YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/3648
KARAR NO : 2014/9197
KARAR TARİHİ : 28.04.2014
MAHKEMESİ : Acıpayam Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
TARİHİ : 21/11/2013
NUMARASI : 2013/32-2013/475
Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davacı ile davalılardan Kurum vekilleri ile davalı A.. Ş… tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davacının tüm, davalıların ise aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava, davacının aylık 3.500,00 TL aldığı maaş üzerinden 01/06/2004-27/06/2004 tarihleri arası eksik sürelerle sigorta primine esas ücretin tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile davacının 01/01/2004-30/04/2004 ve 01/06/2004-09/06/2004 tarihleri arası 3.500,TL net ücretle çalıştığının tespitine karar verilmiş ise de, varılan bu sonuç ücret yönünden eksik araştırma ve incelemeye dayalıdır.
Bu tür hizmet tespitine yönelik davaların kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği, Yargıtay’ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş ictihadı gereğidir. Yasal dayanağı 5510 sayılı Yasanın 86/8. ve 506 sayılı Kanunun 79/10. maddeleri olan bu tür davalarda çalışma olgusu hiç bir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak sağlıklı bir biçimde belirlendikten sonra ücret konusu üzerinde durulmalıdır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacının üretim müdürü olarak çalıştığının belirtildiği, davacı adına 19/02/2001 tarihli işe giriş bildirgesinin Kuruma verildiği, davacı adına 19/02/2001-01/06/2004 tarihleri arası ve 2004/5. aya ait tüm çalışmaların asgari ücret üzerinden Kuruma bildirildiği, davacı tarafından 09/06/2004 tarihinde istifa dilekçesi verildiği, davalı şirket anttetli ve imzalı yazıda davacının maaşının 3500.TL olduğu, 2001, 2002 ve 2003 imzalı ücret bordrolarında da maaşın asgari ücret olarak belirtildiği, 2004 yılı imzasız ücret bordrolarındada maaşın asgari ücret olduğu, ticaret odası yazısında 2004 yılı için ücretin 423 TL olup, tarafların ortak iradesine bağlı olarak değişebileceğinin, sanayi odası yazısında 2004/6. ay için azami brüt ücretin 1300 TL olup 3500TL uygun olmadığının, Çorlu Ticaret Odası yazısında 2004/6. ay için ortalama 1183 TL olarak belirtildiği, dinlenen bordro tanıklarının fiili çalışmayı doğruladıkları ücreti de 3500 TL olduğunun belirtildiği anlaşılmaktadır.
Somut olayda, mahkemece hizmet tespitine yönelik verilen karar yerinde ise de, ücret yönünden yerinde değildir. Bankaya ödenen kredi taksidindeki geri ödeme miktarları davacının aldığı ücretin belirlenmesinde esas alınması mümkün değildir. Kaldı ki diğer bildirimler de asgari ücret üzerinden yapılmıştır. Davalı işverenin kapasitesi, işin niteliği, davacının kıdemi, benzer işi yapan işçilerin aldığı ücret vs. araştırılmadan sonuca gidilmesi hatalı olmuştur.
Mahkemece yapılacak iş, Mahkemece yapılacak keşif ve bilirkişi incelemesi ile işyerinin kapsam ve kapasitesini belirlemek, işverenin yaptığı bildirimler ile çalışan işçilerin niteliklerini de karşılaştırarak, işverenin çalıştırdığı işçilerin kıdem ve pozisyonuna göre gerçek ücreti üzerinden bildirilip bildirilmediği üzerinde durmak, davacının asgari ücret ile çalışması olağan olmayan nitelikli bir işçi olup olmadığını, nitelikli bir işte çalıştırılıp çalıştırılmadığını belirlemek, asgari ücretle çalışmasının olağan olmadığı belirlendiği takdirde, işverenin aynı pozisyondaki işçilere ödediği ücretlerin gerçeğe uygun olup olmadığını değerlendirmek, bu bildirimlerin gerçeğe uygun olduğunun belirlenmesi halinde, bu ücretleri esas almak, aksi takdirde benzer işi yapan işyerlerinden, gerektiğinde ilgili meslek odasından emsal ücret araştırması yaparak, tüm deliller birlikte değerlendirilerek elde edilecek sonuca göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın eksik araştırma ve inceleme sonucunda yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalıların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan A.. Ş…’ne iadesine, aşağıda yazılı temyiz harcının temyiz edenlerden davacıya yükletilmesine, 28/04/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.