YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/5900
KARAR NO : 2014/9755
KARAR TARİHİ : 05.05.2014

MAHKEMESİ : Bafra 1. Asliye Hukuk İş Mahkemesi
TARİHİ : 08/11/2012
NUMARASI : 2012/666-2012/464

Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde 31/11/2004-14/02/2011 tarihleri arasında geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalılar vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi . tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
Dava, davacının davalı işyerinde 31.11.2004-14.02.2011 tarihleri arasında kesintisiz ve aralıksız çalıştığının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davacının hizmet tespiti talebinin kabulü ile; davacı . sigorta sicil no lu D.K.’ın davalı B. giyim San. Ve Tic. Ltd. Şti. nezdinde; 30/11/2004 tarihinden 14/02/2011 tarihine kadar; 2004 yılında 30 gün, 2005 yılında 360 gün, 2006 yılında 360 gün, 2007 yılında 360 gün, 2008 yılında 57 gün, 2011 yılında 11 gün olmak üzere, toplam 1178 gün süre ile 506 Sayılı Yasaya tabi olarak sürekli ve kesintisiz hizmet akdine istinaden asgari ücret ile çalıştığının tespitine karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa’nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa’nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay’ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır.
Çalışma olgusu her türlü delille ispat edilebilirse de çalışmanın konusu, niteliği, başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin resmi kayıtlara geçmiş bordro tanıkları yada komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555- 3.11.2004 gün 2004/21- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerin incelenmesinden; davacıya ait 15/02/2005 tarihli ilk işe giriş bildirgesinin A. F.-Bafra İsmail Ahiskalı Mesl.Eğt.Mrk. Ünvanlı işyeri tarafından Kurum kayıtlarına 15/02/2005 tarih ve 43944 varide no ile intikal ettiği, 27.02.2008 tarihinde de davalı işverenlikte işe başladığına ilişkin bildirgenin Kurum ‘a verilmiş olduğu, hizmet cetveli incelendiğinde 27/02/2008-21/02/2011 tarihleri arasında toplam 851 gün “1002109” sicil no lu davalı işyeri tarafından davacı adına hizmet bildirimde bulunulduğu, davalı işyerinin 10/06/1993 tarihinden itibaren 506 sayılı Kanun kapsamına alınmış olduğu, 2008/11- 2011/02 dönemine ait puantaj listesi, 2008/07-2009-12 ücret ödeme formları, 2008/6-2010/12 aylarına ait imzalı ücret bordroları ile davacıya ait işyeri şahsi sicil dosyasının getirtilmiş olduğu, yapılan zabıta araştırması neticesi “D. K.ın çevreden yapılan araştırmada 31.11.2004-27.02.2008 tarihleri arasında B. Giyim Tic.A.Ş. Bafra adresinde çalıştığının tespit edildiği” hususunun 22/04/2011 tarihinde tutanağa bağlanmış olduğu, Samsun Valiliği Bafra İsmail Ahıskalı Meslek Eğitim Merkezi Müdürlüğü’nün ilgili makama yazmış olduğu 07.04.2011 tarihli yazıda davacının 3308 sayılı Çıraklık ve Meslek Eğitim Kanunu’nun 10. Maddesi gereğince 15.02.2005 tarihinde okula kayıt yaptırdığı, 22.02.2008 tarihine kadar okuma hakkını kullanarak SSK’sının Kurumca ödendiğinin belirtildiği, Bafra 2.Noterliği’nin 10/03/2011 tarih ve 1866 yevmiye no lu ihtarnamesinde davacı tarafından 31/11/2004 tarihinde iş sözleşmesine dayanarak işe başladığının beyan edildiği, yargılama esnasında alınan bilirkişi raporunun dosyaya sunulduğu ve davacı ile davalı tanıklarının dinlenmiş olduğu anlaşılmaktadır.
Somut olayda, mahkemece açıklanan şekilde fiili çalışmanın varlığı yöntemince araştırılmadan sonuca gidildiği ortadadır. Gerçekten istemin tanık sıfatı ile davacı ve davalı tanıklarının beyanı ile karar altına alındığı ancak davacı ile birlikte çalıştığını iddia eden davacı ve davalı tanıklarının ihtilaflı dönemi kapsar şekilde bordro tanığı olduğu hususunun dosya kapsamından tespit edilemediği anlaşılmaktadır.
Yapılacak iş; dinlenen taraf tanıklarının SSK hizmet cetvellerini ve işe giriş bildirgelerini Kurum’dan istemek, 1002109 sicil no lu davalı işyerine ait ihtilaflı döneme ait dönem bordroları getirtilerek bordrolarda sigortalı kaydı yer alan çalışanlardan tespit edilecek bordro tanıklarını dinlemek, ayrıca bu tanıkların adresleri tespit edilemediği ya da beyanları ile yetinilmediği takdirde, davanın kamu düzenini ilgilendirdiği de dikkate alınarak araştırma genişletilip bu dönemlerde çalışması bulunan komşu işyeri işverenleri ve bu işverenler tarafından çalışmaları Kurum’a bildirilen kimseler ile benzer işi yapan işyerlerinin
kayıtlara geçmiş çalışanları zabıta ve kurum kayıtları marifetiyle belirlenip beyanlarına başvurularak tüm deliller birlikte değerlendirilmek suretiyle çıkacak sonuca göre bir karar vermektir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalılar vekillerinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz eden davalılardan B. Giyin San.Tic.Ltd.Şti’ye iadesine
05.05.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.