YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/13290
KARAR NO : 2014/23498
KARAR TARİHİ : 11.11.2014

MAHKEMESİ : Uşak 2. İş Mahkemesi
TARİHİ : 06/05/2014
NUMARASI : 2013/919-2014/240

Davacı, 1994 yılına ait prim kesintisinin yapıldığı ayı takip eden aybaşından itibaren 31/12/2001 tarihine kadar Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tesbitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.

K A R A R

1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle hükmün dayandığı kanuni gerektirici nedenlere göre davalı Kurumun aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
2-Davacı, 1994 yılındaki ilk prim kesintisini takip eden aybaşından 31/12/2001 tarihleri arasında Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespiti istemiştir.
Mahkemece, 24/07/2012 tarih, 2011/1152 E. 2012/804 K. sayılı karar ile davanın kısmen kabulü ile davacının 01/06/1996-31/12/1997 tarihleri arasında Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitine dair verilen karar, davalı Kurum vekilinin temyizi üzerine, Dairemizin 01/10/2013 tarih, 2013/13578 E. 2013/ 17695 K. sayılı ilamı ile davacının teslim ettiği ürün bedellerinden yapılan ilk prim kesintisinin 24/05/2000 tarihli olduğu anlaşılmasına rağmen, bu tarihten önce prim kesintisi yapılıp yapılmadığı araştırılmadan ve yapılmışsa kesintiye ilişkin belgeler getirtilmeden yazılı şekilde hüküm kurulmasının hatalı olduğu gerekçesiyle bozulmasına karar verilmiş ve Yerel Mahkemece bozma ilamına uyulmasına karar verilerek yapılan yargılama sonunda, davacının 01/07/1995-31/12/1995 tarihleri arasında Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitine karar verilmiştir.
Yargıtay’ın bozma kararına uyan mahkeme artık bozma kararı gereğince işlem yapmak ve hüküm vermek zorundadır. Çünkü mahkemenin bozma kararına uyması ile bozma kararı lehine olan taraf yararına bir usuli müktesep hak doğmuştur. (09.05.1960 gün ve 21/9 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı) Usuli müktesep hak müessesesi HUMK ve HMK’da düzenlenmiş olmamakla beraber, Yargıtay içtihatları ile kabul edilmiş ve geliştirilmiştir. Bazı konuların bozma kararının kapsamı dışında kalarak kesinleşmesi durumunda da usuli kazanılmış hak doğmuş olur. Yargıtay tarafından bozulan bir hükmün, bozma kararının kapsamı dışında kalmış olan kısımları kesinleşir. Bozma kararına uyan mahkeme, kesinleşen bu kısımlar hakkında yeniden inceleme yaparak karar veremez. Yani kesinleşmiş bu kısımlar o kısımlar lehine olan taraf yararına bir usuli müktesep hak teşkil eder. Somut olayda, davacının 01/06/1996-31/12/1997 tarihleri arasında Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespiti ve fazlaya ilişkin talebin reddi yönün verilen karar davacı tarafından temyiz edilmemesi nedeniyle, bu dava yönünden davalı yararına oluşmuş olan kazanılmış hakkın ihlal edilerek bozma sonrasında davacının 01/07/1995-31/12/1995 tarihleri arasında Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun kabulü hatalı olmuştur.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın ve özellikle davalı yararına oluşan kazanılmış hakları ihlal eder biçimde yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davalı Kurum vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hükmün bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 11/11/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.