YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2017/1990
KARAR NO : 2018/8162
KARAR TARİHİ : 12.11.2018
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 33. Hukuk Dairesi
İLK DERECE
MAHKEMESİ : … 19. İş Mahkemesi
TÜRK MİLLETİ ADINA
A)Davacı İstemi:
Davacı vekili; davacı şirketin 5510 sayılı Yasa’nın 81/1-ı maddesi gereğince 01.10.2008 tarihinden itibaren yürürlükte olan “malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinden işveren hissesinin 5 puan indirilmesi” uygulamasından yararlanabileceğinin tespit edilmesini ve aksine kurum işleminin iptalini talep etmiştir.
B)Davalı Cevabı:
Davalı kurum vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı şirketin sermayesinin %50’sinden fazlasının kamuya ait olduğunu, çalıştırdıkları sigortalılardan dolayı beş puanlık prim teşvikinden yararlanmasının mümkün olmadığını, davacının talebinin yasal dayanağı bulunmadığını belirterek davanın reddini istemiştir.
C)İlk Derece Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı :
İlk derece mahkemesince; Davanın kısmen kabulüne, davacı şirketin 01.10.2008- 28.02.2011 tarihleri arasında 5510 sayılı Yasa’nın 81/1-ı maddesi gereğince prim indiriminden faydalandırılması gerektiğinin, 01.03.2011 tarihi sonrasında 5510 sayılı Yasa’nın 81/1-ı maddesindeki 5 puanlık işveren indiriminden faydalandırılması mümkün olamayacağından bu yöndeki taleplerinin reddine karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu ; Davalı vekili; davacı şirketin sermayesinin … Büyükşehir Belediyesine ait olduğunu, davacının Kamu Kurumu olması nedeniyle 5510 sayılı Yasa’nın 81/1-ı maddesindeki indirimden yararlanamayacağını, 2009/139 sayılı Genelge uyarınca sermayesinin %50’sinden fazlası Kamuya ait olan işverenlerin özel sektör işverenleri kapsamında değerlendirilemeyeceğini, 5335 sayılı Yasa’nın 30.maddesinde Belediyenin Kamu Kurumu olarak sayıldığını belirterek ilk derece mahkemesinin kararının kaldırılmasını istemiştir.
D)Bölge Adliye Mahkemesi Gerekçesi ve Kararı :
Bölge Adliye Mahkemesince; “davacının 18.03.2015 tarihli yazı ile 01.01.2008 tarihinden itibaren 5510 sayılı Yasa’nın 81/1-ı maddesi kapsamında %5 prim indirimi uygulanmasını istediği, …Sosyal Güvenlik Merkezi tarafından 13.04.2015 tarihli yazı ile talebin ancak mahkeme kararı bulunması karşısında mümkün olduğunun belirtildiği, davacı şirketin sermayesinin %20’sinin … Büyükşehir Belediyesinin, %80’inin ise … Büyükşehir Belediyesinin hissedarı olduğu şirketlere ait olduğu, davacı şirketin ortaklık yapısı dikkate alındığında, Kamu Kurumu olarak nitelenmesi gerektiği 6111 sayılı Yasa’nın yürürlüğe girdiği 01.03.2011 tarihi sonrasında 5510 sayılı Yasa’nın 81/1-ı maddesi kapsamında 5 puanlık prim teşvik indiriminden yararlanmasının mümkün olmadığı, 01.03.2011 tarihi öncesinde yararlanmasının mümkün olduğu, bu doğrultuda verilen ilk derece mahkemesi kararına yönelik istinaf sebeplerinin usul ve yasaya uygun olmadığı” gerekçesiyle davalının istinaf isteminin esastan reddine karar verilmiştir.
E)Temyiz:
Davalı SGK : Davacı şirketin sermayesinin … Büyükşehir Belediyesine ait olduğunu, davacının Kamu Kurumu olması nedeniyle 5510 sayılı Yasa’nın 81/1-ı maddesindeki indirimden yararlanamayacağını,
-2009/139 sayılı Genelge uyarınca sermayesinin %50’sinden fazlası Kamuya ait olan işverenlerin özel sektör işverenleri kapsamında değerlendirilemeyeceğini,
– 5335 sayılı Yasa’nın 30.maddesinde Belediyenin Kamu Kurumu olarak sayıldığını
-SGK’nın davalı sifatı yokluğundan davanın reddine karar verilmesi gerektiğini belirterek usul ve yasaya aykırı kararın bozulmasını talep etmiştir.
F) Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe:
Dava, davacı şirketin 5510 sayılı Yasa’nın 81/1-ı maddesi gereğince 01.10.2008 tarihinden itibaren yürürlükte olan “malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primlerinden işveren hissesinin 5 puan indirilmesi” uygulamasından yararlanabileceğinin tespit edilmesini ve aksine kurum işleminin iptali istemine ilişkindir.
Mahkemece; davanın kabulüne karar verilmiş, Bölge Adliye Mahkemesince karar usul ve yasalara uygun bulunmuştur.
27.03.2018 günlü 30373 (mükerrer) sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7103 sayılı Vergi Kanunları İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un 70.maddesi ile 5510 sayılı Yasa’ya eklenen Ek 17.maddesi ile prim teşviki, destek ve indirimlerinden yararlanabileceği halde yararlanmayan işverenlere belirlenen şartlarda prim teşviki, destek ve indiriminden istifade etme imkanı tanınmıştır. Ek 17.maddede aynen; “Bu Kanun veya diğer kanunlarla sağlanan prim teşviki, destek ve indirimlerinden yararlanılabileceği halde yararlanılmadığı ay/dönemlerde gerekli tüm koşulların sağlanmış olması ve yararlanılmayan ayı/dönemi takip eden altı ay içerisinde Kuruma müracaat edilmesi şartlarıyla, başvuru tarihinden geriye yönelik en fazla altı aya ilişkin olmak üzere, yararlanılmamış olan prim teşviki, destek ve indirimlerinden yararlanılabilir veya yararlanılmış olan prim teşviki, destek ve indirimleri başka bir prim teşviki, destek ve indirimi ile değiştirilebilir.
Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önceki dönemlere ilişkin olmak üzere tüm şartları sağladığı halde bu Kanun veya diğer kanunlarla sağlanan prim teşviki, destek ve indirimlerinden yararlanmamış işverenler ile bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce yararlanılan prim teşviki, destek ve indirimlerin değiştirilmesine yönelik talepte bulunan işverenler tarafından en son bu maddenin yürürlük tarihini takip eden aybaşından itibaren bir ay içinde Kuruma başvurulması halinde, yararlanılmamış olan prim teşviki, destek ve indirimlerinden yararlanılabilir veya yararlanılmış olan prim teşviki, destek ve indirimleri başka bir prim teşvik, destek ve indirimi ile değiştirilebilir.
Bu maddenin ikinci fıkrası kapsamında talepte bulunan işverenlere iade edilecek tutar, maddenin yürürlük tarihinden önce talepte bulunanlar için maddenin yürürlük tarihini takip eden aybaşından, yürürlük tarihinden sonra talepte bulunanlar için ise, talep tarihini takip eden aybaşından itibaren kanuni faiz esas alınmak suretiyle hesaplanarak bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihi takip eden takvim yılı başından başlayarak üç yıl içinde ödenir. Ödeme, öncelikle bu Kanunun 88 inci maddesinin on dört ve on altıncı fıkralarına göre muaccel hale gelmiş prim ve her türlü borçlardan, sonrasında ise ilgili kanunlar uyarınca yapılandırma veya taksitlendirme de dâhil olmak üzere müeccel haldeki prim ve her türlü borçlarından mahsup yoluyla gerçekleştirilir. Ancak, üç yıl sonunda ilgili kanunları gereği yapılandırılma veya taksitlendirilme sebebiyle vadesi gelmemiş taksit ödemelerinden peşinen mahsup edilir. Kuruma borcu bulunmayan işverenlere altı ayda bir eşit taksitlerle iade yapılır.
Görülmekte olan davalarda ayrıca bir başvuru şartı aranmaksızın, dava öncesi yapılan idari başvuru tarihinden itibaren işleyecek kanuni faiziyle birlikte hesaplanacak tutar üçüncü fıkra hükümlerine göre mahsup veya iade edilir. Mahkemelerce, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce açılmış davalarda davanın konusuz kalması sebebiyle karar verilmesine yer olmadığına karar verilir. Yargılama giderleri idare üzerinde bırakılır ve vekâlet ücretinin dörtte birine hükmedilir. Ayrıca, ilk derece mahkemelerince verilen kararlar hakkında Sosyal Güvenlik Kurumunca kanun yollarına başvurulmaz ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce yapılan kanun yolu başvurularından vazgeçilmiş sayılır.” şeklinde düzenleme getirilmiştir.
Yapılacak iş, 7103 sayılı Yasa uyarınca değerlendirme yapılarak sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
O halde, temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesinin kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı ORTADAN KALDIRILMASI gerekmiştir.
G)Sonuç :
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı 6100 sayılı HMK’nun 373/1. maddeleri uyarınca (KALDIRILMASINA), ilk derece mahkemesi kararının yukarıda belirtilen nedenle (BOZULMASINA), dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 12/11/2018 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.