YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/10805
KARAR NO : 2016/5678
KARAR TARİHİ : 31.03.2016
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, murisinin ölümünün terör eylemi sonucu olduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
Dava, davacının eşi …’ın terör eylemi sonucunda hayatını kaybetmiş olmasından dolayı 5233 sayılı Yasa kapsamında davacıya aylık bağlanması istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulüne, davacının eşi muris … ‘ın terör saldırısı sonucu hayatını kaybettiği ve davacı-mirasçısı eş … a 5233 SY nın geçici 5 ve …ve 5510 SY nın …. Maddesi gözetilerek talep tarihi olan …/09/2012 tarihini takip eden ayın başı olan 01/…/2012 tarihinden itibaren aylık bağlanması gerektiğinin tespitine, aksine kurum işleminin iptaline, karar verilmiştir.
Uyuşmazlık, görevli yargı yolunun belirlenmesi noktasında toplanmaktadır.
6100 sayılı HMK’nın 114/…b maddesine göre “yargı yolunun caiz olması” dava şartı olup mahkeme, dava şartlarının mevcut olup olmadığını, davanın her aşamasında kendiliğinden araştırır. Taraflar da dava şartı noksanlığını her zaman ileri sürebilirler. Mahkeme, dava şartı noksanlığını tespit ederse davanın usulden reddine karar verir.
04/07/2012 tarih ve 6353 sayılı Yasanın 81. maddesi ile 5233 sayılı Terör ve Terörle Mücadeleden Doğan Zararların Karşılanması Hakkındaki Kanuna eklenen geçici 5. maddede “Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce meydana gelen terör olayları sebebiyle malul olanların kendilerinin, hayatını kaybedenlerin ise hak sahibi yakınlarının müracaatları halinde; ek …inci maddede belirtilen koşulları taşımaları kaydıyla aynı maddede belirtilen usul ve esaslar ile aylık miktarları üzerinden ve bu maddenin yayımı tarihini takip eden ay başından itibaren 5510 sayılı Kanunda belirtilen usul ve esaslara göre aylığa hak kazanırlar. Ancak bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önceki dönem için herhangi bir ödeme yapılmaz.” hükmü yer almaktadır.
04/07/2012 tarih ve 6353 sayılı Yasanın 80. maddesi ile 5233 sayılı Terör ve Terörle Mücadeleden Doğan Zararların Karşılanması Hakkındaki Kanuna eklenen ek 1. maddede ise “… yaşından büyükler için tespit edilen otuz günlük asgari ücretin net tutarının; …uncu maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen malullerin kendilerine yüzde altmışı, (c) bendinde belirtilen malullerin kendilerine yüzde sekseni, (d) bendinde belirtilen malullerin kendilerine tamamı, (e) bendinde belirtilenlerin …/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun … üncü maddesi uyarınca belirlenecek hak sahiplerine ise tamamı üzerinden paylaştırılarak aylık bağlanır. Bu maddeye göre aylığa hak kazananların diğer mevzuata göre de aylığa hak kazanması halinde, tercih ettikleri aylıkları, Sosyal Güvenlik Kurumuna yazılı müracaatlarını takip eden ay başından itibaren ödenir, diğer aylıkları sürekli olarak kesilir.
Ancak, iki yönden aylığa aynı zamanda hak kazananlara, müstehak oldukları tarihten itibaren fazla aylıkları ödenir. Tercih ettikleri aylıklarını alanlar, yeniden Sosyal Güvenlik Kurumuna yazılı olarak başvurdukları tarihi izleyen ay başından itibaren bu isteklerinden dönebilirler. Sosyal Güvenlik Kurumunca ödenen bu aylıklar her yıl sonunda faturası karşılığında Maliye Bakanlığından tahsil edilir.
Bu madde kapsamına girenlerin ilgili valiliğe müracaatı üzerine valilik tarafından tanzim edilecek aylık bağlanmaya ilişkin belgeler Sosyal Güvenlik Kurumuna gönderilir.” denilmektedir.
Somut olayda, davacının talebinin 04/07/2012 tarih ve 6353 sayılı Yasanın 81. maddesi ile 5233 sayılı Terör ve Terörle Mücadeleden Doğan Zararların Karşılanması Hakkındaki Kanuna eklenen geçici 5. madde gereğince kendisine aylık bağlanmasına ilişkin olduğu, söz konusu maddenin ek 1. maddeye yaptığı gönderme gereğince davacının eşinin terör olayları sebebiyle hayatını kaybettiğinin idarece belirlenmesi ve idarece tanzim edilecek aylık bağlamaya ilişkin belgelere göre herhangi bir sigortalılık ilişkisi aranmaksızın Kurum tarafından aylık bağlama işlemi gerçekleştirileceğinden 5233 sayılı Yasa kapsamında yapılacak olan aylık bağlama işleminin “idari işlem” ve “idari eylem” niteliğinde bulunduğu anlaşılmaktadır.
Bu nedenle, davacıya 5233 sayılı Yasa kapsamında aylık bağlanmasına yönelik işlemin idari işlem niteliğinde olduğu göz önünde bulundurularak ve 6100 sayılı HMK’nın 114/…b maddesine göre dava şartı olan “yargı yolunun caiz olmaması” nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmesi gerekirken işin esasına girilerek yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, …/03/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.