YARGITAY KARARI
DAİRE : 22. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/5162
KARAR NO : 2014/5775
KARAR TARİHİ : 13.03.2014
MAHKEMESİ : Şanlıurfa 1. İş Mahkemesi
TARİHİ : 21/02/2013
NUMARASI : 2011/658-2013/428
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı vekili davacının, davalı işverene ait işyerinde canlı hayvanlara baktığını, iş sözleşmesinin haksız ve bildirimsiz olarak feshedildiğini belirterek müvekkilinin ihbar tazminatı, fazla mesai, genel tatil ve hafta tatili ücreti, eşit ücret alacağının tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı vekili, davacının kendi isteği ile işten ayrıldığını, iddia edilen çalışma saatlerinin hayatın olağan akışına aykırı olduğunu davanın reddini talep etmiştir.
Mahkemece, sözleşmenin haksız olarak feshedildiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Karar davalı tarafından temyiz etmiştir.
Uyuşmazlık, taraflar arasındaki ilişkinin 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında değerlendirilip değerlendirilemeyeceği ve bu bağlamda iş mahkemesinin görevi noktasında toplanmaktadır.
4857 sayılı Kanunu’nun 1. maddesinin ikinci fıkrası gereğince, 4. maddedeki istisnalar dışında kalan bütün işyerlerine, işverenler ile işveren vekillerine ve işçilerine, çalışma konularına bakılmaksızın bu Kanunun uygulanacağı belirtilmiştir.
5521 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu’nun 1. maddesi uyarınca, iş kanununa göre işçi sayılan kimselerle işveren veya işveren vekilleri arasında, iş sözleşmesinden veya iş kanununa dayanan her türlü hak iddialarından doğan hukuk uyuşmazlıklarının çözüm yeri iş mahkemeleridir.
4857 sayılı Kanun’un 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca, 50’den az işçi çalıştırılan (50 dahil) tarım ve orman işlerinin yapıldığı işyerlerinde veya işletmelerinde bu kanun hükümleri uygulanmaz. İşçi tarım ve orman işlerinin yapıldığı bir işyerinde çalışıyor ise bu işçi ile işveren ararındaki uyuşmazlığın iş mahkemesi yerine görevli hukuk mahkemesine çözümlenmesi gerekir. Ancak, tarım ve orman işlerinin yapıldığı işyerinde 50 dahil daha az işçi bulunmasına rağmen, işyerinde sendika örgütlenmesi sonucu toplu iş sözleşmesi bağıtlanmış ise üye sendika üyesi işçi ile işveren arasındaki uyuşmazlığın iş mahkemesinde görülmesi gerekir.
Bunun dışında 4857 sayılı İş Kanunu’nun 4. maddesinde tarım ve orman işlerinin yapıldığı işyerlerinde çalışanların kanun kapsamına girmeyeceği açıklandıktan sonra aynı maddede ayrık durumlara yer verilmiştir.
Buna göre;
1.Tarım sanatları ile tarım aletleri, makine ve parçalarının yapıldığı atölye ve fabrikalarda görülen işlerde,
2.Tarım işlerinde yapılan yapı işlerinde,
3.Halkın faydalanmasına açık park ve bahçelerde,
4.Bir işyerinin eklentisi durumundaki bahçe işlerinde çalışanların iş kanunu kapsamında olacakları belirtilmiştir.
Sonuç olarak tarım ve orman işletmelerindeki bitki ve hayvan üretimi, bakım ve yetiştirmesi dışında kalan işler 4857 sayılı Kanun’a tabidir.
Yargıtay İçtihadı Birleştirme Genel Kurulu’nun 23.05.1960 gün ve 11-10 ile 10.05.1974 gün ve 3-44 sayılı kararları uyarınca, özellikle iş hukukunda istisnaî hükmün genişletilerek değil, dar yorumlanması gerekir. İşçiler yararına getirilen düzenlemelerin yine işçiler yararına yorumlanması asıldır.
Somut olayda davacının davalıya ait çiftlikte hayvan bakıcısı olarak çalıştığı ve çalışan kişi sayısının 50 vedaha fazla olmadığı anlaşılmaktadır. Yargılama sırasında bir görev itirazında bulunulmamış ise de görev hususu mahkemenin re’sen dikkate alması gereken durumlardan olduğundan, açıklanan değerlendirmeler ışığında davacının tarım işçisi olduğu anlaşılmaktadır. Bu durumda İş mahkemesi görevli değildir. Dosya hakkında görevsizlik kararı verilerek genel görevli hukuk mahkemesine gönderilmesine karar verilmesi gerekirken işin esasına girilerek yargılama yapılması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 13.03.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.