YARGITAY KARARI
DAİRE : 22. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/8962
KARAR NO : 2014/8715
KARAR TARİHİ : 21.04.2014

MAHKEMESİ : İstanbul 18. İş Mahkemesi
TARİHİ : 13/11/2013
NUMARASI : 2012/536-2013/320

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı işçi, iş sözleşmesinin geçerli sebep olmadan işverence feshedildiğini ileri sürerek feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini, işe başlatılmama halinde ödenmesi gereken tazminat ile boşta geçen süre ücret ve diğer haklarının belirlenmesini istemiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı işveren, davacının iş sözleşmesinin şirket politikası ve uygulaması gereğince emekliliğe hak kazanmış olması sebebi ile geçerli olarak feshedildiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, davalı şirket insan kaynakları yönetmeliğinin davacının yaşı itibari ile feshi zorunlu kılmayıp, iş sözleşmesinin devamı konusunda yönetime takdir yetkisi tanıdığı, davalı şirket bünyesinde davacının görev tanımına giren işlerin devam ettiği, işçinin yaş itibari ile herhangi bir verim kaybına uğramadığı, yönetimin takdir yetkisini kullanırken işçinin performans durumunu dikkate almadığı, davalı şirketin feshe gerekçe gösterdiği yönetmeliğin 20. maddesinin aynı durumdaki her işçi için genel ve objektif bir şekilde uygulanmadığı, emeklilik şartlarını taşıyor olmanın fesih bakımından geçerli bir sebep olarak kabul edilemeyeceği ve feshin geçerli sebebe dayanmadığı gerekçesi ile feshin geçersizliğine ve davacı işçinin işe iadesine, işe başlatma tazminatının dört aylık ücret tutarı olarak ve çalıştırılmadığı süre için en çok dört aylık ücret ve diğer haklarının belirlenmesine karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
Taraflar arasında iş sözleşmesinin feshinin geçerli sebebe dayanıp dayanmadığı uyuşmazlık konusu olup, normatif dayanak 4857 sayılı İş Kanunu’nun 18. ve devamı maddeleridir.
4857 sayılı Kanun’un 18. maddesine göre otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır.
İşletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan sebepler; sürüm ve satış olanaklarının azalması, talep ve sipariş azalması, enerji sıkıntısı, ülkede yaşanan ekonomik kriz, piyasada genel durgunluk, dış pazar kaybı, ham madde sıkıntısı gibi işin sürdürülmesini olanaksız hale getiren işyeri dışından kaynaklanan sebeplerle yeni çalışma yöntemlerinin uygulanması, işyerinin daraltılması, yeni teknolojinin uygulanması, işyerinin bazı bölümlerinin kapatılması ve bazı iş türlerinin kaldırılması gibi işyeri içi sebeplerdir.
İşletmenin, işyerinin ve işin gereklerinden kaynaklanan sebeplerle sözleşmeyi feshetmek isteyen işverenin fesihten önce fazla çalışmaları kaldırmak, işçinin rızası ile çalışma süresini kısaltmak ve bunun için mümkün olduğu ölçüde esnek çalışma şekillerini geliştirmek, işi zamana yaymak, işçileri başka işlerde çalıştırmak, işçiyi yeniden eğiterek sorunu aşmak gibi varsa fesihten kaçınma imkanlarını kullanması, kısaca feshe son çare olarak bakması gerekir.
4857 sayılı Kanun’un 20. maddesinin ikinci fıkrasına göre feshin geçerli sebebe dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir. İşçi, feshin başka bir sebebe dayandığını iddia ettiği takdirde, bu iddiasını ispatla yükümlüdür.
Somut olayda; davalı işveren işyerinde bütçe ve mali kontrol şefi olarak çalışan davacının iş sözleşmesinin, 31.10.2012 tarihinde İnsan Kaynakları Yönetmeliğinin 20. maddesi gereğince feshedildiği, ancak davalı tarafından dosyaya sunulan listelerden emekliliğe hak kazandığı halde çalışma süreleri uzatılan ve çalışmaya devam eden bir kısım personel bulunduğu anlaşılmaktadır. Davalı taraf, emekliliğe hak kazanan tüm personelin bir anda işten çıkartılması halinde işin devamlılığının olumsuz etkileneceği ve emekliliğe hak kazanan personelin periyotlar halinde işten çıkartıldığı yönünde savunmada bulunmuş ise de; emekliliğe hak kazanan toplam işçi sayısı, emekliliğe sevk edilen işçi sayısı, davalı tarafından emekliliğe hak kazandığı halde emekli edilmeyen işçi sayısı ile bu işçilerin görev ve nitelikleri ile çıkarılan işçilerin görev ve nitelikleri karşılaştırılarak, iş sözleşmesi feshedilen işçilere ilişkin seçimin objektif esaslara dayanıp dayanmadığı, iş sözleşmesinin sonlandırıldığı personel yönetmeliğinde yer alan hükmün objektif ve genel olarak uygulanıp uygulanmadığının insan kaynakları uzmanı bilirkişi tarafından gerekirse yerinde işyeri kayıtlarını inceleme yetkisi verilerek araştırılması gerekirken eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde sonuca gidilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 21.04.2014 gününde oybirliği ile karar verildi.