YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/10197
KARAR NO : 2016/5658
KARAR TARİHİ : 31.03.2016
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk ( İŞ)Mahkemesi
Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi … tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
K A R A R
1- Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalıların tüm, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
…Dava, davacının Mart 2000-01/08/2012 tarihleri arasında davalı işverene ait iş yerinde geçen ve Kuruma bildirilmeyen sigortalı çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, Davanın Kısmen Kabulü ile;
a) Davacının 2000 yılı Mart ayı sonu ile 01/08/2012 tarihleri arasında davalıya ait iş yerinde kısmi süreli olarak ara vermeden kesintisiz olarak asgari ücret üzerinden hizmet akdi ile çalıştığının TESPİTİNE,
b) Davacının, davalıya ait iş yerinde 2000 yılı Mart ayı sonu-…/04/2012 tarihleri arasında (Mart 2000’de …gün, Nisan 2000-Mart 2012 ayları arasında her …ayda … gün ve Nisan 2012 ayında bildirilenler haricinde 5 gün olmak üzere) toplam 1446 hizmetinin bulunduğunun TESPİTİNE,
c) Davacının …/04/2012-01/08/2012 tarihleri arasında çalışmalarının kuruma bildirildiği anlaşıldığından bu taleplerinin hukuki yarar yokluğundan reddine, karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa’nın …/…. ve 5510 sayılı Yasa’nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliğinin kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay’ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup
bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır.
Çalışma olusu her türlü delille ispat kazanabilirse de çalışmanın konusu niteliği başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin resmi kayıtlara geçmiş bordro tanıkları yada komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun …….1999 gün 1999/…-510-527, ….6.1999 gün 1999/…-549-555- …….2004 gün 2004/…- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır.
Somut olayda, …/04/2012-…/08/2012 tarihleri arasında tam süreli olarak bildirimi yapılan davacının bu tarihten önce kısmi süreli olarak çalıştığının kabul edilmesinin ve belli bir çalışma düzeni olmayan, kendi isteği ile bir gün gelip iki gün gelmeyen, tam gün mesaisini davalı işyerine ayırmayan bir kişinin yaklaşık … yıl işyerinde çalıştırılmaya devam edilmesinin hayatın olağan akışına uygun olmadığı ortadadır.
Yapılacak iş, …, zabıta, maliye, meslek odası aracılığı ve muhtarlık marifetiyle davalılara ait sera işyeri ile dükkan işyerine komşu işyerlerini tespit edip bu işyerlerinin uyuşmazlık konusu dönemde çalıştığı tespit edilen kayıtlı çalışanları, yoksa işyeri sahipleri araştırılıp tespit edilerek çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarını almak, davacının çalışmasının tam süreli mi kısmi süreli mi olduğunu araştırmak, eksik çalışma bulunup bulunmadığını net şekilde belirlemek ve yukarıda yer alan açıklamalar doğrultusunda gerçek çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde ortaya koyduktan sonra davacının çalışmasının sürekli çalışma olduğu anlaşılırsa sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, aşağıda yazılı temyiz harcının davalılardan … ( …’na ) yükletilmesine,
…/03/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.