YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/12156
KARAR NO : 2015/22933
KARAR TARİHİ : 17.12.2015
Y A R G I T A Y İ L A M I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İzmir 9. İş Mahkemesi
TARİHİ : 10/04/2014
NUMARASI : 2014/57-2014/240
Davacı, yurt dışında çalışmaya başladığı tarihin Türkiye içinde sigortalılık başlangıç tarihi olduğunun tespiti ile yurt dışı borçlanmasını yaptığı 13/01/2014 tarihini takip eden 01/02/2014 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı almaya hak kazandığının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi arafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
K A R A R
1.Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici nedenlere göre davalı Kurumun aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddine,
2.Dava, davacının Fransa’da sigortaya girdiği 02.01.1987 tarihinin sigortalılık başlangıç tarihi olarak tespiti ile 01.02.2014 tarihinden itibaren yaşlılık aylığına hak kazandığının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Davacıya, Türkiye’de 03.07.2013-06.07.2013 tarihleri arasında 5510 sayılı Kanun’un 4/1-(a) bendi kapsamında sigortalı çalışması bulunduğu gerekçesiyle bu bent kapsamında borçlanma hakkı tanınmış ve 5150 gün yurt dışı borçlanması yaparak aylık talebinde bulunmuş ise de Kurum denetmenince yapılan denetim sonucunda bu çalışmanın gerçek olmadığı anlaşılarak hizmetin iptaline karar verilmiştir.
3201 sayılı Yurt Dışında Bulunan Türk Vatandaşlarının Yurt Dışında Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından Değerlendirilmesi Hakkında Kanun’un 5.maddesine 17.04.2008 tarih ve 5754 sayılı Kanun’un 79.maddesi ile eklenen (yürürlük tarihi 08.05.2008) 4.fıkraya göre “Yurt dışı hizmet borçlanmasına ait süreler 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa göre hangi sigortalılık haline göre geçmiş sayılacağının belirlenmesinde; Türkiye’de sigortalılıkları varsa borçlanma talep tarihindeki en son sigortalılık haline göre, sigortalılıkları yoksa aynı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında geçmiş sigortalılık süresi olarak kabul edilir.”
./..
Borçlanma talep tarihinde davacının 4/1-(a) bendi kapsamında çalışması bulunduğu gerekçesiyle bu bent kapsamında borçlandırılması doğru ise de bu çalışmanın gerçek olmadığının anlaşılarak iptali halinde, yurt dışı borçlanmasına konu sürenin 4/1-(a) bendi kapsamında kabulüne yönelik işlemin hukuki dayanağı kalmayacağından ve kazanılmış hakdan da bahsedilemeyeceğinden, bu sürenin 5510 sayılı Kanun’un 53.maddesinin 5.bendine göre 4/1-(b) bendine aktarılması gerekir.
Bu halde, davacıya Kurumun iptal işlemine karşı dava açması için verilecek uygun bir süre içerisinde davanın açılması halinde sonucu beklenilmeli, Kurum işleminin iptali halinde davacının kesin dönüş koşulunu yerine getirip getirmediği de sağlıklı bir biçimde incelenerek aylık istemi hakkında bir karar verilmeli, davanın açılmaması veya açılmasına karşın reddedilmesi halinde davacının mevcut prim ödeme gün sayısına göre tahsis talep tarihi itibariyle 4/1-(a) bendi kapsamında aylık alması mümkün olmayacağından sigortalılık başlangıç tarihi isteminin kabulüne, aylık isteminin ise reddine karar verilmelidir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın eksik araştırma ve inceleme sonucunda yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 17.12.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.