YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/948
KARAR NO : 2015/5884
KARAR TARİHİ : 23.03.2015
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, yurtdışında ilk defa sigortalı işe başladığı tarih olan 01/01/1991 tarihinin Türkiye’de sigortalılık başlangıç tarihi olduğuna, bu sigortalılık tarihinden önceki ev hanımlığı sürelerini borçlanarak borçlandığı süre kadar geriye gidilerek sigortalılık başlangıcının 01/01/1988 olduğuna, tahsis talep tarihini takip eden aybaşı itibariyle yaşlılık aylığına hak kazandığına karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalı Kurumun tüm temyiz itirazlarının reddine,
2-Davacının temyiz istemi yönünden yapılan incelemede;
Dava, davacı …’da ilk defa sigortalı işe başladığı tarih olan 01.01.1991 tarihinin Türkiye’de sigortalılık başlangıç tarihi olarak kabul edilmesi ve yine müvekkilinin bu sigortalılık tarihinden önceki ev hanımlığı süresini de borçlandığı gözönüne alınarak borçlandığı süre kadar geriye gidilerek sigorta başlangıç tarihinin 01.01.1988 tarihi olarak gerektiğinin tespiti ile tahsis talep tarihini takip eden aybaşı itibariyle yaşlılık aylığına hak kazandığının tespitine karar verilmesini, aksine kurum işleminin iptaline karar verilmesini istemiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının 2.2.1959 doğumlu olduğu, Türkiye’de 17.12.2012-18.12.2012 tarihleri arası 2 gün 5510 SK’nun 4/1-a maddesi kapsamında sigortalılığının olduğu, …da 1.1.1988 tarihinden itibaren ikamet etmeye başladığı, 1.1.1991-2011 tarihleri arası çalışmasının olduğu, 24.12.2012 tarihinde borçlanma talep ettiği, 1.1.1988-31.12.1990 tarihleri arası 1080 gün, 27.6.91-12.2.2003 tarihleri arası 4186 günü borçlandığı ve 27.1.2014 tarihinde ödediği, 29.1.2013 tarihinde yaşlılık aylığı talep ettiği, Kurumun cevap yazısında Türkiye’de sigortalılık başlangıcı olan 17.12.2012 tarihinden borçlanılan gün kadar geriye gidildiğinde sigortalılık başlangıcının 1.5.1998 tarihi olduğu ve yaşlılık aylığı koşullarının bulunmadığı gerekçesi ile talebin reddedildiği anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlık, davacının …’da çalışma başlangıç tarihi olan 1.1.1991 tarihinden borçlanılan gün kadar geriye gidilmek suretiyle sigorta başlangıcının ikamet etmeye başladığı
1.1.1988 tarihi olarak kabul edilip edilmeyeceği ve kabul edildiği takdirde yaşlılık aylığı başvurusu yaptığı tarihte aylık bağlama koşullarının oluşup oluşmadığı noktasında toplanmaktadır.
Kurumun 29.09.2014 tarih ve 2014/27 sayılı genelgesi ile Kanun metni ve gerekçesine aykırı bir biçimde çalışma (işe giriş) niteliğinde olmayan sürelerin de (çocuk yetiştirme vb) sigortalılık başlangıç tarihinin tespitinde dikkate alınması gerektiği ifade edilmiştir.Kurumun 2014/27 sayılı Genelgesi açıkça Kanun’a ve gerekçesine aykırı olmakla birlikte genelgenin yayımlanmasından sonra doğrudan Kuruma başvuranların yurt dışında fiili çalışmaya dayalı olmayan sigortaya giriş tarihleri aylık bağlama koşullarının belirlenmesinde dikkate alınacağından Kurum ile sigortalılar arasında yargı önüne gelmesi gereken bir uyuşmazlık çıkmayacaktır. Buna mukabil derdest davalarda Kurumun 2014/27 sayılı Genelgesinin uygulanmaması halinde, daha önce uyuşmazlığı yargı önüne taşıyanların, kendilerine Genelge hükümleri uygulanan sigortalılara nazaran hak kaybına uğrayacağı açıktır. Davacıların davadan feragat zorunluluğu da bulunmadığına göre, davacıların 2014/27 sayılı Genelge sonrasında doğrudan Kuruma başvuranlara göre eşitliğe aykırı bir sonuçla karşılaşmamaları ve … … haklarının temini için 2014/27 sayılı Genelgenin sigortalılık başlangıç tarihinin tespiti için fiili çalışma aramayan hükümlerinin eldeki davalarda uygulanması gerekir.
Yukarıda yer alan hukuksal açıklamalar ışığında; yapılacak iş 2.2.1959 doğumlu olan davacının 1.1.1988 tarihinde …’da ikamet etmeye başladığı, 1.1.1991 tarihinde ise fiili çalışma nedeniyle sigortalılığının başladığı, ikamet etmeye başladığı 1.1.1988 tarihinden itibaren borçlandığı gözetilerek …’da çalışma nedeniyle sigortalılığının başladığı 1.1.1991 tarihinden geriye doğru, borçlandığı süreler kadar gidildiğinde sigorta başlangıç tarihinin 1.1.1988 tarihi olduğunu kabul ederek, talep tarihi itibarı ile yaşlılık aylığı koşullarını bu başlangıç tarihine göre belirlemekten ibarettir.
O halde davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 23/03/2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.