YARGITAY KARARI
DAİRE : 22. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/7907
KARAR NO : 2014/7040
KARAR TARİHİ : 07.04.2014

MAHKEMESİ : Salihli 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 24/09/2013
NUMARASI : 2013/598-2013/727

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkili sendikanın davalı S.. B.. ile bağıtlanan ve 01.06.2012 ilâ 01.04.2013 tarihleri arasında yürürlükte bulunan toplu iş sözleşmesinin tarafı olduğunu, toplu iş sözleşmesinin 31. maddesinde düzenlenen gece çalışması ücretinin, gece çalışmasının günde dört saati geçmediği durumlarda uygulanmadığını, ancak gece çalışmasının günde dört saatin altında kaldığı durumlarda da saat ücretinin %25 zamlı uygulanması gerektiğini ileri sürerek toplu iş sözleşmesinin 31. maddesinin yorumlanmasını talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı, dava dilekçesi tebliğ edilmediği için davaya cevap verememiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, taraflar arasında sözleşme serbestisi çerçevesinde düzenlenen toplu iş sözleşmelerinin yorumlanmasının iş mahkemelerinin görevleri arasında sayılmadığı ve halihazırda işçi ve işveren arasında toplu iş sözleşmesinin uygulanmasından doğan somut bir uyuşmazlığın bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı, davacı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
Dava, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 53. maddesinde düzenlenen toplu iş sözleşmesinin yorumuna ilişkindir.
6356 sayılı Kanun’un 79. maddesine göre “Bu Kanunun uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar iş davalarına bakmakla görevli ve yetkili mahkemelerde görülür. Ancak yedinci ila on birinci bölümlerin uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar için, görevli makamın bulunduğu yer mahkemesi yetkilidir.”
6356 sayılı Kanun’un 2/1-c maddesinde görevli makam “İşyeri toplu iş sözleşmesi için işyerinin, işletme toplu iş sözleşmesi için işletme merkezinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünü, aynı Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünün yetki alanına giren işyerleri için yapılacak grup toplu iş sözleşmelerinde bu işyerlerinin bağlı bulunduğu Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünü, birden fazla Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünün yetki alanına giren işyerlerini kapsayacak grup toplu iş sözleşmesi için ise Bakanlığı…ifade eder” şeklinde tanımlanmıştır.
Toplu iş sözleşmesinin yorumu davası 6356 sayılı Kanun’un, “Toplu İş Uyuşmazlıklarının Çözümü” başlıklı dokuzuncu bölümünde düzenlenmiştir. Yukarıda belirtilen kanuni düzenlemeler karşısında, toplu iş sözleşmesinin yorumuna ilişkin açılacak davaların görevli makamın bulunduğu yer mahkemesinde görülmesi gerekir.
İş Mahkemelerinin yetkisi kamu düzenine ilişkin olup, anlaşma ile bertaraf edilemez ve genel yetki kuralları da uygulanmaz. Bu halde, yetki itirazı ilk itirazlardan olmadığından, taraflar yargılama bitinceye kadar yetki itirazında bulunabileceği gibi, mahkeme de yargılamanın her aşamasında kendiliğinden yetkisizlik kararı verebilir. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 114/1-ç maddesine göre de, yetkinin kesin olduğu hallerde, mahkemenin yetkili bulunması hususu dava şartlarındandır. Yine 6100 sayılı Kanun’un 115/2. maddesine göre de, dava şartı yokluğu durumunda mahkemece davanın usulden reddine karar verilmesi gerekir.
Somut olayda, davacı sendika ile davalı S.. B.. arasında imzalanan toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan uyuşmazlık söz konusudur. S.. B.. işyeri yönünden görevli makamın Manisa Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü olması sebebiyle kesin yetkili mahkeme Manisa İş Mahkemesi’dir. Mahkemece, yetkisizlik sebebiyle davanın usulden reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerle BOZULMASINA, bozma sebebine göre sair hususların bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 07.04.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.