YARGITAY KARARI
DAİRE : 22. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2011/12702
KARAR NO : 2012/4594
KARAR TARİHİ : 16.03.2012

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA : Davacı, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davacı ve davalı … Şirketi avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı vekili; işverenin herhangi bir sebep göstermeksizin ve yazılı bildirim yapmaksızın fesih yoluna gittiğini belirterek, feshin geçersizliğine ve işe iadesine karar verilmesini, işe başlatılmama halinde ödenmesi gereken tazminat ile boşta geçen süre ücret ve diğer haklarının belirlenmesini istemiştir.
Davalı … …. Taş. Tur. Teks. Nak. Kuy. İnş. Tem. Gıd.San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili; ihale süresi bittiği için davacının işten çıkışının yapıldığını, çıkış yapılanlara linyit işletme müdürlüğünde iş teklif edildiğini ve davacı dahil herkesin bunu kabul ettiğini ancak bir süre sonra davacının bu işe gelmemesi, mazeret bildirmemesi ve gelmeyeceğinin anlaşılması üzerine iş sözleşmesinin devamsızlık nedeniyle haklı olarak feshedildiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
Davalı Türkiye Jokey Kulübü vekili; davacının temizlik işlerini ihale ettiği alt işveren davalı şirketin işçisi olduğunu, iş akdinin de alt işveren tarafından feshedildiğini bu nedenlerle husumet yönünden davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkemece davacıya davalı şirket tarafından iş temin edildiği ve davacının da bu teklifi kabul etmediği hususunda yazılı bir delil getirilmediği gibi davalı tanıklarının davacının uyumsuz davranışlarına değinmeleri karşısında sözleşmenin feshinde haklı veya geçerli nedenler kanıtlanamadığından davalı Türkiye Jokey Kulübünün sorumluluğunun olası işçilik alacaklarında değerlendirilmesi düşünülerek davacının … Serv. Taş. Tur. Teks. Nak. Kuy. İnş. Tem. Gıd.San. ve Tic. Ltd. Şti.’ndeki işine iadesine, işe başlatılmaması halinde tazminat tutarının dört aylık ücreti tutarında takdir edilmesine karar verilmiştir.
Karar davacı vekili ve davalı … Serv. Taş. Tur. Teks. Nak. Kuy. İnş. Tem. Gıd.San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 2/6 son cümlesi uyarınca asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerden alt işverenle birlikte sorumludur. 4857 sayılı Kanun’u ile asıl işverenin, bu Kanundan, iş sözleşmesinden ve alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerden sorumlu tutulması şeklindeki düzenleme, asıl işverenin sorumluluğunun genişletilmesi olarak değerlendirilmelidir. Bu durumda, ihbar, kıdem, kötüniyet ve işe iade sonucu işe başlatmama tazminatları ile ücret, fazla çalışma, hafta tatili, bayram ve genel tatili, yıllık izin, ikramiye, pirim, yemek yardımı, yol yardımı gibi tüm işçilik haklarından birlikte sorumluluk esastır.
Feshin geçersizliği ve işe iade davasının alt ve asıl işveren ilişkisinde, her iki işverene birlikte açılması halinde, davacı işçi alt işveren işçisi olup, iş sözleşmesi alt işveren tarafından feshedildiğinden, işe iade yükümlülüğü alt işverenindir. Asıl işverenin iş ilişkisinde sözleşmenin taraf sıfat bulunmadığından, asıl işverenin işe iade yönünde bir yükümlülüğünden sözedilemez. Asıl işverenin işe iade kararı sonrası işçinin işe başlamak için başvurması ve alt işverenin işe almamasından kaynaklanan işe başlatmama tazminatı ile dört aya kadar boşta geçen süre ücretinden yukarda belirtilen hüküm nedeni ile alt işverenle birlikte sorumluluğu vardır. Yargıtay’ın yerleşik uygulaması da bu yöndedir.
Somut uyuşmazlıkta, temizlik işçisi olarak 02.04.2008 tarihinden itibaren davalı işyerinde çalışmaya başlayan davacının iş sözleşmesinin yazılı fesih bildirimi olmaksızın ihale süresinin bitmesi nedeni ile işten çıkışının yapılarak sona erdirildiği dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Davalılar arasında 01.04.2009- 31.03.2010 tarihleri arasında Türkiye Jokey Kulübü Bursa Hipodromunun temizliği ile ilgili imzalanan sözleşme gereği kırk işçi ile davalı alt işveren tarafından yürütülmesi konusunda anlaştıkları, davalılar arasında asıl-alt işveren ilişkisi olduğu, davacının iş sözleşmesinin davalı alt işveren tarafından geçerli neden olmadan feshedildiği de dosya içeriğinden anlaşılmaktadır. Mahkemece feshin geçersizliğine ve davacının alt işveren işyerine işe iadesine karar verilmesi yerindedir. Ancak asıl işverenin, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerden alt işverenle birlikte sorumlu olacağı kuralı dikkate alınmadan ve işe başlatmama tazminatı ve boşta geçen süre ücretinden birlikte sorumlu olduğu gözden kaçırılarak verilen karar hatalı bulunmuştur. Asıl işveren yönünden tazminatlardan alt işveren ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu hususu dikkate alınmadan karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
4857 sayılı Kanun’un 20/3 maddesi uyarınca Dairemizce aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarda açıklanan gerekçe ile;
1.Mahkeme kararının BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA,
2.Davalı alt işveren tarafından gerçekleştirilen feshin GEÇERSİZLİĞİNE ve davacının … Serv. Taş. Tur. Teks. Nak. Kuy. İnş. Tem. Gıd.San. ve Tic. Ltd. Şti.’ne ait işyerine İŞE İADESİNE,
3.Davacının yasal süre içinde başvurusuna rağmen davalı alt işverence süresi içinde işe başlatılmaması halinde ödenmesi gereken tazminatın her iki davalının birlikte sorumlu olmak kaydı ile miktarının davacının kıdemi, fesih nedeni dikkate alınarak takdiren davacının dört aylık brüt ücreti tutarında BELİRLENMESİNE,
4.Davacı işçinin işe iadesi için davalı alt işverene süresi içinde müracaatı halinde hak kazanılacak olan ve kararın kesinleşmesine kadar en çok dört aya kadar ücret ve diğer haklarının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilinin GEREKTİĞİNE,
5.Harç peşin alındığından yeniden alınmasına yer olmadığına,
6.Davacının yapmış olduğu 63,50 TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, davalıların yaptığı yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
7.Karar tarihinde yürürlükte bulunan tarifeye göre 1.200,00 TL ücreti vekaletin davalılardan alınarak davacıya verilmesine,
8.Peşin alınan temyiz harcının isteği halinde ilgiliye iadesine, kesin olarak 16.03.2012 gününde oybirliği ile karar verildi.