YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/16354
KARAR NO : 2014/21440
KARAR TARİHİ : 27.10.2014

MAHKEMESİ : Bergama 1. Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
TARİHİ : 03/06/2014
NUMARASI : 2012/230-2014/234

Davacı, Kurumca düzenlenen ödeme emirlerinin iptaliyle borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.

K A R A R

Dava; davacının B.Köyü Çiftçi Malları Koruma Kurulu Başkanlığı yaptığı B. Köyü Çiftçi Malları Koruma Başkanlığı’na ait prim, işsizlik sigortası primi, eğitime katkı payı ve özel işlem vergisi borçlarından dolayı Kurumca düzenlenen 2003/13157, 2003/15181, 2003/15182, 2003/13158, 2007/42590, 2007/42591, 2003/15183, 2003/15184 ve 2003/13580 takip sayılı dosyalarından davacıya tebliğ edilen ödeme emirlerinin iptali ile menfi tespit istemine ilişkindir.
Mahkemece; davacının görevinden sonra tahakkuk eden ödeme emirlerinden sorumluluğunun bulunmadığı gerekçesiyle ödeme emirlerinin iptaline ve borçlu olmadığının tespitine karar verilmiştir.
01.10.2008 tarihinden önce tahakkuk eden prim borçları nedeniyle davanın yasal dayanağı 506 sayılı Kanun hükümleridir. 506 sayılı Kanununun 80 inci maddesi primlerin zamanında ve düzenli olarak tahsilini sağlamaya yönelik olup, anılan maddenin 1 inci fıkrası hükmüne göre, işveren, bir ay içinde çalıştırdığı sigortalıların primlerine esas tutulacak kazançlar toplamı üzerinden bu Kanun gereğince hesaplanacak prim tutarlarını ücretlerinden kesmeye ve kendisine ait prim tutarlarını da bu miktara ekleyerek en geç ertesi ayın sonuna kadar Kuruma ödemeye mecburdur. Süresinde ödenmeyen prim ve diğer kamu alacakları, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uyarınca Kurumca tahsil edilecektir. Aynı maddenin 12 inci fıkrasına göre de; sigorta primlerini haklı sebepleri olmaksızın, birinci fıkrada belirtilen süre içerisinde tahakkuk ve tediye etmeyen kamu kurum ve kuruluşların tahakkuk ve tediye ile görevli kamu görevlileri mesul muhasip, sayman ile tüzelkişiliği haiz diğer işverenlerin üst düzeydeki yönetici veya yetkilileri kuruma karşı, işverenleri ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumludurlar.
506 sayılı Kanun 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Kanunun 106 ıncı maddesi ile yürürlükten kaldırılmış olup, 01.10.2008 tarihinden sonra tahakkuk eden prim borçları hakkında, 5510 sayılı Kanunun 88 inci Maddesinin 1 inci fıkrasında “4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen sigortalıları çalıştıran işveren, bir ay içinde çalıştırdığı sigortalıların prime esas tutulacak kazançlar toplamı üzerinden bu kanun gereğince hesaplanacak sigortalı hissesi prim tutarlarını ücretlerinden keserek ve kendisine ait prim tutarlarını da bu tutara ekleyerek en geç Kurumca belirlenecek günün sonuna kadar öder”, yirminci fıkrasında “Kurumun sigorta primleri ve diğer alacakları haklı bir sebep olmaksızın bu Kanunda belirtilen sürelerde ödenmez ise kamu idarelerinin tahakkuk ve tediye ile görevli kamu görevlileri, tüzel kişiliği haiz diğer işverenlerin şirket yönetim kurulu üyeleri de dahil olmak üzere üst düzeydeki yönetici veya yetkilileri ile kanuni temsilcileri Kuruma karşı işverenleri ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumludur. ” şeklinde paralel düzenlenme getirilmiştir.
Yukarıda açıklanan yasal düzenlemelere göre, davacının Çiftçi Malları Koruma Başkanı olduğu tarihten, görevden ayrıldığı tarihe kadar, primlerin ödenmesi gereken son gün itibariyle de olsa, üst düzey yönetici olduğu dönemlerde, ödenmesi gereken ve tahakkuk eden primlerden sorumlu tutulması gerekmekte olup, Hukuk Genel Kurulunun 18.02.2009 gün ve 2009/10-36 E., 2009/82K. sayılı kararında da aynı ilkeler benimsenmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacının Dikili Kaymakamlığı yazısından 27/03/1994 ila 18/04/1999 tarihleri arasında iki dönem olmak üzere köy muhtarlığı yaptığının belirtildiği, bu durumda davacının 28/03/2004 yılına kadar muhtarlık ve Çiftçi Malları Koruma Kurulu Başkanlığı yapıp yapmadığının net bir şekilde belirlenmediği, davacı, eğer 27/03/1994 ila 28/03/2004 yılları arasında muhtarlık yapmış ise; bu tarihten sonraki dönemde de Çiftçi Malları Koruma Kurulu Başkanlığı görevine devam edip etmediğinin belirlenmediği, davaya konu borçlarla ilgili olarak 26/08/2003 tarihinde yapılandırma yapıldığı, ancak 10/08/2007 tarihinde borçların ödenmemesi nedeniyle yapılandırmanın bozulduğu, 2003/13157, 2003/15181, 2003/15182, 2003/13158, 2007/42590, 2007/42591, 2003/15183, 2003/15184 ve 2003/13580 takip sayılı dosyalarında takip edilen Kurum alacakları ile ilgili davacıya gönderilen ödeme emirlerinin 22/06/2013 tarihinde tebliğ edildiği, davanın ise 29/06/2011 tarihinde süresinde açıldığı, ancak eksik araştırma ve incelemeyle davanın kabulüne karar verildiği anlaşılmaktadır.
Mahkemece yapılacak iş; davacının B. Köyü muhtarılğı ve Çiftçi Malları Koruma Kurulu Başkanlığı yaptığı sürelerin net olarak belirlenerek davaya konu prim, işsizlik sigortası primi, eğitime katkı payı ve özel işlem vergisi borçlarıyla ilgili olarak düzenlenen 2003/13157, 2003/15181, 2003/15182, 2003/13158, 2007/42590, 2007/42591, 2003/15183, 2003/15184 ve 2003/13580 takip sayılı ödeme emirlerinden sorumlu olduğu dönemlerin tespit edilerek sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, yukarıda açıklanan yasal düzenleme ve ilkelere uygun değerlendirme yapılarak, ; hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, eksik araştırma ve inceleme ile karar verilmiş olması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 27.10.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.