) bendinin ilk cümlesine “elde ettikleri kazançları” ibaresinden sonra gelmek üzere “ile serbest bölgelerde, bakım, onarım, montaj, demontaj, elleçleme, ayrıştırma, ambalajlama, etiketleme, test etme, depolama hizmeti alanlarında faaliyette bulunan ve hizmetin tamamını Türkiye’de yerleşmiş olmayan kişilerle, işyeri, kanuni ve iş merkezi yurt dışında bulunanlara veren hizmet işletmelerinin, söz konusu hizmetlere konu malların serbest bölgelerden Türkiye’ye herhangi bir şekilde girişi olmaksızın yabancı bir ülkeye gönderilmesi şartıyla bu hizmetlerden elde ettikleri kazançları” ibaresi eklenmiş ve (b) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“b) Bu bölgelerde üretilen ürünlerin FOB bedelinin en az %85’ini yurt dışına ihraç eden mükelleflerin istihdam ettikleri personele ödedikleri ücretler üzerinden asgari geçim indirimi uygulandıktan sonra hesaplanan gelir vergisi, verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden indirilmek suretiyle terkin edilir. Bu oranı %50’ye kadar indirmeye ve kanuni seviyesine kadar yükseltmeye Bakanlar Kurulu yetkilidir. Bakanlar Kurulu bu yetkiyi, stratejik, büyük ölçekli veya öncelikli yatırımlar ile konusu, sektörü ve niteliği itibarıyla proje bazında desteklenmesine karar verilen yatırımlara yönelik olarak, bölge, sektör ya da faaliyet alanı itibarıyla farklılaştırarak veya kademelendirerek kullanabilir. Yıllık satış tutarı bu oranın altında kalan mükelleflerden zamanında tahsil edilmeyen vergiler cezasız olarak, gecikme zammıyla birlikte tahsil edilir.” hükmü düzenlenmiştir.
3218 sayılı Kanun geçici 3.maddesinin (b) bendi değişiklikten önce;” Bu bölgelerde üretilen ürünlerin FOB bedelinin en az %85’ini yurtdışına ihraç eden mükelleflerin istihdam ettikleri personele ödedikleri ücretler gelir vergisinden müstesnadır. Bu oranı %50’ye kadar indirmeye ve kanuni seviyesine kadar yükseltmeye Bakanlar Kurulu yetkilidir. Yıllık satış tutarı bu oranın altında kalan mükelleflerden zamanında tahsil edilmeyen vergiler cezasız olarak, gecikme zammıyla birlikte tahsil edilir.” şeklinde düzenlenmiştir.
Serbest bölgede faaliyet gösteren yatırımcı-üreticinin bu bölgede ürettiği ürünlerinin FOB bedelinin en az %85 ini yurt dışına ihraç etmeleri halinde ihracaata yönelik yatırım ve üretimi teşvik etmek amacıyla istihdam ettikleri personele ödedikleri ücretler üzerinden asgari geçim indirimi uygulandıktan sonra hesaplanan gelir vergisi, verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden indirilmek suretiyle terkin edileceği belirtilerek üretici ve ihracatçılara yönelik teşvik ve destek sağlanmakta olup, gelir stopaj teşviki işçilere sağlanan avantaj olmayıp işverenlerin istihdam maliyetini azaltmaya yönelik teşvik oluşu dikkate alındığında çalışanların bu teşvik unsuru üzerinden hak iddia etmeleri mümkün değildir.
Sonuç olarak asgari geçim indirimi uygulandıktan sonra hesaplanan gelir vergisinin teşvik kapsamında olduğu nazara alındığında asgari geçim indirimi alacağının kabulü gerekirken yazılı gerekçe ile reddine karar verilmesi hatalıdır.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, 18.09.2018 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.