YARGITAY KARARI
DAİRE : 21. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2013/9098
KARAR NO : 2014/9196
KARAR TARİHİ : 28.04.2014
MAHKEMESİ : Fatsa 1. Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
TARİHİ : 31/01/2013
NUMARASI : 2009/233-2013/62
Davacı, aylık 705.00 TL. aldığı maaş üzerinden 2004-2008 yılları arası sigorta primine esas kazancının tespitine, işçilik alacaklarının tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalılardan Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere, temyiz edenin sıfatı ve temyiz nedenlerine göre davalı Kurumun aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava, davacının aylık 705,00 TL aldığı maaş üzerinden 2004-2008 arası sigorta primine esas kazancın tespiti ile işçilik alacakları istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulü ile davacının 01/02/2004-01/01/2008 tarihleri arası 986,84 TL brüt ücretle çalıştığının tespitine ve bir kısım işçilik alacaklarına karar verilmiş ise de, ücret yönünden eksik araştırma ve inceleme ile sonuca gidilmiştir.
Bu tür hizmet tespitine yönelik davaların kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği, Yargıtay’ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş ictihadı gereğidir. Yasal dayanağı 5510 sayılı Yasanın 86/8. ve 506 sayılı Kanunun 79/10. maddeleri olan bu tür davalarda çalışma olgusu hiç bir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak sağlıklı bir biçimde belirlendikten sonra ücret konusu üzerinde durulmalıdır.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacı adına imzalı ve 01/01/1998 tarihli işe giriş bildirgesinin davalı tarafından Kuruma verildiği, 01/01/1998-2008/4. aylar arası tüm çalışmaların asgari ücret üzerenden bildirildiği, tanık beyanlarında davacının vardiye amiri olarak çalıştığı ve ücretinin 720,00 TL olduğunun belirtildiği, Birleşik Metal İş Sendikası yazısında ücretin Şubat/2008 tarihi itibariyle brüt ücretin 2.683 TL ve net ücretin ise 1.901 TL olduğunun belirtildiği, alınan bilirkişi raporunda davacının 10 yıllık kıdemi olduğunu ve asgari ücretle çalışmasının hayıtın olağan akışına aykırı olduğu belirtilerek, davacı beyanındaki 705,00 TL ücret esas alınıp 2008/1. aydaki brüt ücretin 986,84 TL olarak belirtildiği ve mahkemecede bu mktarın hükme esas alındığı anlaşılmaktadır.
Somut olayda, işçilik alacakları ile sigorta primine esas ücretin tespiti davaları farklı yargılama usul ve esaslarına tabi olması nedeniyle yargılamanan ayrı yürütülmesi gerekir ise de, temyiz edenin sıfatı ve temyiz nedenlerine göre bozma sebebi yapılmamıştır. Öte yandan ücret talebine gelince, ücretle ilgili herhangi bir yazılı dellil olmadan ve ücretle ilgli emsal araştırma yapılmadan davacı beyanında belirtilen ücret esas alınarak tüm uyuşmazlık konusu dönem için 986,84 TL brüt ücret üzerinden hüküm kurulması isabetsiz olmuştur.
Yapılacak iş, Sosyal Güvenlik Kurumundan davacının sicil dosyası ile işyerine ilişkin dönem bordrolarını getirtmek, yapılacak keşif ve bilirkişi incelemesi ile işyerinin kapsam ve kapasitesini belirlemek, başkaca bordro tanaklarını resen tespit edip dinlemek, işverenin yaptığı bildirimler ile çalışan işçilerin niteliklerini de karşılaştırarak, işverenin çalıştırdığı işçilerin kıdem ve pozisyonuna göre gerçek ücreti üzerinden bildirilip bildirilmediği üzerinde durmak, davacının asgari ücret ile çalışması olağan olmayan nitelikli bir işçi olup olmadığını, nitelikli bir işte çalıştırılıp çalıştırılmadığını belirlemek, asgari ücretle çalışmasının olağan olmadığı belirlendiği takdirde, işverenin aynı pozisyondaki işçilere ödediği ücretlerin gerçeğe uygun olup olmadığını değerlendirmek, bu bildirimlerin gerçeğe uygun olduğunun belirlenmesi halinde, bu ücretleri esas almak, aksi takdirde benzer işi yapan işyerlerinden, gerektiğinde ilgili meslek odasından emsal ücret araştırması yaparak tüm deliller birlikte değerlendirilip elde edilecek sonuca göre karar vermekten ibarettir.
O halde, davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ : Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 28/04/2014 gününde oybirliğiyle karar verildi.