YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/9711
KARAR NO : 2014/15974
KARAR TARİHİ : 03.07.2014

MAHKEMESİ : Bakırköy 10. İş Mahkemesi
TARİHİ : 19/02/2013
NUMARASI : 2008/638-2013/134

Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalılardan Kurum ve A. Tekstil San. Ve Tic. Ltd. Şti. vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.

K A R A R

Dava, davacının 1998/Haziran ayı ile 2005 yılı arasında geçen ve Kuruma eksik bildirilen sigortalı çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile davacının davalı A. Tekstil Limited şirketi nezdinde 1.7.1998-8.2.2005 tarihleri arasında hükümde yazılı şekilde çalıştığının tespitine, diğer davalılar yönünden davanın reddine karar karar verilmiş ise de bu sonuca eksik araştırma ve inceleme ile gidilmiştir.
Uyuşmazlık, somut olayda fiili çalışma olgusunun ispatı konusunda, mahkemece yapılan inceleme ve araştırmanın hükme yeterli bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa’nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa’nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay’ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu koşul oluşmuşsa işyerinin gerçekten var olup olmadığı kanun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma olgusunun varlığı özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır. Çalışma olgusu her türlü delille ispat edilebilirse de çalışmanın konusu niteliği başlangıç ve bitiş tarihleri hususlarında tanık sözleri değerlendirilmeli, dinlenen tanıkların davacı ile aynı dönemlerde işyerinde çalışmış ve işverenin resmi kayıtlara geçmiş bordro tanıkları yada komşu işverenlerin aynı nitelikte işi yapan ve bordrolarına resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlardan seçilmesine özen gösterilmelidir. Bu tanıkların ifadeleri ile çalışma olgusu hiçbir kuşku ve duraksamaya yer vermeyecek şekilde belirlenmelidir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555- 3.11.2004 gün 2004/21- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden;davalı C Sistem Tekstil Limited şirketi tarafından davacı adına 9.2.2005 tarihli işe giriş bildirgesinin ve 9.2.2005-4.8.2005 tarihleri arasını kapsar şekilde sigortalı çalışmaların Kurum kayıtlarına intikal ettirildiği,tespite konu dönemde davacının başka bir işyerinde sigortalı çalışmasının bulunmadığı,davalı C Sistem Tekstil Limited şirketi tarafından davacıya noter kanalı ile gönderilen 8.8.2005 tarihli ihtarnamede, davacının 4.8.2005 tarihinden beri davalı şirketteki işyerine gelmediğinin belirtildiği,davalı A. Tekstil San.ve Tic.ltd.ştinin ticaret siciline 7.3.1997 tarihinde tescil edildiği,ortaklarının C. A. ve N. A. ,yetkili kişisinin N. A. olduğu,davalı şirketin … sicil numarası ile 27.6.2003 tarihinde 506 Sayılı Yasa kapsamına alındığı ve 30.6.2006 tarihinde gayrı faal olması sebebi ile anılan yasa kapsamından çıkarıldığı,davalı B. Tekstil Limited şirketinin 22.10.2004 tarihinde ticaret siciline tescil edildiği, ortaklarının İ. A. ve C. A. ,yetkili kişilerinin ise İ. A.,C. A.,H. C., K. K.,M.. K.. adlı kişiler oldukları,adı geçen davalı şirketin … sicil numarası ile 1.4.2005 tarihinde 506 Sayılı Yasa kapsamına alındığı ve halen faal olduğu,davalı D. Tekstil Pazarlama san.ve tic.ltd.