YARGITAY KARARI
DAİRE : 22. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/13123
KARAR NO : 2014/10246
KARAR TARİHİ : 29.04.2014
MAHKEMESİ : Ankara 3. İş Mahkemesi
TARİHİ : 01/04/2013
NUMARASI : 2010/820-2013/181
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı vekili, müvekkilinin iş sözleşmesinin yenilenmeyerek işine son verildiğini belirterek, ek ders ücreti ve günlük yüzde 1 fazlası, hazırlık ve planlama (egzersiz ücreti) ve günlük yüzde 1 fazlası, sınav gözetmenlik ücreti ve günlük yüzde 1 fazlası, mazeretli öğretmenlerin yerine girilen ek ders ücreti ve günlük yüzde 1 fazlası, öğretim yılına hazırlık tazminatı, Ocak ve Temmuz zammı ve günlük yüzde 1 fazlası, eş ve çocuk yardımı, genel sınav görev ücreti günlük yüzde 1 fazlası alacağının tahsilini istemiştir.
Davalı vekili, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Karar, davacı ve davalı vekillerince temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacı ve davalının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine karar verilmiştir.
2-Taraflar arasında davacının öğretim yılına hazırlık tazminatına hak kazanıp kazanmadığı tartışmalıdır.
Mülga 625 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu’nun 33. maddesinde, “Özel okullarda yöneticilik ve eğitim-öğretim hizmeti yapanlara, kıdemlerine göre (emekliler hariç) dengi resmi okullarda ödenen aylık ile sosyal yardım kapsamındaki ek ödeme tutarlarından az ücret verilemez.
Sosyal yardım kapsamındaki ek ödemeler Bütçe kanunlarıyla resmi okul öğretmen ve personeline sağlanan haklara denk olarak özel okul öğretmenlerine ve personeline de ödenir. Sosyal yardım kapsamındaki ek ödemelerden vergi kesilmez” şeklinde kurala yer verilmiştir.
5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu’nun 9. maddesinde de aynı yönde düzenleme bulunmaktadır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun Ek 32. maddesinde ise, “Eğitim ve öğretim Hizmetleri Sınıfına dahil öğretmen unvanlı kadrolarda görevli olup; fiilen öğretmenlik yapanlara (ilköğretim ve okul müdürleri ile yardımcıları, cezaevi okullarında çalışan öğretmenler, yönetici, eğitim uzmanı ve eğitim uzman yardımcıları dahil (Mülga ibare: 13.06.2010-5984 S.K/mad.4) her öğretim yılında bir defaya mahsus olmak üzere ve öğretim yılının başladığı ay içinde Milli Eğitim Bakanı tarafından belirlenecek tarihte Bakanlar Kurulunca belirlenecek miktarda, öğretim yılına hazırlık ödeneği ödenir.
Bu ödenek damga vergisi hariç diğer vergi ve kesintilere tabi tutulmaz” hükmü mevcuttur.
Her yıl bütçe kanunlarıyla ayrıca Bakanlar Kurlu kararına gerek olmaksızın öğretim yılına hazırlık ödenekleri belirlenmiş ve ek cetvelde miktarları yayınlanmıştır.
Öğretim yılına hazırlık ödeneği sosyal hak kapsamında olup, her yıl bütçe kanunlarıyla miktarı belirlenen bir alacak olmakla gerek mülga 625 sayılı Yasanın 33. ve gerek 5580 sayılı Yasanın 9. maddesi hükümleri gereğince işveren tarafından özel okullarda görev yapan öğretmenlere işverenler tarafından ödenmelidir. Mahkemece, öğretim yılına hazırlık tazminatı hüküm altına alınmalıdır.
Ayrıca belirtmek gerekir ki, mahkemece Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 2010/7642 esas-2012/14341 karar sayılı ilamındaki gerekçeye de dayanılmış ise de, Yargıtay 9. Hukuk Dairesi işçi vekilinin maddi hata dilekçesi üzerine 07.03.2013 tarih 2012/33276 esas – 2013/8117 karar sayılı ilamı ile önceki görüşünden dönerek işçinin bahsi geçen alacağını hüküm altına alan mahkeme kararını onamıştır. Dairemizin istikrarlı görüşü de bu yöndedir.
( 15.07.2013 tarih ve 2012/16289-2013/17550 sayılı karar )
3-Taraflar arasında davacının gözetmenlik ücretine hak kazanıp kazanmadığı tartışmalıdır.
Hükme esas teşkil eden bilirkişi raporunda davacının sözkonusu alacağa hak kazandığını ispatlaması ihtimaline binaen hesaplama yapılmıştır. Davacı tarafından bu alacağa hak kazanıldığına dair dosyaya yeterli delil sunulmamıştır. Davacı bahsi geçen alacağa hak kazandığını ispatlayamadığı halde kabulü hatalı olmuştur.
4-Taraflar arasında ek ders ücreti yüzde 1 fazlası alacağında indirim yapılması gerekip gerekmediği tartışmalıdır.
Somut olayda, davacının ek dersten kaynaklanan ücret alacağı için hesaplanmış olan günlük % 1 fazlasının, 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 43. ve 44. maddesine göre indirime tabi tutulmasının gerekip gerekmediği yönünde mahkemece hiçbir değerlendirme yapılmaksızın hüküm altına alınması isabetli değildir.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgiliye iadesine, 29.04.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.