YARGITAY KARARI
DAİRE : 22. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2011/9786
KARAR NO : 2012/3103
KARAR TARİHİ : 01.03.2012
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteğin reddine karar vermiştir.
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı vekili; müvekkilinin davalı işverene ait işyerinde 19.11.2008 tarihinde çalışmaya başladığını, bu çalışmasına devam ederken müvekkilinin iş sözleşmesinin davalılardan … AŞ tarafından 06.10.2009 tarihinde fesih edildiğini, her ne kadar SGK kayıtlarında işveren … AŞ gözüküyor ise de davacının tüm çalışmasının işveren ayırımı yapılmaksızın … adresinde geçtiğini, birlikte istihdamın söz konusu olduğunu, davalı işverenin iş sözleşmesine ekonomik gerekçe ile fesih ettiğini belirttiğini ancak yapılan bu fesih işleminin gerçeği yansıtmadığını dolayısı ile yapılan fesih işleminin geçersiz olduğunu, bu nedenle davalı işveren tarafından yapılan fesihin geçersizliğine ve müvekkilinin işine iadesine karar verilmesini istemiştir.
Davalı … Sanayi A.Ş. vekili; müvekkili şirketin aldığı siparişlere göre gemi inşaatı yaptığını, özellikle son ekonomik krizin tüm dünyayı etkisi altına alması neticesinde gemi inşaat sektöründe de büyük bir daralma mevcut olduğunu, dolayısı ile müvekkili şirketi de büyük ölçüde etkilediğini, bu nedenle müvekkili şirketin davacı ile birlikte toplam 54 işçinin iş hakkını fesih ettiğini, işyerinde çalışan hiç bir işçinin kalmadığını ve işyerine yeni işçinin de alınmadığını, dolayısı ile yapılan fesihin geçerli olduğunu bu nedenle açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Denizcilik A.Ş. adına duruşma gününü bildirir davetiye tebliğ edilmesine rağmen duruşmaları takip etmedikleri gibi herhangi bir savunmada da bulunmamışlardır.
Mahkemece, davalılardan … Sanayi A.Ş. tarafından davacının iş sözleşmesinin 6.10.2009 tarihinde, işyerinin ekonomik nedenlere bağlı daralma sürecine girmesi nedeni ile 4857 sayılı kanunun 17-18. maddeleri gereğince feshedildiği, işyerinde yapılan keşif ve alınan bilirkişi raporuna göre, davalı şirketin son iki yıllık gelirlerinde sürekli azalma olduğu, son iki yılda sürekli zarar ettiği, fesih tarihinde işyerinde çalışan işçilerin tamamının iş sözleşmelerinin feshedildiği, fesih tarihinde üretimin durduğu ve bu tarihten sonra işyerine herhangi bir işçi alımı olmadığı, hatta keşif tarihinde de herhangi bir imalatın olmadığı ve böylece davalı işveren tarafından yapılan feshin geçerli olduğu gerekçesi ile davanın reddine karar vermiştir.
Karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Her iki davalı şirketin aynı yerde faaliyet gösterdikleri, … A.Ş. Tersanesinde çalışan tüm işçilerin sürekli olarak iş görme edimini işverenlerin tamamına karşı yerine getirdikleri, davalıların farklı tüzel kişilikleri bulunsa da işçiyi birlikte istihdam ettikleri anlaşılmaktadır.
Öte yandan, Mahkemece yapılan keşif sırasında davacının çalıştığı tersanede keşif tarihinde dahi yapımı tamamlanmamış üç adet geminin bulunduğu, bu gemilerin imalatının bitirilmesi konusunda mahkeme kararı bulunduğu belirlenmiştir. Bu belirlemelerin davalı tarafın işyerinde ekonomik nedenlerle daralma sürecine gidildiği savunması ile çelişkili olduğu ve ayrıca aynı nedenle iş sözleşmeleri feshedilen pekçok işçinin açmış olduğu davalar sonunda işe iadelerine karar verilmiş olduğu dikkate alınmalıdır.
Mahkemece bu hususlar ve iş sözleşmesinin feshinin geçerli nedene dayanmadığı gözetilmeksizin davanın kabulüne karar vermek gerekirken, olaya uygun düşmeyen gerekçeyle davanın reddine karar verilmesi hatalı bulunmuştur. 4857 sayılı İş Yasasının 20/3. maddesi gereğince Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
SONUÇ:
1-Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2-İşverence yapılan FESHİN GEÇERSİZLİĞİNE,
3-Davacının yasal sürede işe başvurmasına rağmen, işverenin süresi içinde işe başlatmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının işçinin 4 aylık ücreti olarak belirlenmesine,
4-Davacının işe iade için işverene süresi içinde başvurması halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar doğmuş bulunan en çok 4 aylık ücret ve diğer haklarının davacıya ödenmesi gerektiğinin belirlenmesine,
5-Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
6-Davacı vekille temsil edildiğinden, karar tarihinde yürürlükte olan tarifeye göre 1.200,00 TL vekâlet ücretinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 113,70 yargılama giderinin davalıdan alınıp davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
8-Peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, kesin olarak oybirliğiyle 01.03.2012 tarihinde karar verildi.