YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2018/344
KARAR NO : 2019/307
KARAR TARİHİ : 22.01.2019
MAHKEMESİ:İş Mahkemesi
TÜRK MİLLETİ ADINA
Davacı, davalılardan iş verene ait iş yerinde 01/11/1999 – 26/11/2004 tarihleri arasında çalıştığının tespitine karar verilmesini istemiştir.Mahkeme bozmaya uyarak, ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.Hükmün, davalılardan … Köyt Tar.Kal.Koop. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okundu, işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar verildi.
K A R A R
Dava, davacının 01/11/1999-26/11/2004 tarihleri arasında davalı işverene ait iş yerinde geçen ve Kuruma bildirilmeyen sigortalı çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile davacının davalı kooperatifte 01/01/2000-26/11/2004 tarihleri arasında eksik bildirilen 599 gün sigortalılık süresi olduğunun tespitine, 01/11/1999-01/01/2000 tarihleri yönden talebin reddine ilişkin 18/04/2012 tarihli 2009/53 E. 2012/57 K. Sayılı kararı davalılar vekiller tarafından temyizi üzerine Dairemizce yapılan inceleme sonunda; Dairemizin 03/12/2013 tarihli 2012/16032 E. 2013/22531 K. sayılı ilamı ile “davalı işveren kooperatif olduğuna ve kooperatiflerin yaptığı harcamaları muhasebeleştirmesinin zorunlu olmasına göre, davalı kooperatife ait tüm defter ve kayıtların getirtilip incelenmeden, dava konusu dönemlerde davacıya ne şekilde ödeme yapıldığı araştırılmadan ve tanık beyanları arasındaki çelişki giderilmeden sonuca gidilmesi hatalı olduğu” belirtilerek bozulduğu, Yerel Mahkemece bozma ilamına uyulmasına karar verilerek yapılan yargılama sonunda, kısa kararda davanın kısmen kabulü ile Davacının davalı kooparatifte 21/01/2000-26/11/2004 tarihleri arasında, 2000 yılından 182 gün, 2001 yılında 216 gün, 2002 yılında 37 gün, 2003 yılında 135 gün, toplam eksik bildirilen 570 gün sigortalılık süresinin olduğunun tespitine, 01/11/1999-21/01/2000 tarihleri arasındaki sigortalılık tespiti yönündeki taleplerinin reddine karar verildiği yazılı olduğu halde, gerekçeli kararın açıklama kısmında davacının davalı kooperatif işyerinde 27/01/2000-26/11/2004 tarihleri arasında çalıştığına karar verildiği böylelikle kısa karar ile gerekçeli karar arasında çelişki yaratıldığı anlaşılmaktadır.
Öte yandan, bozmaya uyulduğu halde, bozma gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. 9.5.1960 gün ve 21/9 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca bozma kararına uyan mahkeme artık bozma kararı gereğince işlem yapmak ve hüküm vermek zorundadır.
Somut olayda, davalı işveren kooperatif olup kooperatiflerin yaptığı harcamaları muhasebeleştirmesi zorunludur. Bozma sonrasında davalıya ait karar defteri dosya arasına alınmış ise de, gelir-gider ve işletme defteri gibi kayıtlar ibraz edilmemiştir. Mahkemece, davalı kooperatife ait tüm defter ve kayıtlar getirtilip incelenmeden, dava konusu dönemlerde davacıya ne şekilde ödeme yapıldığı araştırılmadan ve tanık beyanları arasındaki çelişki giderilmeden sonuca gidilmesi hatalı olmuştur.
Yapılacak iş, davalı kooperatife ait tüm defter ve kayıtların getirtilip incelenerek, dava konusu dönemlerde davacıya ne şekilde ödeme yapıldığını araştırmak, gerektiğinde davalı işyerinde keşif yapılarak dava konusu dönemde davacıya yapılan ödemelere ilişkin defter ve belgeleri yerinde tespit etmek ve bu amaçla uzman bilirkişiden rapor almak, davacının çalışma şekli ve süresi yönünden tanık beyanları arasındaki çelişkiyi gidermek, tespit edilecek ücret ödemeleri ve davacının … Üniversitesine süt teslimine ilişkin belgelerde dikkate alınarak sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı … Köyü Tarımsal Kalkınma Koop. vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalılardan …a iadesine 22/01/2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.