YARGITAY KARARI
DAİRE : 22. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/189
KARAR NO : 2014/649
KARAR TARİHİ : 22.01.2014
MAHKEMESİ : Ankara 1. İş Mahkemesi
TARİHİ : 27/06/2013
NUMARASI : 2012/825-2013/460
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi . … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı işçi, asıl işveren konumunda bulunan davalı idarenin Afşin-Elbistan B Termik Santrali işletme müdürlüğünde 17.04.2007 tarihinden itibarine ihale ile alınan hizmet alım işinde 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında vardiyalı olarak alt işveren işçisi olarak çalıştığını, sendika üyesi olduğunu, alacaklarından asıl işveren ve alt işverenin sorumlu olduğunu, üyesi olduğu sendika ile……Tur. Taşımacılık A.Ş. arasında 01.03.2007-31.03.2009 ve 01.04.2009-31.03.2011 yürürlük süreli iki ayrı toplu iş sözleşmesi imzalandığını, 2009 yılı 1, 2, 3 ve 4. ay ücretlerinden izinsiz olarak kesinti yapıldığını belirterek 2009 yılı ücret kesintisi alacağına mahsuben şimdilik 300,00 TL’nin kesinti tarihinden işleyecek en yüksek işletme kredisi faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Elektrik Üretim A.Ş. Genel Müdürlüğü vekili kurumun İktisadi Devlet Teşekkülü olup amacının kamu yararını gözeterek, karlılık ve verimlilik ilkeleri çerçevesinde güvenli, sürekli, kaliteli, verimli ve düşük maliyetli çevreyi gözetir elektrik enerjisi üretmek bu işleri yaparken çıkılan ihale sonucu sözleşmelerle şirketlere verildiğini, kurumun ihale makamı olduğunu davacanın ücretlerinden sorumlu olmadığını beyan ederek açılan davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkemece, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davalı idare ile alt işveren T… A.Ş. arasında asıl işveren-alt işveren ilişkisi olduğu ve davacının alacaklarından müştereken ve müteselsilen sorumlu olduklarını, davacının 2009 yılı Ocak, Şubat, Mart, Nisan ayı ücretlerinden usulsuz olarak kesinti yapıldığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Karar, davalı Elektrik Üretim A.Ş. Genel Müdürlüğü vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacı işçiye hatalı olarak hak ettiğinden fazla ücret ödenip ödenmediği ve fazla ödenen miktarın işçinin sonraki ücretlerinden mahsup edilip edilemeyeceği noktasında toplanmaktadır.Somut uyuşmazlıkta, davalı Elektrik Üretim A.Ş. Genel Müdürlüğü tarafından, asgari ücretin artması sebebi ile yüklenici firmaya personel gideri olarak ödenen fiyat farkının belirlenmesinde, asgari ücretteki artış miktarı esas alınarak hesaplama yapılması gerekirken, ücreti asgari ücretten yüksek olan personel için asgari ücrette meydana gelen artış oranı esas alınarak hesaplama yapıldığı, bu sebeple yüklenici firmaya personel ücreti için fazla miktarda ödemede bulunulduğu, dolayısıyla işçilere de hak kazandıklarından fazla miktarda ücret ödendiği ileri sürülmektedir.
4857 sayılı Kanun’un 62. maddesinde, işverene düşen kanuni bir yükümlülüğün yerine getirilmesi sebebiyle ya da bu kanun hükümlerinden herhangi birinin uygulanması sonucuna dayanılarak işçi ücretlerinden her ne şekilde olursa olsun eksiltme yapılamaz yönünde düzenleme var ise de işveren tarafından işçiye hak ettiği ücretten fazla miktarda ödeme yapılması halinde, fazla ödemenin sonraki ücretlerden mahsup edilmesi, işçinin ücretin indirilmesi anlamını taşımadığından, somut olayda 4857 sayılı Kanun’un 62. maddesinin uygulanma imkanı bulunmamaktadır.
07.05.2004 tarih 2004/7721 sayılı Kamu İhale Kanunu’na Göre İhalesi Yapılacak Olan Hizmet Alımlarına İlişkin Fiyat Farkı Hesabında Uygulanacak Esaslara Dair Bakanlar Kurulu Kararının “Asgari Ücret ve Diğer İşçilik Maliyetlerindeki Değişiklikten Kaynaklanan Fark ” başlıklı 8. maddesinde, ihale tarihinde işçiler için belirlenmiş asgari ücretin değişmesi halinde eski ve yeni asgari ücret arasındaki farkın yüklenici firmaya ödeneceği belirtilmiştir. Kamu İhale Genel Tebliğinin “Personel Ücretleri ile İlgili Fiyat Farkı Hesabı” bölümünde ise çalışan personele asgari ücretin üzerinde bir ödeme öngören hizmet alım ihalelerinde, ihale tarihi itibari ile geçerli olan asgari ücretin daha sonra artması halinde sadece asgari ücretteki artış miktarından kaynaklanan fiyat farkının hesaplanacağı ifade edilmektedir.
Bu durumda, mahkemece öncelikle yüklenici firmanın personel giderine ilişkin hak edişlerinin hesaplanmasında uygulanan esaslar araştırılarak, sözleşme bedelinin birim fiyata göre belirlenip belirlenmediği, davalı işveren tarafından dayanılan ve yukarıda özetlenen Bakanlar Kurulu Kararı doğrultusunda uyuşmazlığı esas hizmet alım sözleşmesi için uygulama yapılıp yapılmadığı, yapılmış ise işçi ücretlerinde meydana gelen artışın bu uygulama ile aynı döneme denk gelip gelmediği tespit edilmelidir. Başka bir anlatımla, alt işveren konumunda bulunan yüklenici firmanın hak edişlerinde yapılan artış ile işçi ücretinde yapılan artış arasında ilişki kurulup kurulamayacağı araştırıldıktan sonra, yükleniciye hatalı hak ediş ödenmesi sebebi işçi ücretlerinde artış meydana gelip gelmediği belirlenerek soncuna göre karar verilmelidir. Eksik incelemeye dayalı olarak hüküm kurulması hatalı olup bu husus bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 22.01.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.