YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2018/6615
KARAR NO : 2019/2934
KARAR TARİHİ : 15.04.2019
MAHKEMESİ : Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
MAHKEMESİ : . İş Mahkemesi
A) Davacı istemi;
Davacı vekili dilekçesinde özetle, 18.10.2005 tarihinde yaşlılık aylığına hak kazandığının ve 18.10.2005 – 15.07.2009 tarihleri arasındaki yaşlılık aylıklarının tespitini ve yasal faizleri ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
B) Davalı Cevabı;
Davalı vekili, davacı tarafından aynı gerekçelerle…1. İş Mahkemesinin 2008/846 Esas sayılı dosyası ile dava açtığını, açılan bu davada davacıya yaşlılık aylığı bağlanması gerektiği yönünde karar verildiğini, yaşlılık aylığının bağlanmasına ilişkin ilgili mahkeme kararında faize ilişkin bir hüküm yer almadığından ve Kurumun mevzuatına göre aylık ve sosyal yardım zammı haricinde ödeme yapılmadığından talep edilen faizin ödemesinin mümkün olmadığını, yapılan işlemlerde herhangi bir hata ve hukuka aykırılık bulunmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
C) İlk derece Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı;
İlk Derece Mahkemesince; “…Davacının açmış olduğu hizmet tespiti davası sonucunda davacı 18/10/2005 tarihinde işten ayrılmamıştır. Davacının, hizmet tespiti davası kesinleşmeden yaptığı aylık başvurusu nedeniyle kararın kesinleşmesinden sonra aylık bağlanması mümkün olmayacağından sigortalılığa esas iş sözleşmesi sonlanmadığı gibi 5535 sayılı yasanın 30/2. Maddesi gereği ve davacının 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunun 63/B. maddesindeki,”Bu Kanuna göre yaşlılık aylığı almakta iken sigortalı olarak bir işte çalışmaya başlayanların yazılı talepte bulunmaları halinde yaşlılık aylıklarının ödenmesine devam olunur. Ancak bunlardan 78. maddeye göre tespit edilen prime esas kazançları üzerinden % 30 oranında Sosyal Güvenlik Destek Primi kesilir.” hükmü gereğince, 18/10/2005 tarihinde yaşlılık aylığı bağlanması mümkün olmayan davacının kamu kurumunda Sgdp ‘ye tabi çalışmasının mümkün olamayacağı, bu sebeple 15/11/2005 tarihinden itibaren aylık bağlanmasının mümkün olmadığına kanaat getirilerek” davanın reddine karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu;
Davacı vekili, bilirkişi raporunun hatalı olduğunu, eksik inceleme ile davanın reddine dair verilen kararın hukuka aykırı olduğunu istinaf başvuru sebepleri olarak ileri sürmüştür.
D)Bölge Adliye Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı;
Bölge Adliye Mahkemesince; “…davacının yaşlılık aylığı bağlanma şaratlarının gerçekleştiği 01.01.2006 tarihinden önce 31.12.2005 tarihinde işten ayrıldığı ve 01.01.2006 – 14.06.2006 tarihleri arasında çalışmadığı; 15.06.2006 tarinde tekrar işe başladığı, 30.08.2006 tarihinde tekrar işten ayrıldığı ve 01.09.2006 – 14.09.2006 tarihleri arasında çalışmadığı; 15.09.2006 tarinde tekrar işe başladığı, 13.07.2007 tarihinde tekrar işten ayrıldığı ve 01.08.2007 – 14.09.2009 tarihleri arasında çalışmadığı belirgin olup; 01.01.2006 – 14.06.2006, 01.09.2006 – 14.09.2006, 01.08.2007 – 14.07.2009 tarihleri arasında yaşlılık aylığı alması gerektiği, bu suretle;
1-)01.01.2006 – 14.06.2006 tarihleri arasındaki dönemde;
— 01.01.2006 – 25.02.2006 tarihleri arasında 413,81 TL,
— 26.02.2006 – 25.03.2006 tarihleri arasında 492,78 TL,
— 26.03.2006 – 25.04.2006 tarihleri arasında 492,78 TL,
— 26.04.2006 – 25.05.2006 tarihleri arasında 492,78 TL,
— 26.05.2006 – 14.06.2006 tarihleri arasında 319,04 TL olmak üzere toplam 2.211,19TL
2-)01.09.2006 – 14.09.2006 tarihleri arasındaki dönemde; toplam 250,57 TL;
3-)01.08.2007 – 14.07.2009 tarihleri arasındaki dönemde;
