YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/11260
KARAR NO : 2014/25256
KARAR TARİHİ : 25.11.2014
MAHKEMESİ : Adıyaman İş Mahkemesi
TARİHİ : 31/12/2013
NUMARASI : 2012/370-2013/535
Davacı, 01/08/2004 tarihinden itibaren Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitine 01/03/2012 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı almaya hak kazandığına karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalı Kurumun sair temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2-Dava, davacının Tarım Bağ-Kur sigortalılığının tespiti ile 01/03/2012 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı bağlanması istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile davacının 01/09/1994 tarihinden kuruma başvuru tarihi olan 23/03/2012 tarihine kadar tarımsal faaliyetinin aralıksız devam etmesi nedeniyle Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğunun ve davacıya 01/04/2012 tarihinden itibaren yaşlılık aylığı bağlanması gerektiğinin tespitine karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, davacının 2011 yılındaki talebi ile 01/09/1994 tarihinden itibaren Tarım Bağ-Kur sigortalısı olarak tescil edildiği, 23/03/2012 tarihinde tahsis talebinde bulunduğu, davalı Kurumca davacının ziraat odası kaydının bulunmaması ve sunduğu kira kontratının noter onaylı olmaması nedeniyle sigortalılığı 01/09/1994-01/01/1995 tarihleri arasında düzenlendiği, dosya kapsamında “17/05/2011 tarihli ihya talebiniz” başlıklı yazı bulunduğu, davalı Kuruma ilk başvuru tarihinin belirlenemediği, teslim ettiği ürün bedellerinden 1994/8. ayda prim kesintisi yapıldığı, 15/06/2005 tarihinden itibaren ziraat odası kaydı bulunduğu anlaşılmaktadır.
Yargıtay’ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş kararları; Kurumun prim alacaklarını Bakanlar Kurulu kararı ile ürün bedellerinden tevkifat suretiyle tahsil etmesi halinde, Bağ-Kur’un prim ödenmesine rağmen, sigortalıyı re’sen kayıt ve tescil etmemesi, yasanın kendisine yüklediği re’sen tescil yükümlülüğüne aykırılık teşkil ettiğinden, prim tevkifatının yapıldığı tarihi izleyen aybaşından itibaren sigortalı olarak kabulü gerektiği yönündedir.
İlk prim kesintisini izleyen yıllarda prim kesintisi veya ürün tesliminin gerçekleştiğinin belirlendiği durumlarda, bu yıllar için de tespit kararı verilmesi gerekmektedir.
Tarım Bağ-Kur sigortalılığının temel koşulu 2926 sayılı Yasanın 2/1 ve 3/b maddelerinde belirtildiği gibi, tarımsal faaliyette bulunmaktır. Prim tevkifatına dayalı tespit davasında, salt ziraat odası ve kooperatif kaydı gibi belgelerin bulunması, davanın kabulü için yeterli değildir. Tarımsal faaliyetin sürdüğünün, faaliyete ilişkin olarak hangi tarımsal ürünlerin üretildiği, nereye satıldığı veya teslim edildiği gibi hususlar da somutlaştırılarak belirlenmelidir. Prim tevkifatı ve ürün tesliminin, iki yıla kadar olan süre dışında süreklilik arzettiği hallerde de, tarımsal faaliyetin sürekli olduğu kabul edilebilir.
Öte yandan, 5510 sayılı Yasa’nın 7/b maddesi uyarınca sigorta hak ve yükümlülükleri 4 üncü maddenin birinci fıkrasının b bendi kapsamında sigortalı sayılanlardan, tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar için tarımsal faaliyetlerinin kanunla kurulu ilgili meslek kuruluşlarınca veya kendilerince, bir yıl içinde bildirilmesi halinde kaydedildiği tarihten, bu süre içinde bildirilmemesi halinde ise bildirimin Kuruma yapıldığı tarihten itibaren başlayacağı bildirilmiştir.
Somut olayda, davacının 01/09/1994-01/01/1995 tarihleri arasında 2926 sayılı Yasa kapsamında sigortalılığı bulunmakta olup, bu tarihler arasındaki talebi yönünden hukuki yararı bulunmamaktadır. Öte yandan davacının teslim ettiği ütün bedellerinden 1994/8. ayda prim kesintisi bulunduğu anlaşılmasına rağmen bu tarihten sonra prim kesintisi veya ürün teslimi bulunup bulunmadığı araştırılmadan 01/01/1995 tarihi ila davacının Kuruma başvuru tarihi arasındaki talebin kabulü yerinde değildir.
Yapılacak iş, hukuki yararı bulunmadığından davacının 01/09/1994-01/01/1995 tarihleri arasına yönelik talebinin reddine karar vermek, davacının 2011 yılında davalı Kuruma ilk başvuru tarihini Kurumdan sorularak tespit edilip , 5510 sayılı Yasa’nın 7/b maddesi gereğince bu tarihten itibaren davacının Tarım Bağ-Kur sigortalısı olarak tesciline karar vermek, 1994 yılından sonra davacının prim kesintisi ve ürün teslimi bulunup bulunmadığı araştırılarak, bunlara ilişkin belgeleri getirtmek, bulunmaması halinde 01/01/1995 tarihi ila davacının Kuruma ilk başvuru tarihi arasındaki talebi reddetmek, bulunması halinde ise yukarıda anlatılan ilkeler ışığında davacının Tarım Bağ-Kur sigortalısı olduğu süreleri tespit etmek ve sonucuna göre yaşlılık aylığı şartlarının oluşup oluşmadığını belirlemekten ibarettir.
O halde, davalının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ:Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 25/11/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.