YARGITAY KARARI
DAİRE : 22. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/35656
KARAR NO : 2013/29913
KARAR TARİHİ : 20.12.2013

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

DAVA : Davacı, kıdem, ihbar tazminatı ve ikramiye alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkili işçiye iş sözleşmesinin sonlandırılması sebebiyle, işyerinde uygulanan personel yönetmeliğinin 91. maddesine göre, kıdem tazminatının her yıl için otuzbeş günlük ücret üzerinden ödenmesi ve ihbar tazminatı ödenmesi gerekirken, işverence kıdem tazminatının eksik ödendiğini, ihbar tazminatının ise ödenmediğini, ayrıca ikramiye alacağının bulunduğunu beyanla, fark kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve ikramiye alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, öncelikle zamanaşımı itirazında bulunarak, davacının kendi isteğiyle emekli olarak işten ayrıldığını, davacının bahsi geçen yönetmelik hükümlerinin yararlanamayacağını, ayrıca söz konusu yönetmelik hükümlerinin değiştirildiğini, işçinin dava konusu edilen alacaklara hak kazanmadığını,beyanla davanın reddini savunmuştur.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davalı iş yerinde uygulanan personel yönetmeliğinin 91. maddesinde çalışılan her tam yıl için son aylık ücretinin otuzbeş günlüğü üzerinden kıdem tazminatı ile şartların tahakkuku halinde feshi ihbar tazminatı ödeneceği hükmü mevcut iken, davalı işverenin 12.07.2004 tarihli iç tamimi ile 91. maddedeki otuzbeş günlük süreyi otuz güne indirdiği, personel yönetmeliğinin değiştirildiği ancak çalışma şartlarında esaslı değişiklik niteliğindeki bu iç tamimin davacıya tebliğ edilmediği, kıdem tazminatının otuzbeş gün üzerinden hesaplanması gerektiği, davacının fark kıdem tazminatı alacağına hak ettiği gerekçesiyle, fark kıdem tazminatı alacağı yönünden davanın kabulüne, ihbar tazminatı ve ikramiye alacağı taleplerinin ise reddine karar verilmiştir.
Temyiz:
Karar davacı ve davalı vekilince temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacı işçinin fark kıdem tazminatına hak kazanıp kazanmadığı noktasında toplanmaktadır.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 120. maddesi uyarınca, yürürlüğü devam eden 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesine göre, iş sözleşmesinin maddede sayılan sebeplerle son bulması halinde, iş sözleşmesinin devamı süresince her geçen tam yıl için işverence işçiye otuz günlük ücreti tutarında kıdem tazminatı ödenir. Bir yıldan artan süreler için de aynı oran üzerinden ödeme yapılır. Kanunun aynı madde hükmünde, belirtilen otuz günlük sürenin iş sözleşmeleri veya Toplu İş Sözleşmeleri ile işçi lehine değiştirilebileceği de düzenlenmiştir.
4857 sayılı Kanun’un 22. maddesinde ise, çalışma koşullarında değişiklik yapılması özel biçimde ele alınmıştır. Anılan hükme göre, işçi aleyhine yapılması düşünülen değişikliğin işçiye yazılı olarak bildirilmesi ve altı iş günü içinde işçinin yazılı kabulü ile uygulamaya konulması gerekir. Aksi halde değişiklik işçiyi bağlamaz.
Uyuşmazlığa konu, Türkiye Kızılay Derneği personel yönetmeliği’nin, 90. maddesinin birinci fıkrasında ” personelin emeklilik işlemleri Sosyal Sigortalar mevzuatına göre yürütülür” hükmü; aynı maddenin üçüncü fıkrasında, “Sözleşmeli olarak çalışan ve çalıştırılacak olan doktorlar, yabancı dil bilenler, mühendisler, mimarlar ve hukukçularda yaş sınırlaması aranmaz. Bunların dışındaki sözleşmeli personelin 65 yaşını doldurması halinde, dernekle ilişiği kesilir. Ancak gördüğü hizmette uzmanlaşmış olan ve hizmetine devamına ihtiyaç duyulan personelin altmışbeş yaşını doldurması halinde Dernekle ilişkileri, Genel Merkez kurulu kararı ile birer yıl temdit edilebilir” hükmü; aynı yönetmeliğin 91. maddesinde, “90. madde gereğince dernekle ilişkileri kesilerek, emeklilik işlemlerine başlanan personele, İş Kanunu uyarınca, çalıştığı her tam yıl için son aylık ücretinin otuzbeş günlüğü üzerinden kıdem tazminatı ile şartların tahakkuku halinde feshi ihbar tazminatı ödenir” hükmü düzenlenmiştir.
Bahsi geçen personel yönetmeliği’nin 91. maddesi, davalı Derneğin 12.07.2004 tarih ve 119 nolu tamimi ile, “İş Kanunu uyarınca, çalıştığı her tam yıl için son aylık ücretinin otuz günlüğü üzerinden kıdem tazminatı ile şartların tahakkuku halinde, feshi ihbar tazminatı ödenir” şeklinde değiştirilmiştir.
2005 yılında yürürlüğe giren personel yönetmeliğinin 14. maddesinde ise “Dernek personelinin emeklilik işlemleri Sosyal Sigortalar Kurumu mevzuatına göre yapılır. Kıdem tazminatı İş Yasası hükümlerine göre ödenir” hükmü kabul edilmiştir.
Somut olayda davacı işçinin kendi isteğiyle altmışbeş yaş haddini doldurmadan emekli olması sonucu iş sözleşmesi sona ermiştir. Mahkemece, işçinin kıdem tazminatının her yıl için otuzbeş günlük ücreti tutarında hesaplanması gerekeceğinin kabulü hatalıdır. Öncelikle, bahsi geçen personel yönetmeliğinin değişikliğe uğramadan önceki, 90. ve 91. maddeleri belirli bir yaşı dolduran ve emekliliğe hak kazananların işverence sözleşmelerinin feshedilerek, dernekle ilişkilerinin kesilmesiyle ilgilidir. Davacı işçinin iş sözleşmesi ise, davalı işverence değil, davacı işçi tarafından feshedilmiştir.
Emsal kararlarda (2012/ 8632 Esas -2012/ 28041 Karar) davacının imzaladığı ek protokol gereği yönetmelik değişikliğine onay verdiği 4857 sayılı İş Kanunu’nun 22. maddesi gereğince çalışma koşullarının tarafların anlaşması ile değiştirildiği kabul edilerek yönetmelik gereği kıdem tazminatının 35 gün yerine 30 gün ücreti üzerinden hesaplanması gerektiği belirtilmiştir. Mahkemece davacının iş sözleşmesi getirtilmeden ve ek protokol imzalanıp imzalanmadığı araştırılmadan 35 gün ücret üzerinden hesaplanan fark kıdem tazminatının kabulü hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 20.12.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
TÖ