YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2018/5692
KARAR NO : 2019/3767
KARAR TARİHİ : 14.05.2019

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

Davacı, 01/09/1998- dava tarihleri arasında Tarım Bağ-Kur sigortalılığının tespitiyle, iptal edilemeyeceğine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, bozmaya uyarak ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
K A R A R
Dava, davacının 01/09/1998 ile dava tarihi arasında tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespiti ile Kurumun sigortalılığı iptal eden işleminin iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece, “Davanın kabulü ile; Davacının 01/09/1998-06/07/2011 tarihleri arasındaki dönemde Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitine” karar verilmiştir.
Karar davalı Kurum vekilince temyiz edilmiştir.
5510 sayılı yasanın “Sigortalı sayılmayanlar” başlıklı 6 maddesinin e) bendi: “ (Değişik: 10/9/2014-6552/40 md.) Uluslararası sosyal güvenlik sözleşmeleri hükümleri saklı kalmak kaydıyla; yabancı bir ülkede kurulu herhangi bir kuruluş tarafından ve o kuruluş adına ve hesabına Türkiye’ye üç ayı geçmemek üzere bir iş için gönderilen ve yabancı ülkede sosyal sigortaya tabi olduğunu belgeleyen kişiler ile Türkiye’de kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan, yurt dışında ikamet eden ve o ülke sosyal güvenlik mevzuatına tabi olanlar,” 4. ve 5. maddelere göre sigortalı sayılmazlar hükmüne amirdir.
2926 sayılı yasadaki konuya ilişkin düzenlemeler 4. ve 6. maddede yer almaktadır.
Sigortalı sayılmayanlar:
Madde 4 – Bu Kanunun uygulanmasında;
a) Kanunla veya kanunların verdiği yetkiye dayanılarak kurulan sosyal güvenlik kuruluşlarına prim veya emeklilik keseneği ödemekte olanlar,
b) (a) bendinde belirtilen kuruluşlardan malullük veya yaşlılık aylığı ile daimi tam işgöremezlik geliri almakta olanlar veya aylık veya gelir bağlanması için talepte bulunanlar,
c) 1/7/1976 tarih ve 2022 sayılı Kanuna göre aylık bağlananlar, Sigortalı sayılmazlar.
Sigortalılığın sona ermesi:
Madde 6 – Bu Kanuna göre sigortalı sayılanlardan;
a) Tarımsal faaliyette bulunanlar, tarımsal faaliyetlerine son verdikleri tarihi takip eden aybaşından,
b) Diğer sosyal güvenlik kuruluşları kapsamına tabi bir işte çalışanların, çalışmaya başladıkları tarihten,
c) Aile reisliği sıfatını kaybeden kadınların, bu sıfatı kaybettikleri tarihi takip eden aybaşından,
İtibaren sigortalılıkları sona erer.
Somut olayda, Mahkemenin davanın kabulüne dair ilk kararının Dairemizce bozulduğu, bozma ilamında; “Dairemizin 02.07.2013 tarih 2012/23878E-2013/14330K sayılı geri çevirme kararında davacının Almanya’dan emekli aylığı aldığı anlaşıldığından, SGK Yurtdışı İşçi Hizmetleri Daire Başkanlığı’ndan davacıya ait Alman hizmet cetvelinin ve yurdışından aylık bağlanma tarihini gösterir belgelerin getirtilmesi istenmiş, Kurum’ca 05.08.2013 tarih 6661846118-12306645 sayılı yazılarla Alman Sigorta Merciinden istenen belgeler henüz Kurum’a intikal etmediğinden açıklaması ile dosyadaki mevcut belgeler tekrar gönderilmiş, geri çevirme ilamı gereği yerine getirilmemiştir……
Yapılacak iş; davacının Almanya’dan emekli aylığı aldığı anlaşıldığından, SGK Yurtdışı İşçi Hizmetleri Daire Başkanlığı’ndan davacıya ait Alman hizmet cetvelinin ve yurdışından aylık bağlanma tarihini gösterir belgelerin getirtilmesi istenerek, nizalı dönem ile yurtdışı çalışmalarının çakışması halinde her iki yerdeki çalışmanın aynı anda olamayacağı, bunun hayatın olağan akışına aykırı olduğu değerlendirilerek sonucuna göre karar vermekten ibarettir.” sonucuna varıldığı görülmüştür.
Bozma sonrası Mahkemece “ SGK Yurtdışı İşçi Hizmetleri Daire Başkanlığı’ndan davacıya ait Alman hizmet cetvelinin ve yurtdışından aylık bağlanma tarihini gösterir belgeler getirtilmek suretiyle davacının Almanya’dan emekli aylığı almadığı anlaşılmıştır.” gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş ise de, Yurtdışı İşçi Hizmetleri Daire Başkanlığı’ndan getirtilen ve tercüme yaptırılmamış Alman sigorta cetvelinde elle “Almanya’dan aylık almadığına” ilişkin not yazılı olduğu ve buna itibar edilerek davanın kabulüne karar verildiği görülmüştür. Oysa dosya içinde bulunan 29/07/2009 tarihli tercüme belgesinde davacının emeklilik sigortasına ait bir aylık aldığının bildirildiği ve prim ödemelerinin bulunduğu, aylığın 01/07/2008 ‘den itibaren 714 Eur. dan 720 Eur ya yükseltildiğine ilişkin belge bulunduğu görüldüğünden verilen kararın, bozma gereği tam olarak yerine getirilmeden eksik araştırma ve incelemeyle verildiği ve isabetsiz olduğu görülmüştür.
Yapılacak iş, bir kimsenin yurt dışında sigortalı çalıştığı tarihlerde aynı zamanda Türkiye’de sigortalı olamayacağı hususu göz önüne alınarak, SGK Yurtdışı İşçi Hizmetleri Daire Başkanlığı’ndan getirtilen Alman hizmet cetvelinin tercümesini yaptırarak, davacının yurt dışında çalıştığı süreleri ve yurt dışından aylık aldığı süreleri tereddüte yer vermeyecek şekilde belirlemek, Türkiye’de Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğu sürelerle çakışıp çakışmadığını yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri çerçevesinde değerlendirerek, sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
O halde, davalının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ:Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 09/05/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.