YARGITAY KARARI
DAİRE : 22. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2012/1708
KARAR NO : 2012/3911
KARAR TARİHİ : 12.03.2012
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalılar avukatları tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı vekili, müvekkilinin davalı … A. Ş. De çalışırken, işyerinin bütün malvarlığı ile birlikte satılmak suretiyle … Gıda Teks. Tar. Ür. Tic. San. A. Ş.’ne devredildiğini, davacının devirden sonra da devralan şirkette çalışmaya devam ettiğini, fiilen ve hukuken devir yapıldıktan ve müvekkili devralan şirkette çalışmasına devam ederken devreden Ordu Yağ Sanayii A. Ş. tarafından yapılan ve davacıya 01.03.2010 tarihinde tebliğ edilen yazılı fesih bildirimiyle “üretimle ilgili tüm varlıkların bir başka firmaya satışı nedeniyle şirket faaliyet konusu olan yağ ve sabun üretimini 26.02.2010 tarihinden itibaren gerçekleştiremeyeceği” gerekçesiyle iş sözleşmesinin 28.02.2010 tarihinden itibaren feshedildiğinin bildirildiğini, müvekkilinin iş sözleşmesinin geçerli sebep olmadan feshedildiğini ileri sürerek feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini, işe başlatılmama halinde ödenmesi gereken tazminat ile boşta geçen süre ücret ve diğer haklarının belirlenmesini istemiştir.
Davalı … A. Ş. vekili , şirket hisselerinin sahibi olan Fiskobirliğin Şekerbank’a olan borçları sebebiyle taşınmazlarına haciz konulduğunu, şirketin zarar etmesi karşısında bu borçların ödenebilme olasılığının kalmadığını, bu nedenle taşınmazların ve markaların pazarlık suretiyle diğer davalıya satıldığını, Ordu Yağ A. Ş.’nin üretim faaliyeti yapabileceği bir tesis kalmadığını, bu sebeplerle ortaya çıkan istihdam fazlalığı sebebiyle işçilerin iş sözleşmelerinin feshedilmesinin zorunlu olduğunu, işçilerin tüm tazminat ve sosyal haklarının ödendiğini, fesih yoluna son çare olarak başvurulduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Davalı … Gıda Teks. Tar. Ür. Tic. ve San. A. Ş. vekili, müvekkili şirketle diğer davalı arasında yapılan anlaşmayla, diğer davalıya ait taşınmazların ve markanın müvekkili şirketçe satın alındığını, bu satıştan sonra Ordu Yağ Sanayi A. Ş. nin işyerinin kalmaması ve ekonomik zorluklar sebebiyle kendi işçilerinin iş sözleşmelerini tüm parasal haklarını vererek feshettiğini, iş sözleşmelerini fesheden şirketin diğer davalı şirket olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece feshin geçerli nedene dayanmadığı gerekçesi ile feshin geçersizliğine ve davacı işçinin … Gıda Teks. Tar. Ür. Tic.ve San. A. Ş.’deki işe iadesine, işe başlatmama tazminatının sekiz aylık ücret tutarı olarak ve çalıştırılmadığı süre için en çok dört aylık ücret ve diğer haklarının belirlenmesine, kanuni haklarından davalıların müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmasına karar verilmiştir.
Hüküm davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Davalı işverence feshin geçerli sebebe dayandığı kanıtlanmadığından mahkemece feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine karar verilmiş olması dosya içeriğine uygun olduğundan, davalıların bu yöne ilişkin temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
Davalılar arasında düzenlenen İktisadi varlığın satış sözleşmesinin 4.1. addesinde sözleşmede yer alan işlemlerin tamamlanmasının 05.02.2010 tarihine kadar bitirileceği belirlenmiştir. Dosyada dinlenen tanıkların beyanlarıyla fiili devrin Aralık 2009 ayında yapıldığı, iktisadi varlığın satış sözleşmesi ve tapu ve tic aret sicil kayıtlarıyla da 05.02.2010 tarihinde tüm taşınmazlar ve markaların devrinin tamamlandığı sabittir. İş sözleşmesi 28.02.2010 tarihinden itibaren feshedilmiştir.
