YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2017/5903
KARAR NO : 2018/9433
KARAR TARİHİ : 18.12.2018

MAHKEMESİ : Bölge Adliye Mahkemesi . Hukuk Dairesi

K A R A R
Davacı İsteminin Özeti:
Dava, davacının 2925 sayılı yasaya tabi olarak geçen sigortalılık süresinin iptaline dair davalı kurum işleminin iptali ile 09/03/2007 tarihinden itibaren primleri düzenli ödenmiş olan sigortalılık süresinin geçerli olduğunun ve davacının iptal edilen tarihten itibaren sigortalı sayılması gerektiğinin tesbiti istemine ilişkindir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı kurum vekili; Davacının müracaat adresinde oturmadığı ve süreksiz tarım işlerinde çalışmadığı, kurum işleminin yerinde olduğundan davanın reddi gerektiğine dair cevap vermiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan deliller, dinlenen tanık beyanları, yaptırılan kolluk araştırması göz önüne alınarak ” Davanın kısmen kabulü kısmen reddi ile; 1-)Davalı kurum tarafından davacı … hakkındaki başlangıç tarihi itibariyle Tarım Sigortasının iptaline ilişkin kurum işleminin kısmen iptali ile; 09/03/2007 – 30/04/2008 ve 01/08/2008 – 14/09/2011 tarihleri arasında sigortalılık süresinin geçerli olduğuna ve iptal edilen tarihten itibaren de davacının sigortalı sayılması gerektiğinin tespitine, ” karar verilmiştir.
İstinaf başvurusu :
Davalı … vekili; çelişkili tanık beyanları ve usul ve yasaya aykırı bilirkişi raporuna dayanılarak karar verildiğinden bahisle istinaf kanun yoluna başvurdu.
Davacı vekili; SSK lı olarakçalıştığı sürelerin dışlanmasını dilekçesinde belirttiği için tam kabul kararı verilmesi gerekirken kısmen kabul kararı verilerek davalı kurum aleyhine vekalet ücretine hükmedildiğinden bahisle istinaf kanun yoluna başvurdu.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti :
Gerekçesinde; … davacının ikametini …’a aldırmasına rağmen zaman zaman köye gelerek hizmet akdi ile süreksiz çalışmasının ilke olarak mümkün olduğu ve tanıkların çalışmayı doğruladıkları, 2925 sayılı Kanun kapsamında sigortalılık niteliğinin kazanılması için tarımsal faaliyetin yapıldığı köyde ikamet zorunluluğunun bulunmadığı, aksine uygulamanın süreksiz bir işte süreklilik koşulunu getireceğinden Kanun’un amacına uygun düşmeyeceği, Kurumun uzun süre 2925 sayılı Kanun kapsamında davacıyı sigortalı kabul ederek prim almasından sonra geriye dönük iptal işleminin iyiniyete aykırı ve sosyal hukuk devleti ile bağdaşmayacağı, 2925 sayılı Kanun kapsamındaki sigortalılığın isteğe bağlı olması ve bu statüye girildikten sonra Kanun’un 6’ncı maddesinde yer alan yasal nedenler bulunmadığı takdirde sigortalılığın Kurumca sonlandırılmasının mümkün bulunmadığı, somut olayda bu yönde bir yasal neden de bulunmadığı, davada hizmet akdine tabi çalışmaların dışlandıktan sonra kalan dönem yönünden talepte bulunulduğu, böylece davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken kısmen kabulüne karar verilmesinin yerinde olmadığı sonucuna varıldığından bahisle ” 1-Davalı Kurum vekilinin istinaf isteminin 6100 sayılı HMK’nın 353/1-b.1 maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE,
2-Davacı vekilinin istinaf isteminin 6100 sayılı HMK 353/1-b.2 maddesi uyarınca KABULÜNE,
3-… 1. Asliye Hukuk (İş Mahkemesi Sıfatıyla) Mahkemesinin 14.03.2017 tarih ve 2013/189 esas ve 2017/114 karar sayılı kararının KALDIRILMASINA, yerine,
4-Davanın KABULÜ ile davacı …’in mülga 2925 sayılı Yasa kapsamında istteğe bağlı tarım sigortalılığının iptaline ilişkin Kurum işleminin iptali ile davacının 09.03.2007 ile 30.04.2008 tarihleri arasında ve 01.08.2008 ile 14.09.2011 tarihleri arasında 2925 sayılı Yasa ve 5510 sayılı Yasanın ek 5. Maddesi kapsamında isteğe bağlı tarım sigortalısı olduğunun tespitine
