YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/5200
KARAR NO : 2014/8849
KARAR TARİHİ : 24.04.2014

MAHKEMESİ : Çanakkale İş Mahkemesi
TARİHİ : 21/09/2012
NUMARASI : 2010/8-2012/207

Davacı, idari para cezalarına ilişkin ödeme emirlerinin iptaline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, mahkemenin görevsizliğine karar vermiştir.
Hükmün taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.

K A R A R

Dava, davacıya gönderilen 2009/12630, 2009/12626, 2009/12631, 2009/12625, 2009/12628, 2009/12629, 2009/12627 takip numaralı ödeme emirlerinin iptali istemine ilişkindir.
Yerel mahkemece, 2009/12625, 2009/12628, 2009/12629, 2009/12627 takip numaralı idari para cezalarına ilişkin ödeme emirlerinin iptaline ilişkin dava idari yaptırımı ilgilendirdiğinden yargı yolu yanlışlığı nedeniyle mahkememizin görevsizliğine, Kurum işleminin kısmen iptali ile 2009/12630, 2009/12626, 2009/12631 takip numaralı ödeme emirlerinin iptaline karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; 21/11/2008 tarihli Kontrol Raporunun sonuç kısmında davacı S.. Ç..’ e ait A. kasabası C.mahallesi Y. Ç. adresinde bulunan bekçilik işyerinin 29/03/2007 tarihi itibariyle kanun kapsamına alınması amacıyla işverenden işyeri bildirgesinin istenilmesi ve verilmemesi halinde resen düzenlenmesi ve süresinde verilmemiş olması sebebiyle idari para cezası uygulanması gerektiğinin, M.A. E.’ın 29/03/2007 tarihinde, M.Ş.E.ın 28/03/2008 tarihinde çalışmaya başladığına dair işe giriş bildirgelerinin işverenden istenmesi, verilmemesi halinde resen düzenlenmesi ve süresinde verilmemiş olması sebebiyle idari para cezası uygulanması gerektiğinin, M.A. E.’ın 29/03/2007-28/03/2008 tarihleri arasında ve M. Ş. E.’ın 28/03/2008 tarihinde en azından 1 gün süreyle hizmeti gösteren prim ve hizmet belgelerinin işverenden istenmesi, verilmemesi halinde resen düzenlenmesi ve süresinde verilmemiş olması sebebiyle idari para cezası uygulanması gerektiğinin, işverenin kayıtlarını ibraz etmemesinden dolayı idari para cezası uygulanması gerektiğinin bildirildiği, .. sicil numaralı Meyve Yetiştiriciliği ve Bekçilik işyerinin 29/03/2007 tarihi itibariyle kanun kapsamına alındığı, buna ilişkin bildirgenin 29/12/2008 tarihinde işverene tebliğ edildiği, 11/08/2009 tarihli yazı ile M. A.E. ve M. Ş. E. için Prim hizmet belgelerinin verilmesi istenildiği ve bu yazının işverene 24/08/2009 tarihinde tebliğ edildiği, 22/12/2008 tarih ve 55916 sayılı yazı ile davacıya Kontrol Raporunda belirtilen hususlardan dolayı idari para cezası verildiğinin bildirildiği, 2009/12630 sayılı ödeme emri ile 2007/3-2008/3. aylar arası işsizlik sigortası primi borçlarının, 2009/12626 sayılı ödeme emri ile 2007/3-2008/3. aylar arası işsizlik prim borçlarının, 2009/12631 sayılı ödeme emri ile 2007/3-2008/3. aylar arası damga vergisi borçlarının, 2009/12625-12627-12628-12629 sayılı ödeme emirleri ile idari para cezalarının ödenmesinin istenildiği, davanın 7 günlük yasal süre içinde açıldığı, davacı vekili tarafından sunulan 16/04/2013 tarihli dilekçesinin ekinde İdare Mahkemesinden verilen görevsizlik kararının bulunduğu anlaşılmaktadır.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 102/4. maddesinde “İdari para cezaları ilgiliye tebliğ ile tahakkuk eder. Tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde Kuruma ya da Kurumun ilgili hesaplarına yatırılır veya aynı süre içinde Kuruma itiraz edilebilir. İtiraz takibi durdurur. Kurumca itirazı reddedilenler, kararın kendilerine tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde yetkili idare mahkemesine başvurabilirler. Bu süre içinde başvurunun yapılmamış olması halinde, idari para cezası kesinleşir.” hükmü yer almaktadır.
