YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2015/10122
KARAR NO : 2016/4187
KARAR TARİHİ : 14.03.2016
Davacı, aylığın geç bağlanması nedeniyle faiz alacağının tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
K A R A R
Dava, davacının aylıklarının davalı Kurumca geç ödenmesi sebebiyle birikmiş faiz alacağının tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir.
Dosyadaki belgelerden , Sosyal Güvenlik Kurumu ‘nun davacı murisine bağlanan yaşlılık aylığını iptal ederek yersiz ödenen aylıkların istirdadı için dava açması üzerine , Esas nolu dosyasında görülen dava sonucu anılan mahkemece davalı kurumca davalıya bağlanan yaşlılık aylığı ve tahsisi iptal eden kurum işleminin iptaline ve 21.10.2004 tarihinden itibaren aylık bağlanmasına karar verildiği, verilen kararın Hukuk Dairesinin 21.04.2010 tarihli düzelterek onama kararı ile talepten fazlaya hüküm verilemeyeceği,istirdat isteminin reddine karar verilmekle yetinilmesi gerektiği belirtildikten sonra onama ile kesinleştiği , bunun üzerine davalı Kurumca birikmiş fark aylıkların 19.01.2011 de …… ye yatırıldığı ,davacının kuruma 10.06.2010 tarihli başvurusunda bağlanan aylıkların geç ödenmesinden dolayı BK.113. Madde çerçevesinde faiz hakkını saklı tuttuğunu belirttiği anlaşılmaktadır.
19.12.1984 gününde yürürlüğe giren 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine ilişkin Kanun, Mmurabaha Nizamnamesini yürürlükten kaldırarak bu tarihi kadar % 5 olan kanuni faiz oranını %30 olarak belirlenmiş, ancak bu oranı % 80’ine kadar artırma ve eksiltme yetkisi verilmiş, bu yetkiye dayanılarak 1.1.998 tarihinde kanuni faiz oranı %50’ye çıkartılmış, Anayasa Mahkemesi 15.12.1998 tarihli kararı ile 3095 sayılı Yasa’nın 1 ve 2. maddelerini iptal etmiş, karar 26.11.1999 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak 6 ay sonra 26.5.2006 tarihinde yürürlüğe girmeden önce 15.12.1999 tarihli 4489 sayılı Yasa’nın 1. maddesi ile 3095 sayılı Yasa’nın 1. maddesi değiştirilerek Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankasının önceki yılın 31 Aralık günü kısa vadeli kredi işlemlerinde uyguladığı reeskont oranını yasal faiz oranı olarak belirlemiştir. Ancak 1.4.2003 tarihinde itibaren uygulanan 2003 yılı Bütçe Kanununda ilgili Kanunda düzenleme yapılıncaya kadar Genel Bütçeye dahil daireler ile Katma Bütçeli idarelerin ilama bağlı kararları için 3095 sayılı Yasa’nın 1. maddesindeki kanuni faiz oranı 1.4.2003 tarihinden itibaren aylık %2,5 olarak, 2004 yılı Bütçe Kanununda %1.25 , 2005 yılı Bütçe Kanunu ile 1.1.2005 tarihinden itibaren aylık %1 olarak belirlenmiş, ancak Anayasa Mahkemesince 2003 ve 2004 yılı Bütçe Kanunlarındaki bu hükümler Anayasaya aykırı bulunarak iptal edilmiş, 2005 yılı Bütçe Kanunu ile ilgili iptal başvurusu hakkında henüz karar verilmemiştir. 5335 sayılı Yasa ile 3095 sayılı Yasa’nın 1. maddesi ile değiştirilmiş yasal faiz oranı 1.5.2005 tarihinden itibaren %12 olarak belirlenmiş, bu oran Kararı ile 1.1.2006 tarihinden itibaren % 9’a yükseltilmiştir. Gerek Hukuk Dairesinin oturmuş içtihatlarında gerekse Hukuk Genel Kurulu’nun 1.12.2004 tarihli 2004/12-667 Esas Kararında Bütçe Kanunundaki aylık faiz oranının sadece gerel bütçeye dahil dairelerle katma bütçeli idarelerin ilama bağlanmış borçlarıyla sınırlı bir düzenleme getirdiği, bu nitelikte olmayan borçların kapsam dışı tutulduğu bildirilmiştir.
T.C. ……..Başkanlığınca İskonto oranı 17.5.2002 tarihinde % 55, 14.6.2003 tarihinde % 50, 8.10.2003 tarihinde % 43, 15.6.2004 tarihinde % 38, 13.1.2005 tarihinde % 32 olarak tesbit edilmiştir.
Bu tesbitler karşısında yasal faiz oranlarının 19.12.1984 tarihine kadar %5, 20.12.1984- 31.12.1997 arasında %30, 1.1.998-14.12.1999 arasında %50, 15.12.1999-16.5.2002 arasında 60, 17.5.2002-13.6.2003 arasında %55, 14.6.2003-7.10.2003 arasında %50, 8.10.2003-14.6.2004 arasında %43, 15.6.2004-12.1.2005 arasında %38, 13.1.2005 – 30.4.2005 arasında %32, 1.5.2005-.31.12.2005 arasında %12, 1.1.2006 tarihinden itibaren % 9 olarak uygulanması gerekir.
Mahkemece hükme dayanak tutulan 02.12.2014 tarihli bilirkişi raporunda, her ne kadar faiz oranının 01.05.2005-31.12.2005 tarihleri arasında %12, 01.01.2006-26.01.2013 tarihleri arasında %9 olarak alındığı belirtilmişse de, ekindeki çizelgede faiz oranının hatalı uygulanmak suretiyle faiz alacağının fazla olarak hesaplanması hatalı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 14/03/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.