YARGITAY KARARI
DAİRE : 22. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/6624
KARAR NO : 2014/5297
KARAR TARİHİ : 10.03.2014

MAHKEMESİ : Ankara 12. İş Mahkemesi
TARİHİ : 21/01/2014
NUMARASI : 2013/207-2014/2

Hüküm süresi içinde davalılar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile A.. A.. avukatları tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davalı A.. A..’nin … Cad. …. Sok. No:4 Ulus/Ankara adresindeki işyerine ilişkin açılan işkolu tespitine itiraz davasında, Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 05.07.2012 tarihli ilamıyla, işyerinin, İşkolları Tüzüğü’nün 17 sıra numaralı Ticaret, Büro, Eğitim ve Güzel Sanatlar işkoluna girdiği yönünde karar verildiğini, ancak 07.11.2012 tarihinde 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun ve 19.12.2012 tarihinde de İşkolları Yönetmeliğinin yürürlüğe girdiğini, İşkolları Yönetmeliği ile “iletişim işkolunda faaliyet gösteren çağrı merkezleri” nin 7 sıra numaralı iletişim işkoluna dahil edildiğini, yeni yürürlüğe giren kanun ve yönetmelik ile ilk yapılan bakanlık tespiti ve Yargıtay ilamının yok hükmünde sayılması gerektiğini, ayrıca Türk Telekomünikasyon A.Ş. ve A.. A.. arasındaki ilişkinin muvazaalı olduğunu ileri sürerek Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının 30.01.2013 tarihli ve işkolu tespiti konulu kararının iptali ile A.. A..’nin A.. Sok. No:4 Ulus/Ankara adresindeki işyerinde yapılan işlerin niteliği itibariyle iletişim işkoluna girdiğinin tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı vekili, kesinleşmiş yargı kararı ile davalı şirket tarafından Ankara adresinde bulunan işyerinde yapılan işlerin Ticaret, Büro, Eğitim ve Güzel Sanatlar işkolunda bulunduğunun tespit edildiğini, 6356 sayılı Kanun ve bu kanuna dayanılarak çıkarılan İşkolları Yönetmeliğinde işyerinin niteliğini ve girdiği işkolunu değiştiren bir değişikliğin olmadığını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Davalı ….-Koop-İş Sendikası vekili, iptale konu işlemin işkolu tespit kararı olmadığını ve sıradan bir idari işlem olduğunu, bu sebeple idari yargı yerlerinin görevli olduğunu, ayrıca çağrı merkezlerinin faaliyetlerinin de büro işkolunda değerlendirildiğini belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Davalı A.. A.. vekili de, müvekkil şirket yönünden bir işkolu tespit işlemi yapılmadığından, davanın işkolu tespitine itiraz davası olarak görülmesinin mümkün olmadığı ve ayrıca şirket tarafından yürütülen işlerin İşkolları Yönetmeliğinde Ticaret, Büro, Eğitim ve Güzel Sanatlar işkolunda sayıldığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davanın kabulü ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının 30.01.2013 tarih ve işkolu tespiti konulu işleminin iptaline, A.. A.. işyerinin iletişim işkolunda faaliyet gösterdiğinin tespitine karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davalılardan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile A.. A.. vekilleri temyiz etmiştir.
Gerekçe:
Uyuşmazlık, işkolu tespitine itiraz davasının şartlarının oluşup oluşmadığı noktasındadır.
Türk toplu iş hukukundaki normatif düzenlemelerde işkolu kavramı önemli bir yer tutmaktadır. 6356 sayılı Kanun’un 3. maddesine göre, sendikalar kuruldukları işkolunda faaliyette bulunurlar.
İşkolunun belirlenmesi konusunu düzenleyen 6356 sayılı Kanun’un 5. maddesine göre, işkolu tespiti Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yapılacaktır. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yapılan tespit ile ilgili kararın Resmi Gazete’de yayımlanmasını müteakip, bu tespite karşı ilgililer, onbeş gün içinde dava açabilir. 6356 sayılı Kanun’un 4/3. maddesi doğrultusunda çıkartılan İşkolları Yönetmeliğinin 4. maddesinin birinci fıkrasına göre de “Bir işyerinin hangi işkoluna girdiği konusunda anlaşmazlık çıkması halinde, ilgililerin başvurusu üzerine, işkolu, o işyerinde yürütülen işin niteliğine göre Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca belirlenir.”
Belirtilen düzenlemelere göre, bir işyerinin girdiği işkolunun tespiti görev ve yetkisinin, münhasıran Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığında olduğu tartışmasızdır. Bakanlık bu yetkisini, kendisine intikal eden uyuşmazlık üzerine yapacağı tespit ve bu tespitin Resmi Gazete’de yayımlanması suretiyle kullanacaktır. İlgililer ise, usulünce alınmış bir işkolu tespit kararı ve bu kararın resmi gazetede yayımlanmasını müteakip, işkolu tespitine itiraz istemli dava açabileceklerdir. Usulüne uygun olarak alınan ve Resmi Gazete’de yayımlanan bir işkolu tespit kararı, bu davanın açılabilmesi için önşarttır.
Dosya içeriğinden, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının 14.04.2009 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan kararıyla, A.. A.. ve bağlı işyerlerinde yapılan işlerin niteliği itibariyle İşkolları Tüzüğünün 17 sıra numaralı “Ticaret, Büro, Eğitim ve Güzel Sanatlar” işkolunda yer aldığının tespit edildiği, bu işkolu tespitine itiraz istemli açılan dava sonucunda, 9. Hukuk Dairesi’nin 05.07.2012 tarih ve 2012/18727 esas, 2012/26716 karar sayılı ilâmıyla, A.. A..’ye ait A… Cad. A…. Sok. No:4 Ulus/Ankara adresindeki işyerine ilişkin bakanlık işkolu tespitinin doğru olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verildiği anlaşılmaktadır.
İnceleme konusu davada, davacı sendika tarafından, 19.12.2012 tarihinde yürürlüğe giren İşkolları Yönetmeliği gereğince davalı şirkete ilişkin yeniden işkolu tespit işlemi yapılması talep olunmuş, Bakanlık tarafından 30.01.2013 tarihli yazı ile yargı kararıyla kesinleşmiş işkolu tespiti bulunması ve yapılacak işlem bulunmadığının bildirilmesi üzerine işkolu tespiti davası açılmıştır. Somut olayda, dava konusu edilebilecek, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından usulüne uygun olarak yapılmış bir işkolu tespit işlemi ve Resmi Gazete’de yayımlanan bir işkolu tespit kararı bulunmamaktadır. Yukarıda ayrıntılı olarak izah edildiği üzere, Bakanlık tarafından usulünce alınmış bir işkolu tespit kararı ve bu kararın Resmi Gazete’de yayımlanması, işkolu tespitine itiraz davası açılabilmesinin önşartıdır. Şu halde, anılan gerekçelerle davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi hatalıdır.
Belirtilen sebeplerle, 6356 sayılı Kanun’un 5. maddesinin 1. fıkrası uyarınca, hükmün bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda belirtilen sebeplerle;
1-Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-Davanın REDDİNE,
3-Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
4-Davacının yapmış olduğu yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına, davalının yapmış olduğu 100,00 TL yargılama giderinin davacıdan alınıp davalıya verilmesine,
5-Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 1.500,00 TL ücreti vekâletin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, kesin olarak 10.03.2014 tarihinde oybirliği ile karar verildi.