YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/8832
KARAR NO : 2014/25063
KARAR TARİHİ : 24.11.2014
MAHKEMESİ : İstanbul 11. İş Mahkemesi
TARİHİ : 04/12/2013
NUMARASI : 2010/42-2013/835
Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde 20/05/1989-15/10/2001 tarihleri arasında geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
K A R A R
Dava, davacının 20.5.1989-15.10.2001 tarihleri arasında davalı işyerinde geçen ve Kuruma bildirilmeyen sigortalı çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile davacının 1.1.1990-1.4.2001 tarihleri arasında geçen ve Kuruma bildirilmeyen sigortalı çalışmalarının tespitine karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa’nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa’nın 86/8. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay’ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının 90775 sigorta sicil numaralı işyerinden 1.2.1994 tarihinden itibaren bilidirim yapılmaya başlandığı, 1995/2. dönemde 15 günlük bildirimden sonra yeniden 1.12.1999-31.1.2000 tarihleri arası bildirim yapıldığı, 31003312 sigorta sicil numaralı işyerinden 1.7.1994 tarihinden itibaren 60 gün ve 1995/1. döneminde 60 gün, 371.. sigorta sicil numaralı işyerinden 22.2.1995 tarihinden itibaren 53 gün, 1995/2. dönemde 75 gün, 680111 sigorta sicil numaralı işyerinden 21.3.1996-1.12.1997 tarihleri arasında bildirim yapıldığı, 90775 sigorta sicil numaralı genelev işletmesi işyerinin S.. Y.. A.. ünvanı ile 1.7.1971 yılında kanun kapsamına alındığı, 2006 yılında kapandığı, 680111 sigorta sicil numaralı işyerinin S.. Y.. A..-K.. Ç..ünvanı ile 1.4.1991 tarihinde kanun kapsamına alındığı, 30.11.2001 tarihinde kapandığı, davacının tespitini istediği süreler içerisinde farklı illere nakil gittiği anlaşılmaktadır.
Somut olayda, davacının hizmet bildirimi yapılan 31003312 ve 37155 sigorta sicil numaralı işyerilerinin kayıtlarının getirtilmediği, bu işyerlerinin kimlere ait olduğunun araştırılmadığı, uyuşmazlık dönemini kapsayacak şekilde kayıtlı tanık beyanı alınmadığı, böylece çalışma olgusunun yeterli ve gerekli bir araştırmayla hiç bir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak sağlıklı bir biçimde belirlenmediği anlaşılmaktadır.
Yapılacak iş, davacının özlük dosyasını ve tespite konu döneme ait aylık ücret tediye bordrolarını, hizmet cetvelinde görülen sigortalı ve işyeri sicil dosyalarını, dönem bordrolarını getirtmek, işyerinin Yasa kapsamına alınma tarihi ile tespiti istenen dönem içerisinde Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca yapılan bir denetim olup olmadığını sormak, Emniyet Müdürlüğü’nden gelen yazılarda davacının tespiti istenen süreler içinde farklı illere nakil gittiği bildirildiğinden çalışmalasına ara verip vermediğini araştırmak, davacının dava konusu dönem içerisinde farklı işyerlerinde çalışması bulunduğu anlaşılmakla bu işyerlerinin adresini ve işyeri ünvanını Kurumdan sorarak davalı işyeri ile herhangi bir bağlantısı olup olmadığını belirlemek, öncelikle dava konusu dönemi kapsar biçimde bordro tanıklarını dinlemek, davalı işverenin işkolu gözetildiğinde birden fazla işyerinin bulunması muhtemel olduğundan Kurumdan davalı işverene ait diğer işyerlerinin sicil numarasını ve işyeri ünvanını sormak ve davacının bu işyerlerinde de çalışması olup olmadığı yönünde araştırma yapmak, gerek görüldüğü takdirde Kurumdan sorulmak suretiyle veya zabıta araştırması ile tespit edilecek komşu işyerlerinin işverenleri veya bu işverenlerin resmi kayıtlarına geçmiş çalışanların beyanlarına başvurmak, dinlenen bordro ve komşu işyeri tanıklarının çalışma süresini tereddütsüz belirlemek amacıyla gerek görüldüğü takdirde hizmet döküm cetvellerini getirtmek, davanın nitelikçe kamu düzenini ilgilendirdiği nazara alınıp araştırma genişletilerek tüm deliller birlikte değerlendirilip sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın eksik araştırma ve inceleme sonucunda yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davalıların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının temyiz edenlerden Sünbül Yaşar Akarsu mirasçılarına iadesine, 24/11/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.