Hem davacı hem davalı tanıkları , davacı işçinin devirden sonra fesih tarihine kadar davalı … A. Ş. Tarafından satın alınan ve yönetilen fabrikada çalışmaya devam ettiğini bildirmişlerdir. Devralan işverenin kendi bünyesinde çalışmaya devam eden işçilerin ücretlerini düşürecek ve sendikal kazanımlarını ortadan kaldıracak önerilerde bulunduğu, kabul edenlerin çalışmaya devam ettirildikleri, kabul etmeyenlerin iş sözleşmelerinin Ordu Yağ sanayi A. Ş. tarafından yapılan fesih bildirimiyle feshedildiği dosya içeriğiyle sübut bulmuştur.
İşçinin çalışmakta olduğu işyeri fiilen ve hukuken devralan işverene geçtikten ve işçiler onun nezdinde çalıştırıldıktan sonra devreden işverenin fesih yetkisinin kalmadığı açıktır. Devralan ve davacıyı çalıştıran davalı … Gıda Teks. Tar. Ür. Tic. ve San. A. Ş. tarafından yazılı bir fesih bildiriminde bulunulmamış ise de, davacıyı çalıştırmamak suretiyle iş sözleşmesini eylemli olarak feshettiği kabul edilmelidir. İş sözleşmesi … Gıda Teks. Tar. Ür. Tic. ve San. A. Ş. tarafından feshedildiğinden ve devralan Ordu Yağ San. A. Ş. ‘nin işverenlik sıfatı kalmadığından Ordu Yağ San. A. Ş’nın sorumluluğuna karar verilmesi hatalı olmuştur.
Öte yandan 4857 sayılı Kanun’nun 21. maddesinin birinci fıkrasında işe başlatmama tazminatının alt ve üst sınırları gösterilmiş olup; söz konusu tazminatın belirtilen sınırlar arasında işçinin kıdemi, fesih sebebi gibi olgular dikkate alınarak belirlenmesi gerekir. Üst sınırın aşılmasının tek istisnası 2821 sayılı Sendikalar Kanunu’nun 31. maddesindeki sendikal sebeplerle yapılan fesihlerdir. Anılan maddeye göre feshin sendikal sebeplere dayanması halinde işe başlatmama tazminatının işçinin en az bir yıllık ücreti tutarında belirlenmesi gerekir.
Dosya içeriğine göre söz konusu tazminatın davacının sekiz aylık ücreti tutarı olarak belirlenmesine karar verilmesi hatalıdır. Fesih sebebine ve davacının çalışma süresine göre davacının beş aylık ücreti tutarı olarak belirlenmesi dosya içeriğine uygun düşecektir.
Belirtilen nedenlerle, 4857 sayılı Kanun’un 20. maddesinin 3. fıkrası uyarınca, hükmün bozulmak suretiyle ortadan kaldırılması ve aşağıdaki gibi karar verilmesi gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda belirtilen sebeplerle;
1-Yerel Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-İşverence yapılan FESHİN GEÇERSİZLİĞİNE, … Gıda Teks. Tar. Ür. Tic. ve San. A. Ş.’deki işe İADESİNE
3-Davacının kanuni sürede işe başvurmasına rağmen, işverenin süresi içinde işe başlatmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının işçinin beş aylık ücreti olarak belirlenmesine,
4-Davacının işe iade için işverene süresi içinde başvurması halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar doğmuş bulunan en çok dört aylık ücret ve diğer haklarının davacıya ödenmesi gerektiğinin belirlenmesine,
5-Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
6-Davacı vekille temsil edildiğinden, karar tarihinde yürürlükte olan tarifeye göre 1,200 TL vekâlet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 123,05 TL yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
8-Peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, kesin olarak oybirliğiyle 12.03.2012 tarihinde karar verildi.