YARGITAY KARARI
DAİRE : 22. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/33401
KARAR NO : 2013/28330
KARAR TARİHİ : 06.12.2013
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
.
DAVA : Davacı, davalı kurumda yetkili sendikanın kendileri olduğunun ve müvekkili üye sayısının tespit edilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteğin reddine karar vermiştir.
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Taraflar arasındaki uyuşmazlık 4688 sayılı Kanun bakımından davalı kurumda yetkili sendikanın tespitinin mümkün olup olmadığı noktasındadır.
Dava tarihinde yürürlükte bulunan 4688 sayılı Kanun’un 30. maddesinde, “Her hizmet kolunda en çok üyeye sahip sendika ile bunların bağlı oldukları konfederasyonlar toplu görüşme yapmaya yetkilidir. En çok üyeye sahip konfederasyon temsilcisi toplu görüşme heyetinin başkanıdır.
Yetkili sendika ve konfederasyonların belirlenmesinde aşağıdaki esaslar uygulanır:
a) Kurumlarca yapılacak tespit;
Tespite ilişkin toplantıya kurumun işveren vekili ile tahakkuk memuru veya mali hizmetler birimi yetkilisi ve kurumun hizmet kolunda faaliyette bulunan sendikalardan birer temsilci katılır. Toplantı her yıl 15 mayıs tarihinden sonra beş iş günü içerisinde kurumca belirlenerek sendikalara bildirilen yer ve günde yapılır.
Bu Kanuna tâbi olarak kurumda çalışan kamu görevlilerinin, 15 mayıs tarihi itibarıyla listesi ile üyelerinden aidat kesintisi yapılan sendikaların üyelerini gösterir liste, toplantıya katılanlarca değerlendirilir. Bu değerlendirmeden sonra, toplam kamu görevlisi sayısı ile sendika üyesi kamu görevlilerinin sendikalara göre toplam sayılarını belirten tutanak toplantıya katılan taraflarca imzalanır. İmzalı tutanak, kamu işvereni ve sendikalarca mayıs ayının son iş gününe kadar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına gönderilir.
Kurumların taşra teşkilatları, yukarıdaki esaslara göre tarafların katılımı ile yapılacak toplantı neticesinde düzenlenecek tutanakları kurum merkezinde yapılacak tespitte değerlendirilmek üzere 15 mayıs tarihini takip eden iki iş günü içerisinde kurum merkezine gönderirler. Bu tutanaklar kurum merkezinde tarafların katılımı ile tek tutanak haline getirilir.
b) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca kurumlardan ve sendikalardan gelen müşterek imzalı listeler üzerinden yapılacak tespit;
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, kurumlarda çalışan toplam kamu görevlisi sayısı ile sendikalar itibarıyla üyelik kesintisi yapılan üye sayılarını dikkate alarak her yıl 15 mayıs tarihi itibarıyla hizmet kollarındaki bütün kamu görevlileri sayısı ile hizmet kolundaki sendikaların üye sayılarını tespit eder. Buna göre her hizmet kolundaki yetkili kamu görevlileri sendikaları ile konfederasyonların toplam üye sayısını belirler ve sonuçları her yıl temmuz ayının ilk haftasında Resmî Gazetede yayımlar.” denilmiştir.
Yine aynı Kanun’un 31. maddesinde, “Sonuçların yayımı tarihinden itibaren beş çalışma günü içinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yetkili olarak belirlenen her hizmet kolundaki yetkili kamu görevlileri sendikaları ile en çok üyeye sahip konfederasyonunun çoğunluğunun olmadığı gerekçesiyle, diğer sendikalar ve konfederasyonlarca Ankara İş Mahkemesine itiraz edilebilir. Mahkeme itirazı onbeş gün içinde karara bağlar.” hükmü yer almıştır.
Görüldüğü üzere, kurumlarca tüm çalışan ve sendika aidatı kesintisi yapılmış sendika üyesi kamu görevlilerini ilişkin tutanaklar önce merkez teşkilatlarda toplanmaktadır. Daha sonra bu tutanaklar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na gönderilmektedir. Bakanlık tarafından da bu tutanak ve listelere göre yapılan tespitler Resmi Gazete’de yayınlanmaktadır. Bunlara karşı ise Ankara iş mahkemesine itiraz edilebilmektedir. Kurumlarda tutulan tutanaklara ve tespitlere karşı bağımsız bir itiraz usulü ise öngörülmemiştir. Ayrıca 4688 sayılı Kanun’ da iki farklı tespit türü değil kanuni düzenleme itibariyle iki aşamalı bir tespit söz konusudur. 4688 sayılı Kanun’da 2822 sayılı Kanun ya da 6356 sayılı Kanun’da olduğu gibi toplu sözleşme yapılması noktasında işyeri düzeyinde bir yetki söze konu değildir. Hizmet kolu itibariyle yetki düzenlenmiştir. Kanunda öngörülen prosedür tamamlanmaksızın süresinde ve davalısı doğru gösterilerek açılan bir dava olmadığından davanın reddinde bir isabetsizlik bulunmayıp, usul ve yasaya uygun olan hükmüm bu ilave gerekçe ile ONANMASINA, 06.12.2013 tarihinde oyçokluğu ile karar verildi.
Yerel mahkeme kararının yöntem ve yasaya aykırı olduğu, mahkemece çalışma gün ve sürelerine ilişkin yeterli ve somut araştırma yapılmadığı, soyut ifadelere dayanılarak karar verilmesinin isabetli olmadığı farklı gerekçesi ile sayın çoğunluğun görüşüne katılmıyorum.06.12.2013