— 01.08.2007 – 25.08.2007 tarihleri arasında 471,05 TL,
— 26.08.2007 – 25.09.2007 tarihleri arasında 560,84 TL,
— 26.09.2007 – 25.10.2007 tarihleri arasında 560,84 TL,
— 26.10.2007 – 25.11.2007 tarihleri arasında 560,84 TL,
— 26.11.2007 – 25.12.2007 tarihleri arasında 560,84 TL,
— 26.12.2007 – 25.01.2008 tarihleri arasında 560,84 TL,
— 26.01.2008 – 25.02.2008 tarihleri arasında 572,16 TL,
— 26.02.2008 – 25.03.2008 tarihleri arasında 572,16 TL,
— 26.03.2008 – 25.04.2008 tarihleri arasında 572,16 TL,
— 26.04.2008 – 25.05.2008 tarihleri arasında 572,16 TL,
— 26.05.2008 – 25.06.2008 tarihleri arasında 572,16 TL,
— 26.06.2008 – 25.07.2008 tarihleri arasında 572,16 TL,
— 26.07.2008 – 25.08.2008 tarihleri arasında 613,36 TL,
— 26.08.2008 – 25.09.2008 tarihleri arasında 613,36 TL,
— 26.09.2008 – 25.10.2008 tarihleri arasında 613,36 TL,
— 26.10.2008 – 25.11.2008 tarihleri arasında 613,36 TL,
— 26.11.2008 – 25.12.2008 tarihleri arasında 613,36 TL,
— 26.12.2008 – 25.01.2009 tarihleri arasında 613,36 TL,
— 26.01.2009 – 25.02.2009 tarihleri arasında 636,91 TL,
— 26.02.2009 – 25.03.2009 tarihleri arasında 636,91 TL,
— 26.03.2009 – 25.04.2009 tarihleri arasında 636,91 TL,
— 26.04.2009 – 25.05.2009 tarihleri arasında 636,91 TL,
— 26.05.2009 – 25.06.2009 tarihleri arasında 636,91 TL,
— 26.06.2009 – 14.07.2009 tarihleri arasında 424,61 TL olmak üzere toplam 13.997,53 TL ve genel toplamda da 16.459,29 TL yaşlılık aylığı alması ve davacı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabul edilmesi gerektiği kanaatine ulaşılmıştır.
B-)Davacı vekilinin ayrıca, herbir aylığa ödenmesi gereken tarihten eitibaren yasal faiz istemesi sebebiyle;
506 sayılı Kanunun 116/1.maddesinin” Kurum malûllük yaşlılık ve ölüm sigortalarından aylık bağlanması veya toptan ödeme yapılması için gerekli belgeler tamamlanınca, bağlanacak aylıkları ve yapılacak toptan ödemeleri hesap ve tesbit ederek en geç üç ay içinde ilgililere yazı ile bildirir.” ve 5510 sayılı Kanunun 42/1.maddesinin” Kurum, sigortalıya veya hak sahiplerine bağlanacak gelir, aylık veya toptan ödemeleri, gerekli belgelerin ve incelemelerin tamamlandığı tarihten itibaren en geç üç ay içinde hesap ve tespit ederek sonuçlarını yazı ile bildirir.” hükümleri gereğince yasal üç aylık inceleme süresinin bitimi olan 18.01.2006 tarihinden itibaren her bir aylığın ödenmesi gereken tarihten ödeme tarihlerine kadar işleyecek yasal faizi ie birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesi ve yine bu suretle davacı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabul edilmesi gerektiği kanaatine ulaşılmıştır.” gerekçesiyle ;
A-)Davacı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile; … 2. İş Mahkemesinin 04.04.2017 tarih ve 2013/462 Esas – 2017/90 Karar sayılı kararının HMK’nin 353/1-b maddesinin (3) numaralı alt bendi uyarınca, düzeltilmek üzere KALDIRILMASINA ve ESAS HAKKINDA YENİDEN KARAR VERİLEMEK suretiyle,
B-1-)Davanın kısmen kabulü ile; davacıya, 5335 sayılı Kanunun 30. maddesine tabi kamu işyerinde olan çalışmaları gözetilerek işten ayrıldığı, 01.01.2006 – 14.06.2006 tarihleri arasında toplam 2.211,19 TL, 01.09.2006 – 14.09.2006 tarihleri arasında toplam 250,57 TL ve 01.08.2007 – 14.07.2009 tarihleri arasında toplam 13.997,53 TL olmak üzere, genel toplamda 16.459,29 TL yaşlılık aylığı bağlanması gerektiğinin tespitine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-)506 sayılı Kanunun 116/1 ve 5510 sayılı Kanunun 42. maddeleri gözetilerek 18.01.2006 tarihinden itibaren her bir aylığın ödenmesi gereken tarihten ödeme tarihlerine kadar işleyecek yasal faizi ie birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,karar verilmiştir.
