YARGITAY KARARI
DAİRE : 22. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/6742
KARAR NO : 2014/8417
KARAR TARİHİ : 16.04.2014
MAHKEMESİ : Çerkezköy İş Mahkemesi
TARİHİ : 04/11/2013
NUMARASI : 2013/195-2013/220
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı vekili, müvekkilinin 03.09.2005 tarihinde davalı firmada çalışmaya başladığını, davalı işverenliğin ekonomik daralma gerekçesi ile on işçiyi fiilen kapıdan içeri almamak suretiyle 14 Mart 2011 tarihinde iş sözleşmesini feshettiğini, ekonomik daralmanın gerçek dışı olduğunu, davalı işyerinde T. İşçileri Sendikasının yetkili olduğunu ve toplu sözleşme imzalamış bulunduğunu, çıkarılan işçilerin sendikalı olduğunu, çıkarılan işçilerin yerine daha az maliyetli işçiler alındığını, bu sebeplerle iş sözleşmesinin feshinin geçersizliğine, davacının işe iadesine, boşta geçen süre ücretine ve iş güvencesi tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili; davanın bir aylık kanuni süre içerisinde açılmadığını, davacının iş sözleşmesinin piyasa durgunluğu, sipariş azlığı, ekonomik kriz sebebiyle feshedildiğini, davacıya tazminatlarının ve işçilik haklarının ödendiğini, iş sözleşmesinin feshinin geçerli sebebe dayandığını, davalı şirkete yeni işçi girişinin olmadığını, sendika aidatlarının dahi müvekkili tarafından ödenemez duruma geldiğini, iş sözleşmesinin sendikal sebeple feshedilmediğini, bu sebeplerle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece yapılan ilk yargılama sonucunda davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı tarafından süresi içerisinde temyiz edilmesi sonucunda yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairemizce fesih nedeni konusunda gerekirse keşif de yapılarak, konusunda uzman üç kişilik bilirkişi heyetinden rapor alınması ve sonucuna göre feshin geçerli nedene dayanıp dayanmadığının belirlenmesi gerektiği belirtilerek mahkemece verilen bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece, usul ve kanuna uygun bulunan bozma ilamına uyulmasına karar verilmiştir. Bozma kararına uyulmasından sonra yapılan yargılamada mahkemece davalı vekiline bilirkişi delil avansını yatırması için kesin süre verildiği,ancak davalı tarafça bu süre içinde delil avansının yatırılmadığı,davalı tarafın ispat yükümlülüğü altında olduğu ve feshin geçerli nedene dayandığının ispatlanamadığı gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık iş sözleşmesinin feshinin geçerli nedene dayanıp dayanmadığı noktasında toplanmaktadır.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 18. maddesine göre otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır.
İşletmenin, işyerinin ve işin gereklerinden kaynaklanan sebeplerle sözleşmeyi feshetmek isteyen işverenin fesihten önce fazla çalışmaları kaldırmak, işçinin rızası ile çalışma süresini kısaltmak ve bunun için mümkün olduğu ölçüde esnek çalışma şekillerini geliştirmek, işi zamana yaymak, işçileri başka işlerde çalıştırmak, işçiyi yeniden eğiterek sorunu aşmak gibi varsa fesihten kaçınma olanaklarını kullanması, kısaca feshe son çare olarak bakması gerekir.
4857 sayılı Kanun’un 20. maddesinin ikinci fıkrasına göre feshin geçerli sebebe dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir. İşçi, feshin başka bir sebebe dayandığını iddia ettiği takdirde, bu iddiasını ispatla yükümlüdür.
Somut olayda; davacının iş sözleşmesinin davalı tarafından piyasa durgunluğu, sipariş azlığı ve ekonomik kriz sebebiyle feshedildiğinin iddia edildiği görülmektedir.
Mahkemece bozma kararı sonrasında seri dava dosyalarında ayrı ayrı bilirkişi raporu alınması için davalı tarafa süre verildiği,davalı tarafın bilirkişi ücretini süre içinde yatırmadığı ve ek süre talep ettiği anlaşılmaktadır.Davalı taraf şirketin ekonomik olarak zor durumda olduğunu ve yargılama masraflarının fazla olduğu için ek süre talep ettiklerini belirtmiştir. Aynı mahiyette çok sayıda dava dosyalarının olduğu dikkate alındığında mahkemece tek dosya üzerinden fesih nedeni konusunda gerekirse keşif de yapılarak, konusunda uzman 3 kişilik bilirkişi heyetinden rapor alınmalı ve sonucuna göre diğer dosyalarda bu rapora göre değerlendirilerek feshin geçerli nedene dayanıp dayanmadığı belirlenmelidir.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek olması halinde ilgiliye iadesine, 16.04.2014 tarihinde oybirliği ile karar verildi.