YARGITAY KARARI
DAİRE : 22. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/10786
KARAR NO : 2014/15800
KARAR TARİHİ : 03.06.2014

MAHKEMESİ : Kocaeli 6. İş Mahkemesi
TARİHİ : 29/11/2012
NUMARASI : 2012/345-2012/136

Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, davalıya ait işyerinde 05.03.2007 – 31.01.2011 tarihleri arasında çalıştığını, işyerinde iş güvenliğine ilişkin önlemlerin alınmaması sebebi ile iş sözleşmesini haklı sebebe dayalı feshettiğini, ayrıca ara dinlenme verilmemesi sebebi ile fazla çalışma ücret alacağına hak kazandığını ileri sürerek, kıdem tazminatı ile fazla çalışma ücret alacaklarının tahsilini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı, davacının bir başka işyerinde çalışmak amacı ile istifa ederek işten ayrıldığını, günlük çalışmanın ara dinlenme verilmeksizin gerçekleştiğine ilişkin iddianın gerçeğe uygun olmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davacının iş sözleşmesini fesihte haklı olduğu, fazla çalışma iddiasının tanık beyanları ile ispatlandığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davalı taraf temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-İşçiye, işyerinde çalıştığı sırada ara dinlenmesi verilip verilmediği ve süresi konularında taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
İşçinin günlük iş süresi içinde kesintisiz olarak hiç ara vermeden çalışması beklenemez. Gün içinde işçinin yemek, çay, sigara gibi ihtiyaçlar sebebiyle ya da dinlenmek için belli bir zamana ihtiyacı vardır.
Ara dinlenme 4857 sayılı İş Kanunu’nun 68. maddesinde düzenlenmiştir. Anılan hükümde ara dinlenme süresi, günlük çalışma süresine göre kademeli bir şekilde belirlenmiştir. Buna göre dört saat veya daha kısa süreli günlük çalışmalarda ara dinlenmesi en az onbeş dakika, dört saatten fazla ve yedibuçuk saatten az çalışmalar için en az yarım saat ve günlük yedibuçuk saati aşan çalışmalar bakımından ise en az bir saat ara dinlenmesi verilmelidir. Uygulamada yedibuçuk saatlik çalışma süresinin çok fazla aşıldığı günlük çalışma sürelerine de rastlanılmaktadır. 4857 sayılı Kanun’un 63. maddesi hükmüne göre, günlük çalışma süresi onbir saati aşamayacağından, 68. maddenin belirlediği yedibuçuk saati aşan çalışmalar yönünden en az bir saatlik ara dinlenmesi süresinin, günlük en çok onbir saate kadar olan çalışmalarla ilgili olduğu kabul edilmelidir. Başka bir anlatımla günde onbir saate kadar olan (onbir saat dahil) çalışmalar için ara dinlenmesi en az bir saat, onbir saatten fazla çalışmalarda ise en az birbuçuk saat olarak verilmelidir.
İşçinin, ara dinlenme saatlerini işyerinde geçirmesi ve bu süre içinde çalışmaya devam etmesi durumunda ara dinlenmesi verilmemiş sayılır. Ara dinlenmesi için ücret ödenmesi gerekmez. Ancak, bu süre işçiye dinlenme zamanı olarak tanınmamışsa, işçinin normal ücretinin ödenmesi gerekir. Bu sürenin haftalık kırkbeş saati aşan kısmını oluşturması halinde ise, zamlı ücret ödenmelidir.
Ara dinlenmesinin kullandırılması zorunlu ise de, bunun kullanılacağı zamanı belirlemek işverenin yönetim hakkıyla ilgilidir. İşçilerin tamamı aynı anda ara dinlenme zamanını kullanılabileceği gibi, belli bir plan dahilinde sırayla kullanmaları da mümkündür.
Somut olayda, işyerinde üç vardiya uygulaması ile günde sekiz saat çalışıldığı hususunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Davacı ve davalı tanıklarının ortak anlatımı ile işyerinde öğle yemeği için çalışmaya ara verildiği sabittir.
Her ne kadar, günlük yedibuçuk saati aşan çalışmalar bakımından en az bir saat ara dinlenmesi verilmesi hususunda kanuni zorunluluk olmasına rağmen işverence ara dinlenme süresinin bir saat olarak kullandırılmadığı anlaşılmakta ise de, işçinin öğle yemeği için otuz dakika ara dinlenme süresini kullandığı mahkememin de kabulündedir. Bu durumda fiilen günde yedibuçuk saat çalışan davacı işçinin ve haftada altı gün gerçekleşen çalışması sonucunda toplam olarak kırkbeş saat mesai yaptığı kabul edilmelidir. İşverence eksik kullandırılan ara dinlenme süresi haftalık kırkbeş saati aşmadığından bu süre için zamlı ücret hesaplanmış olması isabetsizdir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 03.06.2014 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.