YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/11661
KARAR NO : 2014/24548
KARAR TARİHİ : 20.11.2014
MAHKEMESİ : Hayrabolu Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
TARİHİ : 13/09/2013
NUMARASI : 2012/67-2013/283
Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalıların diğer temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava, davacının 01.10.2003-30.08.2005 tarihleri arasında 2003-2004 yıllarında günlük net 30 TL , 2005 yılında ise 35 TL günlük net ücretle davalı işyerinde geçen ve Kuruma eksik bildirilen sigortalı çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, hizmet tespiti davasının kısmen kabulüne, davacının davalı Ş.. T..’ye ait işyerinde 01/10/2003-25/10/2004 tarihleri arasında günlük net 30 TL ücretle kuruma bildirilmeyen 385 gün çalıştığının tespitine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.
Bu tür hizmet tespitine yönelik davaların kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği, Yargıtay’ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş ictihadı gereğidir. Yasal dayanağı 5510 sayılı Yasanın 86/8. ve 506 sayılı Kanunun 79/10. maddeleri olan bu tür davalarda çalışma olgusu hiç bir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak sağlıklı bir biçimde belirlendikten sonra ücret konusu üzerinde durulmalıdır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacının, davalı işyerinden bildirilmiş çalışmalarının bulunmadığı, dinlenen tanıkların fiili çalışmayı doğruladıkları, davacının inşaat ustası olarak günlük net 30 TL ücretle çalıştığını beyan ettikleri anlaşılmaktadır. Mahkemece hizmet tespitine yönelik verilen karar yerinde ise de, davacının ücretinin yöntemince araştırılmadığı açıktır.
Mahkemece yapılacak iş, davalılara ait işyeri sicil dosyalarını getirtmek, ücret ödeme belgelerini istemek, yapılacak keşif ve bilirkişi incelemesi ile işyerinin kapsam ve kapasitesini belirlemek, gerektiğinde dosyadaki dönem bordrolarında kayıtlı diğer işçilerin beyanına başvurmak, işverenin yaptığı bildirimler ile çalışan işçilerin niteliklerini de karşılaştırarak, işverenin çalıştırdığı işçilerin kıdem ve pozisyonuna göre gerçek ücreti üzerinden bildirilip bildirilmediği üzerinde durmak, davacının asgari ücret ile çalışması olağan olmayan nitelikli bir işçi olup olmadığını, nitelikli bir işte çalıştırılıp çalıştırılmadığını belirlemek, asgari ücretle çalışmasının olağan olmadığı belirlendiği takdirde, işverenin aynı pozisyondaki işçilere ödediği ücretlerin gerçeğe uygun olup olmadığını değerlendirmek, bu bildirimlerin gerçeğe uygun olduğunun belirlenmesi halinde, bu ücretleri esas almak, aksi takdirde benzer işi yapan işyerlerinden, gerektiğinde ilgili meslek odasından emsal ücret araştırması yaparak, tüm deliller birlikte değerlendirilerek elde edilecek sonuca göre karar vermekten ibarettir.
O halde, davalıların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde davalılardan Şadiye Tunçelli’ye iadesine, 20/11/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.