YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/19879
KARAR NO : 2015/16800
KARAR TARİHİ : 17.09.2015
MAHKEMESİ : Bafra 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 19/06/2014
NUMARASI : 2013/145-2014/378
Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde 24/01/2006-01/03/2010 tarihleri arasında geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalılar vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan tüm temyiz itirazlarının reddine,
2- Dava, davacının24.01.2006-01.03.2010 tarihleri arasında davalı işyerinde hizmet akdine dayalı olarak geçen ve Kuruma bildirilmeyen çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulü ile, hükümde yazılı şekilde karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa’nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa’nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay’ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Gerçekten de işe giriş bildirgesi ve imzalı puantajlar davacı çalışmalarının işyerinde kesintili geçtiğinin karinesidir. Karinenin tersinin ise eşdeğerdeki delillerle kanıtlanması gerektiği söz götürmez. Bu gibi durumlarda çalışma olgusunu ortaya koyabilecek inandırıcı ve yeterli kanıtlar aranmalı, kamu düzenine dayalı bu tür davalarda hakim, görevi gereği doğrudan soruşturmayı genişleterek sigortalılık koşullarının oluşup oluşmadığını belirlemelidir. Bu yön, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 16.09.1999 gün 1999/21-510-527, 30.06.1999 gün 1999/21-549-555, 5.2.2003 gün 2003/21-35-64, 15.10.2003 gün 2003/21-634-572, 3.11.2004 gün 2004/21-480-579 ve 2004/21-479578, 10.11.2004 gün 2004/21-538 ve 1.12.2004 gün 2004/21-629 sayılı kararlarında da vurgulanmıştır.
Dosya içeriğinden; davalı işveren tarafından davacı adına 24.01.2006,04.06.2009 tarihli işe giriş bildirgelerinin düzenlendiği, Kurum kayıtlarında davacının 24.01.2006-02.01.2008 tarihleri arasında “81030494” sicil numaları davalı işyerinde, 04.01.2008-01.03.2011 tarihleri arasında ise “1320516” sicil numaralı T…B…şyerinde çalışmalarının gözüktüğü, davalı tarafından sunulan vekaletnamede T….B… davalı işyeri ortaklarından olup sorumlu müdür olduğunun anlaşıldığı, davacının çalışmasının hangi işyerinde hangi sürelerde geçtiğinin somut olarak ortaya konulmadığı, öte yandan bir kısım imzalı puantaj kayıtlarının dosyaya sunulduğu ancak bilirkişi tarafından kayıtların fotokopi olduğu için dikkate alınmadığının belirtildiği ve mahkemece de bu kayıtların geçerliliği hususunda araştırma yapılmadığı anlaşılmaktadır.
Yapılacak iş; dava konusu yapılan çalışma döneminin tamamında, imzalı puantaj kayıtları olan dönemlerde imzalı puantajlar kadar; imzalı puantaj kayıtları olmayan veya olup da itiraz edilen imzaların davacıya ait olmadığı anlaşılan dönemlerde ise, dönem bordrolarında ihtilaflı dönemin tamamında kayıtlı ve tarafsız tanıklar saptanarak bunların bilgilerine başvurmak, bordolarda adı geçen kişilerin adreslerinin tespit edilememesi veya beyanları ile yetinilmediği takdirde, Sosyal Güvenlik Kurumu, zabıta, maliye, meslek odası aracılığı ve muhtarlık marifetiyle davalı işyerine komşu işyerlerini tespit edip bu işyerlerinin uyuşmazlık konusu dönemde çalıştığı tespit edilen kayıtlı çalışanları, yoksa işyeri sahipleri araştırılıp tespit edilerek çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı ve süresi yönünde yöntemince beyanlarını almak, çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde 506 sayılı Yasanın 2, 6, 9 ve 79/8. maddeleri gereğince ortaya koyulduktan sonra hüküm altına alınan sürelerde davacının çalışmasının hangi işveren yanında geçtiği açıkça belirtilmek sureti ile hüküm kurmaktan ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, davalıların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan B….Cam Mozaik Yapı Elemanları Tarım San. Ve Tic. Ltd. Şti’ne iadesine, 17.09.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.