YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/12457
KARAR NO : 2016/7540
KARAR TARİHİ : 28.04.2016

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

Davacı, Kurum işleminin iptaliyle, müracaat tarihinden itibaren emekliliğe hak kazandığının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir.
Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.

K A R A R

Davacı, 30.4.1989 ile 17.02.1993 tarihleri arasında … sigortalılığının tespitini ve 20.11.2013 tarihli tahsis talebine istinaden yaşlılık aylığına hak kazandığının tespitini istemiştir.
Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş ise de, varılan sonuç usul ve yasaya uygun bulunmamaktadır.
Davanın yasal dayanağını oluşturan, 01.04.1972 tarihinde yürürlüğe giren 1479 sayılı Yasa’nın 24. maddesinde zorunlu … sigortalılığı için esnaf sicili veya kanunla kurulu meslek kuruluşu kaydı aranırken 4.5.1979 tarihinde yürürlüğe giren 2229 sayılı Yasa ile 1479 sayılı Yasa’nın 24. maddesinin öngördüğü meslek kuruluşlarına kayıtlı olma koşulu kaldırılmış sadece yasanın temel ilkesi olan kendi ad ve hesabına çalışma koşulu getirilmiş, 20.4.1982 tarihinde yürürlüğe giren 2654 sayılı Yasa ile 1479 sayılı Yasa’nın 24. maddesi değiştirilerek zorunlu … sigortalılığı için gelir vergisi mükellefi olması şartı getirilmiş ancak gelir vergisinden muaf olanlar için meslek kuruluşuna kayıtlı olma yeterli görülmüş, 22.3.1985 tarihinde yürürlüğe giren 3165 sayılı Yasa ile 24. madde değiştirilerek zorunlu … sigortalılığı için vergi kaydı veya esnaf sicil kaydı veya oda kaydının bulunması yeterli görülmüş, 2.8.2003 tarihinde yürürlüğe giren 4956 sayılı Yasa ile 24. madde değiştirilerek zorunlu … sigortalılığı için gelir vergisi mükellefi olma şartı getirilmiş ancak gelir vergisinden muaf olanlar için esnaf sicil kaydı ve oda kaydının bir arada bulunması yeterli görülmüştür.
Sosyal güvenlik hakkı, temel insan haklarından olup, uluslararası hukuk normları ile Anayasalarda güvence altına alınmıştır. Ülkemizin ekonomik, sosyal ve kültürel değişimi sosyal güvenlik haklarına olumlu yansımakla birlikte, kimi zaman bu hakları sınırlayıcı düzenlemelere gidildiği de görülmektedir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacının oda kaydının 17.2.1993 tarihinden itibaren devam ettiği, vergi kaydının 9.1.1989-30.4.1989 ve 8.3.1993-devam edecek şekilde olduğu ve 1479 sayılı Yasa’ya tabi … sigortalılığının 27.12.1990 tarihli giriş bildirgesine istinaden başlatıldığı, Kurum tarafından önce 9.1.1989 tarihinden itibaren aralıksız sigortalı kabul edilip primlerin alındığı, davacının tahsis talebi üzerine tekrar inceleme yapılarak, 9.1.1989-30.4.1989 ve 17.2.1993-devam olacak şekilde sigortalı kabul edildiği anlaşılmaktadır.
Yapılacak iş; davacının primleri alınan 30.4.1989 ile 17.2.1993 tarihleri arasında vergi veya oda kaydı bulunmasa bile 1479 sayılı yasa kapsamında sigortalı olduğu kabul edilip, tahsis talebini bu kapsamda değerlendirmektir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin yazılı şekilde hüküm kurulmuş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 28.04.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.