YARGITAY KARARI
DAİRE : 22. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/2828
KARAR NO : 2013/14178
KARAR TARİHİ : 12.06.2013
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA : Davacı, ilave yevmiyeleri, zamlı fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili; müvekkilinin İstanbul Büyükşehir Belediyesi Tiyatrolar Müdürlüğünde sahne işyeri işçisi çalıştığını, davalı işverenin Cumartesi-Pazar çalışmaları için toplu iş sözleşmesi uyarınca ödemesi gereken ilave yevmiyeleri ve zamlı fazla çalışma ile ulusal bayram ve genel tatil çalışmaları ücretlerini ödemediğini, ikramiyelerin verilmediğini iddia ederek bu alacakların davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, öncelikle zaman aşımı definde bulunduklarını, davacının Şehir Tiyatroları Müdürlüğünde yevmiyeli işçi olarak görev yapmakta iken 5620 sayılı Kanun hükümlerine göre başkanlık makamı onayı ile sürekli işçi kadrosuna atandığını, Şehir Tiyatroları Müdürlüğünde sahnelerin oyun sezonuna bağlı olarak 1 Ekim tarihinde açılıp 1 Mayıs tarihinde kapandığını, tiyatronun açık olduğu bu dönemde teknik personelin oyun ve provalara bağlı olarak görevine devam ettiğini, devamlılık arz etmeyen bu tür ihtiyaçların giderilmesi için yevmiyeli işçi statüsünde istihdama gidildiğini, davacının da bu statüde çalıştığını, davacının yevmiyeli işçi olduğu dönemde çalıştığı gün sayısı kadar ücret ödendiğini, fazla mesai ücreti verilmediğini, davacının sendikalı olduğu dönemlerde toplu iş sözleşmesi kaynaklı tüm haklarının ödendiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davacının sendika üyeliği öncesi toplu iş sözleşmesinden yararlanmasının mümkün olmadığı, talep ettiği ikramiye, ilave tediye, fazla çalışma ve genel tatil alacaklarının bulunduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davacı işçinin fazla çalışma yapıp yapmadığı ve yapmışsa miktarının ne olduğu konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği kabul edilmelidir.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
İmzalı ücret bordrolarında fazla çalışma ücreti ödendiği anlaşılıyorsa, işçi tarafından gerçekte daha fazla çalışma yaptığının ileri sürülmesi mümkün değildir. Ancak, işçinin fazla çalışma alacağının daha fazla olduğu yönündeki ihtirazı kaydının bulunması halinde, bordroda görünenden daha fazla çalışmanın ispatı her türlü delille yapılabilir. Bordroların imzalı ve ihtirazı kayıtsız olması durumunda, işçinin bordroda belirtilenden daha fazla çalışmayı yazılı belge ile kanıtlaması gerekir.
İşçiye bordro imzalatılmadığı halde, fazla çalışma ücreti tahakkuklarını da içeren her ay değişik miktarlarda ücret ödemelerinin banka kanalıyla yapılması durumunda, ihtirazı kayıt ileri sürülmemesi, ödenenin üzerinde fazla çalışma yapıldığının yazılı delille ispatlanması gerektiği sonucunu doğurmaktadır.
Somut olayda, davacının İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları Müdürlüğü’nde sahne teknik personeli olarak çalıştığı konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Tiyatroda sezonda haftanın beş günü Çarşamba, Perşembe, Cuma, Cumartesi ve Pazar oyunların sahnelendiği, ayrıca Pazartesi, Salı, Perşembe ve Cuma günleri de çoğunlukla provada yapıldığı anlaşılmaktadır. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacı ve davalı tanık beyanları dikkate alınarak davacının haftada onbeş saat fazla çalışma yaptığı kabul edilerek hesaplama yapılmıştır. Ancak aynı nitelikte işlerin yapıldığı, aynı çalışma sisteminin söz konusu olduğu serinin diğer bazı dosyalarında (Yargıtay. 22. Hukuk Dairesi, 2013/2815-2816-2817-2819-2820-2821-2909 Esas sayılı dosyalar) bu dosyaya ibraz edilmemiş iş müfettişi raporunda tespit edilen haftada üç saatlik fazla çalışma süresine göre fazla çalışma ücretlerinin hesaplanarak hüküm altına alındığı görülmektedir.
Fazla çalışma süreleri ile buna bağlı olarak fazla çalışma ücretleri bakımından yukarıda açıklandığı şekilde seri halinde temyiz incelemesi yapılan dosyalar arasında çelişkiler mevcut olup bu çelişkiler giderilmeksizin davacının haftada onbeş saat fazla çalışma yaptığı kabul edilerek fazla çalışma ücretlerine hükmedilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 12.06.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.