YARGITAY KARARI
DAİRE : 22. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2011/492
KARAR NO : 2011/1292
KARAR TARİHİ : 27.09.2011
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA :Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, davayı reddetmiştir.
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı vekili, müvekkilinin davalı işyerinde 24/05/2004-30/03/2009 tarihleri arasında çalıştığını, 30/03/2009 tarihinde davacının ekonomik kriz nedeniyle işten çıkarıldığını, feshe neden olabilecek ekonomik bir neden bulunmadığını iddia ederek iş sözleşmesinin feshinin geçersizliğine ve davacının işe iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili, iş sözleşmesinin ekonomik krize bağlı olarak ortaya çıkan işletme gerekleri nedeni ile feshedildiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Mahkemece, davalı işveren tarafından siparişlerin azalması nedeniyle ana müşterisinin çalışma tarihlerine paralel olarak çalışma sistemi uygulanması yönünde karar alındığı, alınan bilirkişi raporunda işyerinin 2009 yılı birinci ve ikinci dönemini zararla kapattığı, yeni işçi alımı ve fazla mesai uygulaması olmadığı, davalı işverenin üretime belli tarihlerde ara verdiği, öncelikle işçilere hak ettikleri yıllık izinlerini kullandırdığı, üretimdeki durmaların devam etmesi üzerine fesih öncesi çare olarak çalışanlara izin denkleştirme sistemi veya ücretsiz izin kullandırmak istediği, davacı dâhil 6 işçi dışında işyerinde çalışan 149 işçinin uygulamayı kabul ettiği, işyerinde üretim yapılmadığı için davacıya iş verilemeyeceğinden davalı işverenin davacının iş akdini geçerli nedene dayanarak feshettiği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
Karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Taraflar arasında iş sözleşmesinin feshinin geçerli nedene dayanıp dayanmadığı uyuşmazlık konusu olup, normatif dayanak 4857 sayılı İş Kanunu’nun 18 ve devamı maddeleridir.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 18.maddesine göre otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır.4857 sayılı İş Kanunu’nun 20.maddesinin ikinci fıkrasına göre feshin geçerli nedene dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir. İşçi, feshin başka bir sebebe dayandığını iddia ettiği takdirde, bu iddiasını ispatla yükümlüdür.
Somut olayda davacı, davalı işyerinde 24/05/2004-30/03/2009 tarihleri arasında çalışmıştır. Davalı işveren çalışanlara ekonomik kriz nedeniyle Nisan-Aralık 2009 döneminde fabrikanın 72 gün kapalı kalacağını, fabrikanın kapalı kalacağı süre içinde çalışanlara ücretsiz izin kullandırılacağını, teklifi kabul etmeyenlerin iş sözleşmelerinin feshedileceğini bildirmiştir. Bu teklifi kabul etmeyen davacının iş sözleşmesi işveren tarafından 4857 sayılı İş Kanunun 17. maddesi gereğince feshedilmiştir
Dosya kapsamına göre; işyerinde bütün hatlarda üretim devam etmiş, 2009 yılında satışlarda önemli azalma olmamış, hatta üçüncü dönemde artmıştır. Ekonomik krizin iş sözleşmesinin feshini gerektirecek boyutta işletmeyi etkilemediği anlaşılmaktadır. İşletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebin varlığı kanıtlanmamış, feshin son çare olması ilkesine de uyulmamıştır. Bu nedenle feshin geçerli nedene dayanmadığı sonucuna varılmıştır. Davanın kabulü yerine yazılı şekilde reddi hatalı bulunmuştur.
4857 sayılı İş Yasasının 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarda açıklanan gerekçe ile;
1. Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. Feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının İŞE İADESİNE,
3. Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminat miktarının davacının kıdemi, fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının 4 aylık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4. Davacı işçinin işe iadesi için işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok 4 aya kadar ücret ve diğer haklarının davalıdan tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5. Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
6. Davacının yapmış olduğu 60.00 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalının yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7. Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 1.100 TL vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
8. Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgilisine iadesine,
Kesin olarak 27/09/2011 tarihinde oybirliği ile karar verildi.