YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/5540
KARAR NO : 2014/21526
KARAR TARİHİ : 27.10.2014
MAHKEMESİ : Muğla 1. Asliye Hukuk İş Mahkemesi
TARİHİ : 13/12/2013
NUMARASI : 2013/708-2013/1517
Davacı, ilk kesinti tarihini takip eden aybaşından itibaren Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitine, 6111 sayılı Kanun’dan yararlandırılmasına karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalı Kurumun tüm, davacının ise, aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava, davacının ilk tevkifat tarihini takip eden aybaşından itibaren tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespiti ile 6111 sayılı Yasanın prim borçlarının yapılandırılmasına ilişkin hükümlerinden faydalanması istemine ilişkindir
Dairemizin 02/07/2013 tarih ve 2013/2365-14200 E.K. Sayılı bozma ilamı üzerine, mahkemece, davanın kısmen kabulü ile davacının 01.06.1995-31.12.1995, 01.05.1997-31.12.1997, 01.06.1998-31.12.1998, 01.06.1999-31.12.1999, 01.05.2000-31.12.2000, 01.06.2001-21.12.2001, 01.05.2002-31.12.2002, 01.05.2003-31.12.2003,01.04.2005-31.12.2005 tarihleri arasında kurumca tarım bağ-kur sigortalısı olarak kabul edildiği anlaşılmakla, davanın HMK 114/1-4, 115/2.md. gereğince hukuki yarar yokluğu nedeniyle reddine, bu sürelerin 6111 sayılı yapılandırma yasasından faydalandırılmasına, belirtilen tarihler dışındaki süreler yönünden Ispatlanamayan davanın reddine karar verilmiştir.
Yargıtay’ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş kararları; Kurumun prim alacaklarını Bakanlar Kurulu kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi halinde, Bağ-Kur’un prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re’sen kayıt ve tescil etmemesi, yasanın kendisine yüklediği re’sen tescil yükümlülüğüne aykırılık teşkil ettiğinden, prim tevkifatının yapıldığı tarihi izleyen aybaşından itibaren sigortalı olarak kabulü gerektiği yönündedir.
Tarım Bağ-Kur sigortalılığının temel koşulu 2926 sayılı Yasanın 2/1 ve 3/b maddelerinde belirtildiği gibi, tarımsal faaliyette bulunmaktır. Prim tevkifatına dayalı tespit davalarında, salt ziraat odası ve kooperatif kaydı gibi belgelerin bulunması yada ürün tesliminin olması tek başına davanın kabulü için yeterli değildir. Tarım Bağ-Kur sigortalılığının tespiti için öncelikle bir prim kesintisinin (tevkifat) bulunması gerekir. Yine bu prim kesintisini (tevkifatı) takip eden yıllarda, tarımsal faaliyete ilişkin olarak, hangi tarımsal ürünlerin yetiştirildiği, nereye satıldığı veya teslim edildiği, bu ürünlerden prim kesintisinin yapılıp yapılmadığı gibi hususlar da somutlaştırılarak belirlenmelidir.
Öte yandan ilk prim kesintisini izleyen yıllarda, prim kesintisi (tevkifat) veya ürün tesliminin iki yıla kadar olan süre dışında süreklilik arzettiği hallerde tarımsal faaliyetin sürekli olduğu kabul edilip, bu yıllar için de tespit kararı verilmesi gerekmektedir.
Dosyadaki bilgi ve belgelerden; davacının teslim ettiği ürünlerden ilk defa Mayıs/1995 tarihi olmak üzere takip eden 2005 yılına kadar düzenli prim kesintisinin yapıldığı, Kurum tarafından her bir tevkifat dikkate alınarak tevkifatın kesildiği tarihi takip eden aybaşından ilgili yılın sonuna kadar tescil edildiği anlaşılmaktadır.
Somut olayda, mahkemece kayıtlarına göre davacının Kurum tarafından tarım Bağ-kur sigortalısı olarak kabul edildiği süreler yönünden karar verilmesine yer olmadığına kararı verilmesi doğrudur. Ancak Kurum tarafından 1995-2005 yılları arası kabul edilmeyen süreler yönünden tarım Bağ-Kur sigortalılığına karar verilmemesi hatalı olmuştur. Yukarıda belirtildiği gibi prim kesintisine dayalı tespit davalarında, ilk prim kesintisinin yapıldığı yılı takip eden yıllarda da, prim kesintisinin veya ürün tesliminin yani tarımsal faaliyetin sürekli olması gerekir. Sürekli prim kesintisi ve ürün tesliminden amaç, bunun her yıl yapılabileceği gibi, prim kesintisi veya ürün tesliminin iki yıla kadar olan süre dışında devam ettiği durumlarda da tarımsal faaliyetin sürekli olduğu kabul edilir. Bu nedenlerle Uyuşmazlık konusu olan dönemde davacının düzenli prim kesintisi bulunmaktadır.
Yapılacak iş, davacının 01/06/1995-31/12/2005 tarihleri arası Kurumca kabul edilen süreler haricinde tarım bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitine ve 6111 sayılı yasanın hükümlerinden faydalanmasına karar vermekten ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin yazılı şekilde karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davacının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz edenlerden davacıya iadesine
27/10/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.