YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/19486
KARAR NO : 2014/27447
KARAR TARİHİ : 16.12.2014
MAHKEMESİ : Kocaeli 3. İş Mahkemesi
TARİHİ : 24/06/2014
NUMARASI : 2013/273-2014/281
Davacı, Kurum işleminin iptali ile kesilen yetim aylığının bağlanmasına, ödenen aylıklar sebebiyle borçlu olmadığının tespitine, kesilen aylıkların faiziyle tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, bozmaya uyarak ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava; davacının aldığı ölüm aylığını, 5510 sayılı Kanunun 56/2 fıkrası uyarınca iptal eden kurum işleminin iptali ile davacının Kuruma borcu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davacının boşandığı eşiyle birlikte yaşadığını kesin olarak söyleyebilmek için davacının özel yaşamına hukuk dışı dinleme ve izleme araçlarıyla müdahale edilmesi gerektiği, bunun ise yasalara, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ve uluslararası sözleşmeler ile güvence altına alınmış temel hak ve özgürlüklere aykırı olduğunun belirlendiği, bu nedenle Sosyal Güvenlik Kurumunun yaptığı işlemin hatalı olduğu belirtilerek davanın kabulüne karar verilmiştir.
Somut olayda; Mahkemece 22.12.2011 tarihinde davanın kabulüne karar verilmiştir. Kararın davalı vekili tarafından süresinde temyizi üzerine Dairemiz tarafından, 30.04.2013 tarih, 2012/2661 E., 2013/ 8427 K. sayılı ilam ile; “bozma ilamında yazılı şekilde ayrıntılı araştırma yaparak sonucuna göre karar vermek gerektiği” belirtilerek hüküm bozulmuştur.
Mahkemece, bozma ilamına uyulmasına karar verilmiştir.
Bozmadan sonra, davacı ve boşandığı eşi adına tespit edilen aboneliklerin kontrol memurlarının tuttukları tutanaktan sonra edinildiği, davacı ile boşandığı eşinin birlikte yaşadığına dair elektronik ortamda ihbarda bulunan Ö. T. isimli kişinin araştırılarak beyanlarının alınmadığı, davacı ile boşandığı eşinin seçim adresi araştırılmadığı gibi bozma ilamında belirtilen şekilde ayrıntılı araştırmaların yapılmadığı, eksik inceleme ve araştırma ile karar verildiği görülmüştür.
Dava konusu olayda; bozmaya uyulduğu halde, bozma ilamında belirtilen şekilde araştırma yapılmadan eksik inceleme ve araştırma ile karar verilmiştir. 09.05.1960 gün ve 21/9 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca bozma kararına uyan mahkeme artık bozma kararı gereğince işlem yapmak ve hüküm vermek zorundadır.
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 59/2. maddesinde “Kurumun denetim ve kontrol ile görevlendirilmiş memurlarının görevleri sırasında tespit ettikleri Kurum alacağını doğuran olay ve bu olaya ilişkin işlemler, yemin hariç her türlü delile dayandırılabilir. Bunlar tarafından düzenlenen tutanaklar aksi sabit oluncaya kadar geçerlidir.” hükmü yer almaktadır.
Bu durumda Mahkemece yapılacak iş; davacı ile boşandığı eşinin birlikte yaşayıp yaşamadığını tespiti için, Dairemizin, 30.04.2013 tarih, 2012/2661 E., 2013/ 8427 K. sayılı ilamında yazılı açıklamalar kapsamında ayrıntılı araştırma yaparak sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece eksik inceleme ve araştırma sonucu davanın kabulüne karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 16/12/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.