YARGITAY KARARI
DAİRE : 22. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/4195
KARAR NO : 2014/2707
KARAR TARİHİ : 18.02.2014
MAHKEMESİ : Diyarbakır 1. İş Mahkemesi
TARİHİ : 18/12/2012
NUMARASI : 2012/45-2012/928
Hüküm süresi içinde duruşmalı olarak davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş ise de; duruşma gününün taraflara tebliği için davetiyeye yapıştırılacak posta pulu bulunmadığından duruşma isteğinin reddine ve incelemenin evrak üzerinde yapılmasına karar verildikten sonra Tetkik Hakimi arafından düzenlenen rapor sunuldu, dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı, fazla çalışma, hafta ve genel tatil alacaklarının tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Davalı, davacının ibra ettiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararı davalı temyiz etmiştir.
Davacı işçinin fazla çalışma yapıp yapmadığı, hafta ve genel tatilde çalışıp çalışmadığı, karşılık ücretlerinin hesaplanma şekli taraflar arasında uyuşmazlık konusudur.
Fazla çalışma yaptığını, hafta ve genel tatilde çalıştığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma,genel tatil ve hafta tatili alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın, hafta ve genel tatil çalışmasının ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları, delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışma,genel tatil çalışmasının bu tür yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların dinletmiş oldukları tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla mesai, hafta ve genel tatili çalışması olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla mesai, hafta ve genel tatili çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma, hafta ve genel tatili çalışması yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma, hafta ve genel tatili çalışması alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazi kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille söz konusu olabilir. Buna karşın, bordroların imzalı ve ihtirazi kayıtsız olması durumunda dahi, işçinin geçerli bir yazılı belge ile bordroda yazılı olandan daha fazla çalışmayı yazılı delille kanıtlaması gerekir. İşçiye bordro imzalatılmadığı halde, fazla çalışma ile genel tatili çalışma ücreti tahakkuklarını da içeren her ay değişik miktarlarda ücret ödemelerinin banka kanalıyla yapılması durumunda da ihtirazi kayıt ileri sürülmemiş olması, ödenenin üzerinde fazla çalışma, hafta ve genel tatili çalışma yapıldığının yazılı delille ispatlanması gerektiği sonucunu doğurmaktadır.
Somut olayda, hükme esas alınan bilirkişi raporunda dondurma sezonu tespiti yönünden belediyenin tespit ettiği kalorifer yakma izni ve yasağı tarihleri esas alınarak fazla mesai, hafta ve genel tatil konusunda hesaplama yapılmıştır. Öncelikle dondurma sezonu aynı sektörde faaliyet gösteren mesleki kuruluşlardan tespit edilerek fazla mesai ve hafta tatili alacaklarının hesaplanması gerekir.
Yine tanık anlatımlarına göre davacının dini bayramların son günü çalıştığı kabul edilmesine rağmen hükme esas alınan bilirkişi raporunda ise dini bayramlarda iki gün çalışmış gibi hesaplama yapılması da hatalı olmuştur. Mahkemece yazılı şekilde eksik inceleme ile karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Ayrıca kabule göre de, davacının bilinmeyen dönem ücreti hesaplanırken bilinen ücretinin asgari ücrete oranlaması hatalı tespit edilmiş olması ve bir kimsenin günde 3 saatten fazla sürede fazla çalışma yapması olağan yaşam kurallarına aykırı olacağından, davacının günde 3 saat şeklinde fazla çalışma yaptığı sonucuna varılarak fazla çalışma ücretinin hesaplanması gerekirken, bu hususların dikkate alınmaması da hatalıdır.
SONUÇ: Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 18.02.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.