YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/21175
KARAR NO : 2014/26526
KARAR TARİHİ : 08.12.2014
MAHKEMESİ : Ankara 8. İş Mahkemesi
TARİHİ : 17/07/2014
NUMARASI : 2013/1154-2014/1707
Davacı, Kurumca kabul edilen süreler dışında 15/09/1987-1989 tarihleri arasındaki SSK hizmetleri ile çakışan 2926 sayılı yasa kapsamındaki sigortalılık hizmetlerinin iptaline, SSK prim ödemesinin son bulduğu tarihi takip eden aybaşından itibaren 2926 sayılı yasa kapsamında tarım sigortalısı olduğunun ve 01/05/2009 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı bağlanması gerektiğinin tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme bozmaya uyarak ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalı Kurumun aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava, davacının 15/09/1987-1989 tarihleri arası SSK’lı çalışmalarla çakışan tarım Bağ-Kur sigortalılığına ait sürelerin iptali ile, SSK’lı çalışmaların bitimini takip eden aybaşından itibaren tarım bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitine ve 01/05/2009 tarihi itibariylede yaşlılık aylığı bağlanması istemine ilişkindir.
Dairemizin 08/04/2013 tarih ve 2013/550-6831 E.K. karar sayılı bozma kararı üzerine,mahkemece davanın kabulü ile, davacının, 01/08/1989 – 03/10/2000 tarihleri arasında 11 yıl 2 ay 2 gün 2926 S.Y. kapsamında zorunlu tarım sigortalısı hizmeti olduğunun tespitine ve 01/05/2011 tarihi itibariyle aylık bağlanmasına karar verilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık uzun süreli zorunlu 506 sayılı yasa kapsamındaki çalışmaların tarım Bağ-Kur sigortalılığını kesip kesmeyeceği noktasında toplanmaktadır.
Gerçekten tarım Bağ-Kur sigortası kapsamında kesintisiz tarımsal faaliyetin bulunduğunun anlaşıldığı hallerde, gerek 506 ve gerekse 1479 sayılı Yasalar kapsamındaki kısa süreli çalışmaların 2926 sayılı Yasa kapsamındaki sigortalılığı tümden sona erdirmeyeceği, 2926 sayılı Yasa’nın 36 ve 10.maddesindeki şartların da gerçekleşmesi halinde 506 ve 1479 sayılı Yasa’lar kapsamındaki kısa süreli çalışmalar dışında kalan süreler bakımından tarım Bağ-Kur sigortalısı olunduğunun kabulünün gerekeceği, ancak 506 ve 1479 sayılı Yasalar kapsamındaki çalışmaların uzun süreli olduğu hallerde ise, tarımsal faaliyetin kesintiye uğradığının ve anılan çalışmaların sona ermesinden sonra, 2926 sayılı Yasa kapsamında sigortalılığın yeniden başlatılabilmesi için, doğrudan prim yatırılması, talep veya aynı Yasa’nın 36.maddesine göre ürün bedelinden tevkifat yapılması yoluyla yeniden kayıt ve tescil yolundaki iradenin ortaya konulması gerektiği dairemizin giderek Yargıtay’ın yerleşmiş görüşlerindendir. (Yargıtay HGK’ nun 14/02/2007 tarih 2007/21-73 esas ve 2007/71 sayılı kararıda aynı yöndedir)
Yargıtay’ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş kararları; Kurumun prim alacaklarını Bakanlar Kurulu kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi halinde, Bağ-Kur’un prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re’sen kayıt ve tescil etmemesi, yasanın kendisine yüklediği re’sen tescil yükümlülüğüne aykırılık teşkil ettiğinden, prim tevkifatının yapıldığı tarihi izleyen aybaşından itibaren sigortalı olarak kabulü gerektiği yönündedir.
Bir yıldan daha az süren zorunlu sigortalılık kapsamındaki çalışmalar kısa süreli olup, kesintisiz bir şekilde bir yıl veya daha fazla süren çalışmalar ise uzun süreli çalışmadır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının tarımsal faaliyeti nedeniyle 01/07/1987 tarihinde Tarım Bağ-Kur sigortalısı olarak tescil edildiği, 10/04/1987 tarihinde ziraat odası kaydının başladığı,15/09/1987-01/08/1989 tarihleri arası 675 günlük 506 sayılı Yasa kapsamında uzun süreli çalışmalarının bulunduğu, ticari faaliyeti nedeniyle 04/10/2000 tarihinde 1479 sayılı Yasa kapsamında esnaf Bağ-Kur sigortalılığına tescil edildiği, 15/09/1987-01/08/1989 tarihleri arası 675 günlük 506 sayılı Yasa kapsamında uzun süreli çalışmalarının bulunduğu, teslim ettiği ürünlerdenTemmuz/1997 ve 1998 yıllarında prim kesintisi yapıldığı anlaşılmaktadır.
Somut olayda, uzun süreli SSK kapsamındaki çalışmaların tarım Bağ-kur sigortalılığını kestiği, SSK’lı çalışmaların bitiminden sonra tekrar tarım Bağ-Kur sigortalılığının başlayabilmesi için talep, prim ödemesi veya prim tevkifatının bulunması gerekmektedir. Davacının uzun süreli SSK kapsamındaki çalışmalarının bitiminden sonra Temmuz/1997 tarihine kadar sigortalılığın yeniden başlatılabilmesi için prim ödemesi, prim kesintisi veya talebi bulunmamaktadır. Dolayısıyla 01/08/1989-01/08/1997 tarihleri arası dönem yönünden sigortalılık koşulları oluşmamıştır
Yapılacak iş; davacını 01/08/1997-04/10/2000 tarihleri arası tarım bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitine ve oluşan bu yeni duruma göre yaşlılık aylığı şartlarının oluşup oluşmadığı değerlendirilerek sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 08/12/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.