E) Temyiz;
Davalı Kurum sunmuş olduğu temyiz dilekçesinde özetle; tahsis talep tarihinde davacının aylığa müstehak olmadığını,kurumun aylığın bağlanmasında herhangi bir gecikmesinin ve kusurunun bulunmadığını,faiz ödemek yükümlülüğünün bulunmadığını, belirterek verilen kararın temyizen tetkikini ile bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
F) Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe;
Dosyadaki kayıt ve belgelerin incelenmesinden; davacının, … 1.İş Mahkemesinin 30.07.2009 tarih ve 2008 486 Esas, 2009/491 Karar sayılı kararı ile … Üniversitesi Rektörlüğü işyerinde 10/01/1996-21/11/2005 tarihleri arasında Kuruma bildirilen 1895 gün süreye ilaveten 1083 gün ilave süre ile çalıştığının tespitine karar verildiği, kararın, Yargıtay 10. Hukuk Dairesinin 08.02.2010 tarih ve 2009/14366 Esas, 2010/1225 Karar sayılı ilamı ile onanarak kesinleştiği; 02.11.1977 – 02.07.1979 tarihleri arasında askerlik borçlanması yaptığı; 18.10.2005 ve 06.07.2009 tarihlerinde Kuruma yaşlılık aylığı bağlanması için başvurduğu; davacıya 6089 prim gün sayısının bulunduğu 15.07.2009 tarihi itibariyle yaşlılık aylığı bağlandığı anlaşılmaktadır.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı yasanın 62. maddesinde “Sigortalı olarak çalıştığı işten ayrıldıktan sonra yazılı istekte bulunan ve yaşlılık aylığına hak kazanan sigortalıya bu isteğinden sonraki aybaşından başlanarak yaşlılık aylığı bağlanır…” hükmü bulunmakta olup 5510 sayılı Yasa’da benzer bir düzenlemeye 28.maddede yer verilmiştir. Buna göre; “…Yukarıdaki fıkralarda belirtilen yaşlılık aylıklarından yararlanabilmek için 4.maddenin 1.fıkrasının (a) bendinde belirtilen sigortalının çalıştığı işten ayrıldıktan, (b) bendinde belirtilen sigortalının sigortalılığa esas faaliyete son verip vermeyeceğini beyan ettikten sonra yazılı istekte bulunmaları … şarttır”.
Somut olayda, davacı 21/11/2005 tarihine kadar … Üniversitesi işyerinde çalışmış olup tahsis talep tarihi 18/10/2005 tarihi itibariyle işten ayrılma şartını yerine getirmemiş ve bu tarihten sonra da 06/07/2009 tarihine kadar tahsis talebinde bulunmadığından Bölge Adliye Mahkemesince yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olmuştur.
O halde, yukarıda açıklanan hususlarda dikkate alındığında Bölge Adliye Mahkemesince davacı vekilinin istinaf başvurusunun reddi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olduğundan temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 15/04/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.