YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/14715
KARAR NO : 2015/19442
KARAR TARİHİ : 03.11.2015

MAHKEMESİ : Aydın 2. İş Mahkemesi
TARİHİ : 25/05/2015
NUMARASI : 2013/100-2015/151

Davacı, ilk prim kesintisinin yapıldığı aybaşından itibaren Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalı Kurumun aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava, davacının 1996 yılındaki ilk prim kesintisini takip eden ay başından dava tarihine kadar tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile davacının 01.01.1996-31.12.1996 tarihleri arasında tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitine karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 2926 sayılı Yasa’da 506 sayılı Yasa’nın 79. maddesine koşut geçmiş tarım Bağ-Kur hizmetlerinin tespitine ilişkin bir düzenleme mevcut değildir. 2926 sayılı Yasa’nın 7. maddesi hükmüne göre, bu yasaya göre sigortalı sayılanlar, sigortalı sayıldıkları tarihten itibaren en geç üç ay içinde Kurum’a başvurarak kayıt ve tescillerini yaptırmak zorundadırlar. Anılan Yasa’nın 5. maddesi ile 7. maddede belirtilen süre içinde kayıt ve tescillerini yaptırmayan sigortalıların hak ve yükümlülüklerinin kayıt ve tescil edildikleri tarihi takip eden aybaşından itibaren başlayacağı hükmü getirilmiştir. 2926 sayılı Yasa’nın 2. ve 3. maddeleri kapsamında, kendi nam ve hesabına tarımsal faaliyette bulunanlardan yasanın uygulanma tarihinde 58 yaşını dolduran kadınlarla, 60 yaşını dolduran erkekler dışındakiler bakımından tarım Bağ-Kur sigortalılığı zorunlu sigortalılık niteliğinde bulunmaktadır. Başka bir ifade ile sigortalı olmak hak ve yükümlülüğünden vazgeçip kaçınmak mümkün değildir. Diğer yandan re’sen tescil başlığını taşıyan 9. maddeye göre bu Yasa kapsamında sigortalı sayılanların sigortalılıklarının başladığı tarihten itibaren 3 ay içinde Kurum’a kayıt ve tescilini yaptırmayanların tescil işlemlerinin Kurum’ca re’sen yapılması gerekmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 36. maddesi kapsamında Kurum’un prim alacaklarını Bakanlar Kurulu Kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi mümkündür. Bu bağlamda 2. madde kapsamına girenlerin belirtilen şekilde prim borçlarının ürün bedellerinden tevkifat suretiyle kesilerek Bağ-Kur’a ödenmesi halinde kayıt ve tescil için Kurum’a başvuru olmasa dahi bahse konu biçimde prim ödenmesi suretiyle kayıt ve tescil konusundaki iradelerini ortaya koydukları tartışmasızdır. Bağ-Kur’un işbu prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re’sen kayıt ve tescil etmemesi yasanın kendisine yüklediği re’sen tescil mükellefiyetine aykırılık teşkil etmektedir. 2926 sayılı Yasa’nın 10. maddesine göre kayıt ve tescil işlemlerinde Valilik, Kaymakamlık, Özel İdare, Belediye, Muhtarlık ve Nüfus İdareleri kayıtları ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarının, kanunla kurulu meslek kuruluşlarının, tarım satış Kooperatifler Kanunu’na göre kurulan Pancar Ekicileri İstihsal Kooperatifleri ile Birliği, T. Şeker Fabrikaları Anonim Şirketi ve tarım kesimine yönelik faaliyette bulunan milli bankaların kayıtlarının esas alınacağı bildirilmiştir. Bu kayıtların tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışmanın yasal karinesi olduğu ortadadır.
Öten yandan, süresinde kayıt ve tescillerini yaptırmayanların ürün bedellerinden prim kesintisi yapılması nedeniyle tarım Bağ-Kur sigortalılıklarının tespitine karar verilmesi halinde, sigortalılık başlangıç tarihleri, prim kesintisinin yapıldığı tarihi takip eden aybaşıdır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının Kuruma ilk sigortalı tescilinin davacının 17.04.2014 tarihli başvurusuna istinaden başlatıldığı, davacının N… teslim ettiği ürün bedelinden 1996 yılı Aralık ayında prim kesintisinin yapıldığı, 28.12.1995 tarihinden itibaren Nazilli Ziraat Odasına kayıtlı olduğu anlaşılmaktadır.
Mahkemece, prim kesinti tarihinin 1996 yılı Aralık ayı olması nedeniyle tarım Bağ-Kur sigortalılığı başlangıç tarihinin 01.01.1997 olduğu ve davacının zirai faaliyetinin 31/12/1997 sonuna kadar devam ettiğinin kabulü gerektiği,1996 yılı ile 1997 yılı sonrası için herhangi bir kesinti mevcut olmadığından bu süreler yönünden red kararı verilmesi gerektiği halde yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
Ne var ki, bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden H.U.M.K.’nun 438/7. maddesi uyarınca hüküm bozulmamalı düzeltilerek onanmalıdır.
SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle hüküm fıkrasının (1.) bendinde yer alan “01.01.1996- 31.12.1996” tarihlerinin silinerek yerine “01.01.1997-31.12.1997 ” tarihlerinin yazılmasına, hükmün bu düzeltilmiş şekli ile ONANMASINA, 03.11.2015 gününde oybirliğiyle ile karar verildi.