YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2017/2905
KARAR NO : 2018/9593
KARAR TARİHİ : 24.12.2018

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi

Davacı, geçirdiği kazanın iş kazası olduğunun tespitiyle, maluliyet aylığı bağlanmasına, maddi ve manevi tazminatın ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Birleşen davada davacı Kurum, sigortalı işçi …’ın geçirmiş olduğu iş kazası sonucu Kurum tarafından ödenen tazminatların davalı … Gaz San. Tic. A.Ş.’den rücuen tahsilini talep ettiği, yapılan yargılama sonucunda; ilamda yazılı nedenlerle asıl davanın kısmen kabulüne, birleşen dava yönünden kabulüne ilişkin hükmün süresi içinde temyizen incelenmesi, davalı birleşen davanın davacısı Kurum vekilince duruşmasız, asıl dava ve birleşen dosya davalısı vekilince de duruşmalı olarak istenilmesi üzerine, dosya incelenerek, işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 22.11.2016 Salı gün tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü asıl dava ve birleşen dosya davalısı vekili Avukat … geldi. Karşı taraf ile Kurum adına kimse gelmedi. Duruşmaya başlanarak hazır bulunan Avukatın sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek bırakılan günde düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği konuşulup düşünüldü ve eksikliğin ikmali açısından geri çevrilmesine karar verilen dava dosyası yeniden Dairemize gelmiş ve esasa kaydedilmiş olmakla dosya üzerinde yeniden yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki karar tesbit edildi.
KARAR
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlerle temyiz edenin sıfatına temyiz kapsam ve nedenlerine göre; davalı … Gaz San ve Tic A.Ş.’nin tüm, asıl dosyanın davalısı birleşen dosyanın davacısı …’nın aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine,
2-Asıl dava dosyası zararlandırıcı sigorta olayı sonucu sürekli iş göremezliğe uğrayan sigortalının maddi ve manevi zararlarının giderilmesi, olayın iş kazası olduğunun tespiti ve sürekli iş göremezlik geliri bağlanması istemlerine, birleşen dava doyası ise bu dosyanın davacısı …’nın rücuan tazminat istemine ilişkindir.
Mahkemece, hükümde belirtilen gerekçelerle, asıl dava dosyası açısından olayın iş kazası olduğunun tespiti ve sürekli iş göremezlik geliri bağlanmasına ilişkin istemler hakkında karar verilmesine yer olmadığına, … yönünden maddi ve manevi tazminat istemlerinin reddine, asıl dosyanın diğer davalısı şirket yönünden maddi tazminat isteminin kabulüne, manevi tazminat isteminin kısmen kabulüne, birleşen dava dosyası açısından ise davanın kabulüne karar verilmiştir.
5510 sayılı Kanunun 8’inci maddesinde sigortalıların hangi tarihte bildirilmesi ve tescil edilmesi gerektiği hükme bağlanmıştır. Buna göre; Kanunun 4/1-a maddesi kapsamında sigortalı olanların Kuruma bildirim yükümlülüğü işverene ait olup; 7’nci maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen sigortalılık başlangıç tarihinden önce, sigortalının işe giriş bildirgesi ile bildirilmesi gerekir. İnşaat, balıkçılık ve tarım işyerlerinde işe başlatılacak sigortalılar için, en geç çalışmaya başlatıldığı gün; yabancı ülkelere sefer yapan ulaştırma araçlarına sefer esnasında alınarak çalıştırılanlar ile Kuruma ilk defa işyeri bildirgesi verilecek işyerlerinde, ilk defa sigortalı çalıştırmaya başlanılan tarihten itibaren bir ay içinde çalışmaya başlayan sigortalılar için, çalışmaya başladıkları tarihten itibaren en geç söz konusu bir aylık sürenin dolduğu tarihe kadar; Kamu idarelerince istihdam edilen 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununa göre işsizlik sigortasına tabi olmayan sözleşmeli personel ile kamu idarelerince yurt dışı görevde çalışmak üzere işe alınanların, çalışmaya başladıkları tarihten itibaren bir ay içinde, işe giriş bildirgesi ile Kuruma bildirilmeleri gerekir.
5510 sayılı Kanunun süresinde bildirilmeyen sigortalılıktan doğan sorumluluk bakımından işverenin sorumluluğunu düzenleyen 23’üncü maddesi hükmüne göre; sigortalı çalıştırmaya başlandığının süresi içinde sigortalı işe giriş bildirgesi ile Kuruma bildirilmemesi halinde, bildirgenin sonradan verildiği veya sigortalı çalıştırıldığının Kurumca tespit edildiği tarihten önce iş kazası meslek hastalığı ve hastalık meydana gelmiş ise, sigortalıya ve hak sahiplerine yapılan veya ileride yapılması gereken her türlü masraflar ile bağlanan gelirin başladığı tarihteki ilk peşin sermaye değeri, 21’inci maddenin birinci fıkrasında yazılı sorumluluk halleri aranmaksızın işverene ödettirilecektir.
Sözü edilen madde ile işverenin kaçak işçi çalıştırmasının önlemesi amaçlanmış olup, maddenin düzenleniş şeklinden de açıkça anlaşılacağı üzere, 23’üncü maddeye göre işverenin sorumluluğu kusursuz sorumluluk ilkesine dayanır. Zararlandırıcı sigorta olayında işverenin hiç kusuru olmasa bile, şayet sigortalının işe girişi süresinde Kuruma bildirilmemiş ise, Kurumca yapılan sosyal sigorta yardımlarının tamamından sorumlu tutulması gerekir. Öte yandan; 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 51’inci maddesindeki; “Hâkim, tazminatın kapsamını ve ödenme biçimini, durumun gereğini ve özellikle kusurun ağırlığını göz önüne alarak belirler.” ve 52’nci maddesindeki “Zarar gören, zararı doğuran fiile razı olmuş veya zararın doğmasında ya da artmasında etkili olmuş yahut tazminat yükümlüsünün durumunu ağırlaştırmış ise hâkim, tazminatı indirebilir veya tamamen kaldırabilir.” hükümleri gözetilerek, zarar gören (sigortalının) müterafik kusurları da nazara alınarak söz konusu maddeler kapsamında Hâkim tarafından takdir edilecek uygun bir indirimin yapılması gereği de göz önünde bulundurulmalıdır.
Somut olayda; …’nın davacısı olduğu birleşen rücu dava dosyası yönünden 5510 sayılı Kanunun 23. maddesi koşulları irdelenmeksizin davalının, %70 oranında sorumlu olduğu gerekçesiyle yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olmuştur.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, birleşen dosya davacısı …’nın bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ:Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, aşağıda yazılı temyiz harcının davalı … Gaz San Tic Aş’ye yükletilmesine, 24/12/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.