Aynı Kanunun 86/6. madde hükmüne göre “Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarınca, fiilen yapılan denetimler sonucunda veya işyeri kayıtlarından yapılan tespitlerden ya da kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatı gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemeler neticesinde veya kamu kurum ve kuruluşları ile bankalar tarafından düzenlenen belge veya alınan bilgilerden çalıştığı anlaşılan sigortalılara ait olup, bu Kanun uyarınca Kuruma verilmesi gereken belgelerin yapılan tebligata rağmen bir ay içinde verilmemesi veya noksan verilmesi halinde, bu belgeler Kurumca re’sen düzenlenir ve muhteviyatı sigorta primleri Kurumca tespit edilerek işverene tebliğ edilir. İşveren, bu maddeye göre tebliğ edilen prim borcuna karşı tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde, ilgili Kurum ünitesine itiraz edebilir. İtiraz, takibi durdurur. İtirazın reddi halinde, işveren kararın tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde yetkili iş mahkemesine başvurabilir. Yetkili mahkemeye başvurulması, prim borcunun takip ve tahsilini durdurmaz. Mahkemenin Kurum lehine karar vermesi halinde, 88 inci ve 89 uncu maddelerin prim borcuna ilişkin hükümleri uygulanır.”
Bu hükümler birlikte değerlendirildiğinde Kurum elemanlarınca düzenlenmiş denetim tutanağına göre yapılan işlemlerin iptalinin istenebileceği anlaşılmaktadır. Denetim tutanağı sonrasında düzenlenen idari para cezasının iptali için 5510 sayılı Yasanın 102/4. maddesine göre İdare Mahkemesinde ve yine denetim tutanağı sonrasında düzenlenen prim tahakkuku işlemine karşı da aynı Yasanın 86/6. maddesine göre İş Mahkemesinde dava açılabilir. Bu yasa hükümlerinde belirtilen prosedür uygulandıktan ve tüm yollar tüketildikten sonra kesinleşen borçlar ile ilgili olarak ödeme emri gönderilebilir ve artık ödeme emirlerinde belirtilen borçların esasına ilişkin olarak bir inceleme yapılamaz.
Yapılacak iş, 2009/12625, 2009/12628, 2009/12629, 2009/12627 takip numaralı ödeme emirlerine konu olan idare para cezaları yönünden 5510 sayılı Yasanın 102/4. maddesinde belirtilen prosedürün işletilip işletilmediğini, idari para cezalarının idari aşamada kesinleşip kesinleşmediğini, İdare Mahkemesinde açılan dava sonucunda idari para cezaları ile ilgili olarak ne karar verildiğini araştırmak, 2009/12630, 2009/12626, 2009/12631 takip numaralı ödeme emirlerine konu prim borçları yönünden ise 5510 sayılı yasanın 86/6. maddesi gereğince davacının komisyona başvuru yapıp yapmadığını, komisyon kararına karşı İş Mahkemesinde dava açılıp açılmadığını ve mahkeme tarafından ne şekilde karar verildiğini araştırmak, davalar devam ediyor ise sonucunu beklemek, idari para cezaları ve prim borçları bu davalar sonucunda kesinleşti ise ödeme emirlerinin iptal edilemeyeceğini ve göz önünde bulundurarak sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davacı vekili ve davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, 24/04/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.