YARGITAY KARARI
DAİRE : 22. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/37786
KARAR NO : 2014/2923
KARAR TARİHİ : 19.02.2014
MAHKEMESİ : Ankara 3. İş Mahkemesi
TARİHİ : 13/06/2013
NUMARASI : 2011/705-2013/490
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davalıya ait işyerinde uygulanmakta olan toplu iş sözleşmelerinde yer alan ücret artış düzenlemelerinin geç ve eksik uygulandığını belirterek, ücret, ilave tediye ve ikramiye fark alacaklarının tahsilini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, gerekli ödemelerin tam olarak yapıldığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, talepler kısmen hüküm altına alınmış, hükmün araştırmaya yönelik olarak bozulması üzerine yeniden bilirkişi incelemesi gerçekleştirilerek bu rapora göre karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Taraflar arasında davacının ücretinin tespiti hususu temel uyuşmazlığı teşkil etmektedir. Aynı olay nedeniyle davacı durumundaki işçilerin açtıkları davalarda, Hukuk Genel Kurulunun 11.11.2009 tarih ve 2009/9-438 esas, 2009/500 sayılı kararında belirtildiği gibi, işyerinde zaman zaman davalı Bakanlıkça müktesep hak sayılmamak kaydı ile belirlenen giriş ücretleri nazara alınmaksızın toplu iş sözleşmesi ek/1-b cetvele göre giriş ücretlerinin belirlenmesi, toplu iş sözleşmesi zamlarının ise davacının işe girdiği tarihte işyerinde yürürlükte olan toplu iş sözleşmesinin 40. maddesinde belirlenen tarihten itibaren uygulanarak hesaplanması ve sonuçta davalı uygulaması ile arada bir fark varsa bunun nedeninin ve kaynağının net olarak açıklanması ile fark alacakların hesaplanması gerekmektedir. Bozma ilamına uyularak alınan bilirkişi raporunda, belirtilen şekilde ücret
tespiti yapılmadığı, yine bakanlık oluru ile verilen ücretlere toplu iş sözleşmesi zamlarının uygulandığı anlaşılmaktadır. Mahkemece denetime elverişli yeni bir bilirkişi raporu tanzim ettirilmeli ve sonucuna göre karar verilmelidir.
2-Taraflar arasında kıdem terfi primi hususu da uyuşmazlık konusudur.
Talep konusu dönemde yürürlükte olan toplu iş sözleşmelerinin tamamında kıdem terfii 33. maddede düzenlenmiştir. Maddenin başlığı “Daimi işçilerin Kıymetlendirme Fişlerine Dayalı Kıdem Terfii” olup, madde içeriğinden de sözü edilen terfi için daimi işçi olarak çalışılması gerektiği açıktır. Toplu iş sözleşmesinin 35. maddesinde sendika üyesi olan işçilerin üyeliğin sendikaya bildirilmesinden itibaren daimi işçiler gibi toplu iş sözleşmesinden yararlanacakları yönünde kurala yer verilmiş ise de sözü edilen hükmün, ücret artışı ile diğer sosyal hakları ilgilendirdiği kabul edilmelidir. Zira toplu iş sözleşmesinin 25. maddesinde daimi işçi ile mevsimlik işçi tanımları yapılmış ve 33. maddede kıdem terfi sadece daimi işçiler için öngörülmüştür. Mevsimlik işçinin üyeliğin bildirildiği andan itibaren toplu iş sözleşmesinin tüm hükümlerinden yararlanabileceği kabul edildiğinde, toplu iş sözleşmesinde öngörülen daimi işçi ile mevsimlik işçi arasındaki ayrımın nedeni ortadan kalkar. Zira 2822 sayılı Kanun gereği üyeliğin işverene bildirildiği tarihten itibaren toplu iş sözleşmesinden yararlanılacağından, daimi işçilerle mevsimlik işçilerin toplu iş sözleşmesinin tüm hükümlerinden yararlanması söze konu olur. Toplu iş sözleşmesinde açıkça daimi işçilerle mevsimlik işçilere ait tanıma yer verilmesi ve 33. maddede açıkça daimi işçilere kıdem terfii öngörülmesi sebebiyle düzenlemenin amaçsal yorumu yapıldığında mevsimlik işçilerin kıdem terfi haklarının olmadığı kabul edilmelidir. Toplu iş sözleşmesinin 35. maddesi hükmü, sendika üyesi olan mevsimlik işçilerin, sözleşmede açıkça daimi işçilere sağlanan haklar dışında kalan hükümleri bakımından sonuç doğurur.
Yapılan bu açıklamalara göre davacı işçi yönünden mevsimlik statüde çalışılan dönem için kıdem terfi hesabı yapılmamalıdır. Başka bir anlatımla davacının henüz daimi kadroya alınmadığı, mevsimlik işçi olarak çalışılan dönem için kıdem terfi zammı hesabı ile yevmiye tespiti hatalıdır. Sözü edilen durum ileriye dönük olarak yevmiyeyi etkilediğinden zamanaşımına uğramayan dönem hesabını da ilgilendirmektedir. Bu yönlerden bilirkişiden denetime elverişli şekilde hesap raporu alınmalı ve rapor mahkemece değerlendirmeye tabi tutularak sonuca gidilmelidir.
Dosya içeriğine göre, davacı işçinin daimi kadroda çalışmadığı önceki dönem de dahil olmak üzere tüm uyuşmazlık konusu süre için kıdem terfi primi uygulanarak hükme esas bilirkişi raporunun düzenlendiği anlaşılmaktadır. Mahkemece işçinin özlük dosyasındaki bilgilere göre hangi statüde ve hangi tarihler arasında çalıştığı belirlenmeli, daimi işçi olarak kadroya geçirildiği tarih tespit edildikten sonra, kıdem terfi primi bu tarihten sonra yevmiyeye uygulatılmak üzere denetime elverişli bilirkişi raporu alınmalıdır. Yazılı şekilde hatalı bilirkişi raporuna dayalı şekilde hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, 19.02.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.