YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2016/17384
KARAR NO : 2017/2667
KARAR TARİHİ : 03.04.2017
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacılar murisinin (…), maluliyet aylığının kesilmesine ilişkin Kurum işleminin iptaline, kesilen maluliyet aylığının yeniden bağlanmasına, borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Birleşen davada davacı Kurum ise, yersiz olarak ödenen aylıklarının faiziyle iadesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme bozmaya uyarak ilamında belirtildiği şekilde, asıl dava yönünden davanın kısmen kabulüne, birleşen dava yönünden HMK’nun 150. Maddesi gereğince açılmamış sayılmasına kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davacı birleşen davanın davalısı … ve davalı birleşen davanın davacısı Kurum vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici sebeplere göre davacı/karşı davalı …’ın tüm temyiz itirazlarının reddine,
2- Davalı/karşı davacı Kurum temyizine gelince;
Dava, davacının maluliyet aylığının iptaline ilişkin Kurum işleminin iptali ile aylığın kesildiği tarihten itibaren tekrar bağlanması ve sözkonusu borçtan sorumlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
İş bu dosya ile birleştirilen Mersin 1. İş Mahkemesi’nin 2011/1104 E sayılı dosyasında ise Kurum; davacıya fuzulen ödenen 27.409,04 TL’nin 16.05.2008 tarihli borç bildirimi yazısının tebliğinden itibaren her bir maaşın ödeme tarihi nazara alınarak işlemiş faizi ile birlikte tahsilini istemiştir.
Yargılama sırasında davacı vefat etmiş, davaya mirasçılar devam etmiştir.
Mahkemece; asıl dava yönünden, malüliyet aylığının iptaline ilişkin Kurum işleminin iptali talebinin reddine, işlem sonucu oluşturulan 8.978,11 TL’lik borçtan mirasçıların sorumlu olmadıklarının tespitine, fazlaya ilişkin talebin reddine, birleşen 2011/1104 esas sayılı dosya yönünden ise davanın HMK 150. maddesi gereği açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; mahkemece birleşen dosya davacısı Kurum tarafından 18.03.2015 tarihli celsede davanın takip edilmediği ve üç ay içinde de yenilenmediği gerekçesi ile davanın açılmamış sayılmasına karar verildiği, ancak; 18.03.2015 tarihli celseye sadece mirasçı …’ın katıldığı, mirasçı …’a birleşen
dosyadaki davayı takip edip etmediğinin sorulmadığı, mirasçının da bu yönde bir beyanının olmadığı, bozma ilamına uyulup uyulmayacağına dair karar verilmediği, ara kararda sadece …’a vekil tutması için süre verildiği, 18.03.2015 tarihli celseden sonraki celse olan 09.07.2015 tarihli celsede bozmaya uyulduğu, bu celseye davalı/davacı Kurum vekilinin geldiği, davacı/karşı davalı vekilinin mazeretinin kabul edildiği, başkaca ara karar kurulmadığı anlaşılmaktadır.
HMK’nın 150. maddedesinde; “ (1)Usulüne uygun şekilde davet edilmiş olan taraflar, duruşmaya gelmedikleri veya gelip de davayı takip etmeyeceklerini bildirdikleri takdirde dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilir.(2) Usulüne uygun şekilde davet edilmiş olan taraflardan biri duruşmaya gelir, diğeri gelmezse, gelen tarafın talebi üzerine, yargılamaya gelmeyen tarafın yokluğunda devam edilir veya dosya işlemden kaldırılır. Geçerli bir özrü olmaksızın duruşmaya gelmeyen taraf, yokluğunda yapılan işlemlere itiraz edemez. (3) Duruşma gününün belli edilmesi için tarafların başvurması gereken hallerde gün tespit ettirilmemişse, son işlem tarihinden başlayarak bir ay geçmekle dosya işlemden kaldırılır. (4) Dosyası işlemden kaldırılmış olan dava, işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde taraflardan birinin dilekçe ile başvurusu üzerine yenilenebilir. Yenileme dilekçesi, duruşma gün, saat ve yeri ile birlikte taraflara tebliğ edilir. Dosyanın işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak bir ay geçtikten sonra yenileme talebinde bulunulursa, yeniden harç alınır, bu harç yenileyen tarafça ödenir ve karşı tarafa yüklenemez. Bu şekilde harç verilerek yenilenen dava, eski davanın devamı sayılır. (5) İşlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde yenilenmeyen davalar, sürenin dolduğu gün itibarıyla açılmamış sayılır ve mahkemece kendiliğinden karar verilerek kayıt kapatılır. (6) İşlemden kaldırılmasına karar verilmiş ve sonradan yenilenmiş olan dava, ilk yenilenmeden sonra bir defadan fazla takipsiz bırakılamaz. Aksi hâlde dava açılmamış sayılır. (7) Hangi sebeple olursa olsun açılmamış sayılan davadaki talep dahi vaki olmamış sayılır. ” düzenlemeleri yer almaktadır.
Somut olayda; 18.03.2015 tarihli celsede davacı/karşı davalı …’ın birleşen dosyayı takip edip etmeyeceğine dair bir beyanda bulunmadığı, aynı celse dosyanın işlemden kaldırılmasına dair ara karar da kurulmadığı, ayrıca; davalı/karşı davacı Kurum tarafından açılan davanın daha önce iki kere daha işlemden kaldırılmadığı anlaşılmakla, mahkemece bu maddi ve hukuki olgular dikkate alınmaksızın birleşen davanın esasına girerek sonuçlandırılması gerekirken anılan gerekçeler ile yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı/karşı davacı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, aşağıda yazılı temyiz harcının davacı birleşen davanın davalısına yükletilmesine, 03.04.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.