YARGITAY KARARI
DAİRE : 22. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2016/3444
KARAR NO : 2019/1061
KARAR TARİHİ : 16.01.2019
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin taş restorasyon ustası olarak 2002-2014 yılları arasında … kazı alanında çalıştığını, başka bir çalışanın açmış olduğu davada tanıklık yapması üzerine davalı tarafından işinin değiştirilerek temizlik işine verildiğini, bu değişikliğin müvekkili tarafından kabul edilmemesi üzerine işine haksız yere son verildiğini ileri sürerek kıdem tazminatı alacağının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı, davacının kazma kürek işçisi olarak çalışmaya başladığını, taş ustası olduğuna dair ustalık sertifikasının bulunmadığını, kazı çalışmalarının nasıl ve ne şekilde yapılacağının uzman arkeologlarca belirlendiğini, davacının kendine verilen yeni işi yapmak istemediğini, bunun üzerine davacının iş sözleşmesinin haklı nedenle feshedildiğini ileri sürerek davanın reddini talep etmiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanılan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davacının uzun süredir tarihi taşların parçalarının bulunması ve birleştirilmesi işini öğrenip bu şekilde çalıştığı, olay tarihinden önce kiliside yürütülen restorasyon çalışmasının bakanlığın verdiği iş programına göre önceki yıllarında kazısı tamamlanan başka bir alana kaydırıldığı, davacının bu alanda kendisine verilen temizleme işini bir kaç saat yaptıktan sonra eski işine dönmek istediği, isteği kabul olmayınca çalışmadığı, bunun üzerine hakkında tutanaklar tutulduğu, iş akdinin fesh edildiği, uzman bilirkişinin raporuna ve mahkememizce yapılan gözleme göre davacının taş ustalığı olarak tabir ettiği iş ile kendisine sonrada verilen ikinci iş arasında önemli bir farklılık bulunmadığı ve her ikisinin de aynı değerde restorasyon işi olduğu, davacının iş şartlarının ağırlaşmadığı, kendisinin bütün iyi niyetli yaklaşımlara rağmen çalışmamakta ısrar ettiği bu nedenle iş akdinin davalı tarafından 4857 sayılı İş Kanununun 25. maddesi gereğince haklı nedenle feshedildiği davanın reddine karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar süresi içerisinde davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, çalışma şartlarında işçi aleyhine esaslı değişiklik olup olmadığı ve iş sözleşmesinin davalı tarafından haklı sebeple feshedilip feshedilmediği noktasında toplanmaktadır.
4857 sayılı İş Kanununun 22’nci maddesindeki, “işveren, iş sözleşmesiyle veya iş sözleşmesinin eki niteliğindeki personel yönetmeliği ve benzeri kaynaklar ya da işyeri uygulamasıyla oluşan çalışma koşullarında esaslı bir değişikliği ancak durumu işçiye yazılı olarak bildirmek suretiyle yapabilir. Bu şekle uygun olarak yapılmayan ve işçi tarafından altı işgünü içinde yazılı olarak kabul edilmeyen değişiklikler işçiyi bağlamaz. İşçi değişiklik önerisini bu süre içinde kabul etmezse, işveren değişikliğin geçerli bir nedene dayandığını veya fesih için başka bir geçerli nedenin bulunduğunu yazılı olarak açıklamak ve bildirim süresine uymak suretiyle iş sözleşmesini feshedebilir. İşçi bu durumda 17 ila 21 inci madde hükümlerine göre dava açabilir”.
Somut uyuşmazlıkta, davacı … kazı alanında kiliseye ait mermer tasnif alanında … Kilisesine ait mermer parçalarını bularak yapıştırma işinde çalışmakta iken, Merkezi … bulunan mermer döşeme blokları arasındaki harç temizliği işine görevlendirilmiştir. Dosya kapsamında yer alan bilgi, belge ve beyanlara göre, davacının yeni görev yerinde çalışmadığı ve iş sözleşmesinin bu sebeple 4857 sayılı İş Kanununun 25/2-h maddesi uyarınca davalı tarafından feshedildiği hususu sabittir. Ancak davacı kendisine verilen ikinci işin kazma kürek ile çalışılan vasıfsız iş niteliğinde olduğunu, bu durumun çalışma koşullarında esaslı değişiklik teşkil ettiğini belirtmiştir. Mahkemece, söz konusu çalışma alanında keşif yapılmış ve bilirkişi raporu alınmıştır. Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda, davacının önceden görev aldığı mimari mermer parçaları bulup yapıştırma işi ile harç temizliği işinin genel olarak restorasyon işi olduğu, özellikle harç dolgunun malzeme yapının inşası ve geçirdiği tamirat evrelerini göstermesi açısından önemli bir arkeolojik bulgu olması nedeniyle deneyimli işçiler tarafından yapılması gereken nitelikli bir iş olduğu, vasıfsız işçiler tarafından yapılamayacağı belirtilmiştir. Ancak keşfe ilişkin mahkeme gözleminde, davacının daha önce çalıştığını iddia edip gösterdiği yerin zemininde taş parçalarının bulunup bu taş parçalarının bu bölümün hemen yakınında olan kilise yapısına yapıştırıldığı, davacının ikinci görevlendirildiği yerde keşif tarihi itibariyle bir faaliyet olmadığı, zeminin düzgün mermerle kaplanmış olduğu ve işçilerin kazma ve kürekle toprağı kazıp taş ayıkladıkları belirtilmiştir. Söz konusu gözlem bilirkişi raporu ile çelişir mahiyettedir. Davacı tanıkları da ikinci görevlendirmenin kazma kürek ile çalışmayı gerektirir vasıfsız iş niteliğinde olduğuna dair beyanda bulunmuşlardır. Mahkeme gözlemi, davacı tanık beyanları ve dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde işverenin davacının çalışma şartlarını esaslı tarzda değiştirdiği anlaşılmaktadır. Çalışma koşullarında esaslı değişikliği kabul etmeyen işçinin iş sözleşmesinin işverence feshi halinde, kıdem tazminatı talep etme hakkı vardır. Kıdem tazminatı talebinin kabulü gerekirken reddi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeple BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 16.01.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.