YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/14744
KARAR NO : 2014/27848
KARAR TARİHİ : 22.12.2014

MAHKEMESİ : Bursa 5. İş Mahkemesi
TARİHİ : 27/06/2013
NUMARASI : 2012/324-2013/425

Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde 30/01/1983-24/04/1988 ve yine 11/12/1989-15/10/1996 tarihleri arasında geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalılar ve dava dışı Gıda Tarım Ve Hayvancılık Bakanlığı vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.

K A R A R

Dava, davacının 30.01.1983-24.04.1988 ve 11.12.1989-15.10.1996 tarihleri arasında davalı A.. B..’nda katip olarak geçen ve davalı Kuruma bildirilmeyen sigortalı çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulü ile hükümde yazılı şekilde karar verilmiş ise de bu sonuca eksik araştırma ve inceleme ile gidilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davalı A.. B.. tarafından davacının yıl hanesinin son rakamı okunaklı olmayan 30.01.1983 (ya da 30.01.1980) ve 15.05.1992 tarihinde işe başladığına ilişkin işe giriş bildirgelerinin verildiği, davacının oda tarafından bildirilen hizmetinin bulunmadığı, 26.05.1988-28.11.1989 tarihleri arasında askerlik yaptığı, ziraat odasının 01.01.1991; 05.12.1989 ve 15.10.1996 tarihli kararlarında davacının çalışmasından ve çalışmasının başlangıç-bitiş tarihlerinden söz edildiği ancak tarihlerin net ve okunaklı olmadıkları, oda başkanlığı tarafından davalı Kuruma yazılan dilekçelerde de davacının çalışmasının başlangıç ve bitiş tarihlerinin farklı bildirildiği, 1981-1984 dönemlerine ilişkin dönem bordrolarında Recep Güngör ve Kemal Şahin isimli sigortalıların çalışmalarının bildirildiği anlaşılmaktadır.
1- Davada sıfat, tarafın, dava konusu maddi hukuk ilişkisinin süjesi olup olmamasıyla ilgilidir. 506 sayılı Yasa’nın 79. ve 108.maddelerinin uygulanmasında taraf ehliyeti dava şartlarından olup yargılamanın her safhasında resen gözönünde tutulması gerekir.
Taraf sıfatı usul hukuku sorunu olmayıp, dava konusu sübjektif hakkın özüne ilişkin bir maddi hukuk sorunu olduğundan taraf sıfatının yokluğu, davada taraf olarak gözüken kişiler arasında dava konusu hakkın doğumuna engel olduğu için def’i değil, yargılamanın her aşamasında taraflarca ileri sürülmesi mümkün ve mahkemece de kendiliğinden nazara alınması zorunlu bir itiraz niteliğindedir. Taraf sıfatının bulunmaması halinde dava, sıfat yokluğundan (husumet yönünden) reddedilecektir.
Somut olayda, davacı tarafından husumetin Ardahan Ziraat Odası’na izafeten Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı’na yöneltildiği, daha sonra ayrı bir tüzel kişiliği olduğundan Ardahan Ziraat Odası’na da dava dilekçesinin tebliğ edildiği, ancak gerekçeli kararda karar başlığında davalı Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı davalı olarak gösterilmediği gibi, hakkında olumlu olumsuz bir hüküm de kurulmadığı, sadece davalı Ziraat Odası hakkında karar verildiği, 24.02.2014 tarihli 2013/17551E, 2014/2924K sayılı Dairemizin ilamı ile gerekçeli kararın Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı’na tebliğ edilmesi için dosyanın geri çevrildiği anlaşılmıştır. Ayrı bir tüzel kişiliği bulunması sebebi ile husumetin doğrudan Ziraat Odası Başkanlığına yöneltilmesi gerekirken Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı’na yöneltildiği anlaşıldığından Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı hakkında davanın husumet yönünden reddine karar vermek gerekirken olumlu olumsuz herhangi bir karar verilmemiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma sebebidir.
2- Davacının çalışmalarının geçtiğini ileri sürdüğü işyeri bir kamu kuruluşudur. Bu nedenle, davalı işyerinde resmi kayıtlara dayanılması ve ücretlerin yazılı belge ile ödenmesi esastır. Davacının çalışmasının Kuruma bildirilmediği uyuşmazlık konusu dönemlerdeki tüm yazılı belgeler ile ücret ödeme belgelerinin araştırılması gerekir. 
Yapılacak iş, öncelikle davalı Tarım ve Köy İşleri (Gıda Tarım ve Hayvancılık) Bakanlığı hakkında davanın husumetten reddine karar vermek, davalı Ziraat Odası nezdindeki ihtilaflı döneme ait ücret tediye bordrolarının ve puantaj kayıtlarının tamamının aslını veya onaylı ve okunaklı örneklerini getirtmek, ücret ödeme bordrolarında davacının imzasının bulunup bulunmadığını saptamak, davacının işyeri özlük dosyasının eksiksiz ve onaylı bir örneğini işyerinden istemek, davalı odanın başkanı, yönetim kurulu üyeleri, muhasebe çalışanı gibi yetkili kişilerini dinlemek, davacının ücretini ne şekilde aldığını araştırmak, davalı odanın uyuşmazlığa konu dönemine ilişkin karar defteri aslını istemek, davacının ibraz ettiği, davacının çalıştığı tarihlerden söz edilen oda kararlarındaki çelişkiyi gidermek, davalı oda tarafından ihtilaflı dönemin bir kısmında hizmeti bildirilen Recep Güngör ve Kemal Şahin’in beyanlarına başvurmak, nihayetinde davacının resmi kayıtlara geçmeyen dönemlerde çalıştığını ve ücretini aldığını gösterir belgelerin ibraz edilememesi halinde bunun nedenini araştırmak ve haklı ve izah edilebilir bir nedene dayanıyor ise bu takdirde tanık sözlerine itibar etmek ve sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
O halde, davalıların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz edenlerden A.. B..’na iadesine
22.12.2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.