YARGITAY KARARI
DAİRE : 22. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/13685
KARAR NO : 2014/17065
KARAR TARİHİ : 12.06.2014

MAHKEMESİ : Bursa 1. İş Mahkemesi
TARİHİ : 17/02/2014
NUMARASI : 2012/337-2014/63

Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı işçi, iş sözleşmesinin geçerli sebep olmadan işverence feshedildiğini ileri sürerek feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini, işe başlatılmama halinde ödenmesi gereken tazminat ile boşta geçen süre ücret ve diğer haklarının belirlenmesini istemiştir.
Davalı işveren iş sözleşmesinin geçerli sebeple feshedildiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece feshin geçerli sebebe dayanmadığı gerekçesi ile feshin geçersizliğine ve davacı işçinin işe iadesine, işe başlatma tazminatının dört aylık ücret tutarı olarak ve çalıştırılmadığı süre için en çok dört aylık ücret ve diğer haklarının belirlenmesine karar verilmiştir.
Verilen bu ilk kararın davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine yapılan inceleme sonucunda dairemizin 29.06.2012 tarihli ilamı ile “üniversitelerin öğretim üyeleri arasından bir işletme ekonomisti uzmanı, bir maliye ve muhabese uzmanı ve bir hukukçudan oluşturulacak üç kişilik bilirkişi kurulu marifetiyle işyerinde keşif yapılarak, işletmenin, iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki ekonomik ve mali durumu ortaya konulmalı, fesih bildiriminde belirtilen olgular doğru ise, bunun istihdam fazlalığına yol açıp açmadığı, açmış ise fesihte son çare ilkesine uyulup uyulmadığı, davacının, görevi, eğitim durumu ve çalışma süresi dikkate alınarak başka bir alanda istihdam edilip edilemeyeceği hususları tereddüte yer vermeyecek şekilde tespit edildikten sonra tüm deliller değerlendirilerek sonuca gidilmesi gerektiği” gerekçesi ile bozulmuştur.
Mahkemece bozma ilamına uyulmuş ve feshin geçersizliğine ve davacı işçinin işe iadesine, işe başlatma tazminatının beş aylık ücret tutarı olarak ve çalıştırılmadığı süre için en çok dört aylık ücret ve diğer haklarının belirlenmesine karar verilmiştir.
Kurulan bu yeni Karar süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
04.02.1959 tarih ve 13/5 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme kararında vurgulandığı üzere; Yargıtay’ca bir kararın bozulması ve mahkemenin bozma kararına uyması halinde, bozulan kararın bozma sebeplerinin kapsamı dışında kalmış cihetlerinin kesinleşmiş sayılması, davaların uzamasını önlemek maksadıyla kabul edilmiş çok önemli bir usul hükmüdür. Ve yine, o konun bozma sebebi sayılmamış ve başka sebeplere dayanan bozma kararına mahkemenin uymuş olması, taraflardan birisi lehine usulü bir kazanılmış hak meydana getirir ki , bu hakkı ne mahkeme ne de Yargıtay zarara uğratabilir.
Bu itibarla usulü kazanılmış hak müessesesi; mahkemeye hükmüne uyduğu Yargıtay bozma kararındaki esas çerçevesinde işlem yapma ve hüküm kurma zorunluluğu getirdiği gibi; Yargıtay tarafından bozulan bir hükmün, bozma sebeplerinin kapsamı dışında kalmış olan kısımları kesinleştiğinden, bozma kararına uymuş olan mahkeme kesinleşen bu kısımlar hakkında yeniden inceleme yaparak karar veremez.
Bu noktada, taraflardan yalnız birinin temyizi üzerine verilen bozma kararına uyan mahkemenin, temyiz eden tarafın, önceki karara oranla daha aleyhine olan bir hükmü veremeyeceği de açıktır.
Mahkemece, bozma ilamına uyarak yeniden bilirkişi incelemesi yaptırarak alınan rapor doğrultusunda feshin geçersizliğinin ve davacı işçinin işe iadesinin, hüküm altına alındığı ancak temyiz eden tarafın aleyhine usulü kazanılmış hak ilkesine aykırı olarak işe başlatma tazminatının beş aylık ücret tutarı olarak belirlenmesi suretiyle hüküm tesis etmiş olması usul ve kanuna aykırıdır.
Belirtilen sebeplerle, 4857 sayılı Kanun’un 20. maddesinin 3. fıkrası uyarınca, hükmün bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan gerekçe ile;
1-Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-İşverence yapılan FESHİN GEÇERSİZLİĞİNE,
3-Davacının kanunî sürede işe başvurmasına rağmen, işverenin süresi içinde işe başlatmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının işçinin dört aylık ücreti olarak belirlenmesine,
4-Davacının işe iade için işverene süresi içinde başvurması halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar doğmuş bulunan en çok dört aylık ücret ve diğer haklarının davacıya ödenmesi gerektiğinin belirlenmesine,
5-Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
6-Davacı vekille temsil edildiğinden, karar tarihinde yürürlükte olan tarifeye göre 1.500,00 TL vekâlet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 70,00 TL yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
8-Peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, kesin olarak 12.06.2014 tarihinde oybirliği ile karar verildi.