şirketinin 30.3.2004 tarihinde ticaret siciline tescil edildiği,ortaklarının E. Y., H. A.,H. C. ,yetkili kişileri ise H. C. ve H. C. oldukları,adı geçen şirketin 2.4.2004 tarihinde … sicil numarası ile 506 Sayılı Yasa kapsamına alındığı ve halen faal olduğu,davalı tasfiye halinde …-Grup Konfeksiyon ve Dış Ticaret limited şirketinin 23.1.2003 tarihinde ticaret siciline tescil edildiği,ortaklarının G. O., H. A.,yettkili kişilerin ise C. A.,G. O. ,T. T. oldukları,H. C.’in ise adı geçen davalı şirkete tasfiye memuru olarak atandığı,adı geçen şirketin … sicil numarası ile 20.11.2003 tarihinde 506 sayılı yasa kapsamına alındığı ve tasfiye halinde olduğu,davalı C Sistem Tekstil Limited şirketinin 15.7.2004 tarihinde ticaret siiciline tescil edildiği,ortaklarının İ. A. ve C. A. ,yetkili kişisinin ise C. A. olduğu,davalı C Sistem Tekstil Limited şirketinin 2.8.2004 tarihinden itibaren … siicil numarası ile 506 Sayılı Yasa kapsamına alındığı ve halen faaliyetinin devam ettiği,davalı K. Tekstil Pazarlama san. Ve tic.ltd.şirketinin 5.11.2004 tarihinde ticaret siciline tescil edildiği, ortaklarının C. A. ve H. C. oldukları ,C. A.’ın aynı zamanda müdür olarak şirketi temsile yetkili kişi olduğu,davalı şirketin 1119412 siicil numarası ile 10.12.2004 tarihinde 506 Sayılı Yasa kapsamına alındığı ve halen faal olduğu,davalı C Sistem Tekstil Limited şirketinin 2005/4-12.aylara ilişkin ,davalı K. Tekstil Pazarlama san. Ve tic.ltd.şirketinin 2004/12.aya ilişkin dönem bordrolarının dosya kapsamında bulunduğu,davacının belirtilen dönem bordrolarında adının yer almadığı,davalı A. Tekstil San.ve Tic.ltd.ştinin 19.10.2010 tarihinde ünvan değişikliği yaparak S. İnşaat Turizm Tekstil Sanayi ve Tİcaret Limited şirketi unvanını allıp almadığının ticaret sicil kayıtlarından tespit edilmediği,dinlenen tanıkların davacının çalışma sürelerine ilişkin olarak net beyanda bulunmadıkları anlaşılmaktadır.
Yapılacak iş;davalı A. Tekstil San.ve Tic.ltd.ştinin, S. İnşaat Turizm Tekstil Sanayi ve Tİcaret Limited şirketi unvanını alıp almadığını ilgili Ticaret sicil memurluğundan araştırmak ,adı geçen davalı şirkete ait vekaletnamenin temyiz eden bir kısım davalılar vekiline yetki veren Av.S. K. tarafından sunulması için önel vermek,davalı A. Tekstil San.ve Tic.ltd.ştinin Kurum nezdindeki ihtilaf konusu döneme ait dönem bordroları celp edilerek, tespiti istenen dönemde davacı ile aynı yerde çalışması bulunan bordro tanıklarının adresini Sosyal Güvenlik Kurumu ve zabıta marifetiyle araştırıp, tespit ederek bu tanıkları dinlemek, bordrolarda adı geçen kişilerin adreslerinin tespit edilememesi veya bunların tanıklığıyla yetinilmediği taktirde, SGK ilgili il müdürlüğünden, gerekirse zabıta, vergi dairesi ve meslek odası aracılığı ve muhtarlık marifetiyle işyerine o tarihte komşu olan diğer işyerlerinde uyuşmazlık konusu dönemde çalıştığı tespit edilen kayıtlı komşu iş yeri çalışanlarının; yoksa işyeri sahipleri araştırılıp tespit edilerek çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarını almak, tanık beyanları arasındaki çelişkiyi gidermek ve davacının işe giriş ve çıkış sürelerini net belirlemek ve gerçek çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde 506 sayılı Yasanın 2, 6, 9 ve 79/10 maddeleri gereğince ortaya koyduktan sonra sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular göz önünde tutulmaksızın eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde, temyiz eden davalıların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 03/07/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.