5-Davalı Kurum harç giderinden muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
6-Davacının yatırdığı peşin harcın karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
7-Davacı kendini vekille temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.gereği hesaplanan 1.980,00 TL vekalet ücretinin davalı Kurumdan alınarak davacıya verilmesine,
8-Davacı tarafça ilk derece yargılaması sırasında yapılan 765,45 TL yargılama giderinin davalı Kurumdan alınarak davacıya verilmesine,
İSTİNAF İNCELEMESİ YÖNÜNDEN;
9-Davalı Kurum harç giderinden muaf olduğundan bu konu hakkında karar verilmesine yer olmadığına,
10-Davacı tarafından yatırılan istinaf karar harcının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
11-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından davacı yararına istinaf vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
12-İstinaf yoluna başvuran davalı tarafından yapılan 27,40 TL posta giderinin davalı Kurumdan alınarak davacıya verilmesine,
13-Artan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde yatıranlara iadesine,” karar verilmiştir.
Temyiz başvurusu :
Davalı … vekili; kurumun denetim raporuna karşı davacı tanık beyanlarının yetersiz olduğu, daha somut ve aynı değerde delillere ihtiyaç bulunduğu, kısmen kabul kısmen redde göre yargılama giderlerine karar verilmesi gerektiği gerekçeleriyle hükmü temyiz etmiştir.
Gerekçe:
Konuya ilişkin yasal mevzuatın incelenmesinde; 2925 sayılı Kanunun; amacını belirleyen 1.maddesi “Bu kanunun amacı, tarım işlerinde hizmet aktiyle süreksiz olarak çalışanların bu kanunda yazılı şartlarla sosyal güvenliğinin sağlanmasıdır” hükmünü, kapsamını belirleyen 2.maddesinde, “…süreksiz olarak tarım işlerinde hizmet aktiyle çalışanlar istekte bulunmaları kaydıyla bu Kanununa göre sigortalı sayılırlar” hükmünü içermekte olup 4.maddesi ise sigortalı sayılmayacakları belirlemiştir.
İlgili maddelerden de anlaşılacağı üzere, 2925 sayılı Yasanın isteğe bağlı sigortalılık niteliğinde olduğunun kabulü mümkün olmayıp, bu Kanuna göre sigortalı sayılabilmek için, Yasanın 1, 2. ve 3.maddeleri uyarınca bir hizmet akdinin varlığına ihtiyaç vardır.
Somut olayda, davacının kendi tarım faaliyetinin bulunduğu, inşaatlarda sigortalı olarak çalıştığı sabittir. Yasal mevzuat gereği, davacının köyde ağırlıklı olarak geçimini başkasının yanında süreksiz tarım işinde çalışarak sağlaması gerektiğinden ve toplanan delillerden de bu sonuca kesin bir şekilde ulaşılamadığından eksik araştırma ve inceleme ile karar verilmesi hatalı olup bozma nedenidir.
Yapılacak iş, davacının faaliyetinin bulunduğu belirtilen Köyde, kollukça faaliyetinin varlığı ve niteliği konusunda geniş çaplı araştırma yaptırmak, davacıya kimin yanında süreksiz tarım işinde çalıştığını açıklatmak, bu kişi/ kişiler ile birlikte davacının 2925 sayılı kanuna tabi hizmeti iptal edilen sürelerde görevli olan muhtar ve azaları dinlemek, yine davacının 2925 sayılı Kanuna ilişkin bildirgesinde, yanında süreksiz tarım işinde çalıştığını belirttiği …’ yı dinlemek suretiyle davacının hangi sürelerde ve ne şekilde çalıştığı, 2925 sayılı Kanun hükümleri kapsamında sigortalılık niteliğinin devam edip etmediği hususu kapsamlı şekilde araştırılarak sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
O hâlde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 18/12/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.